کارشناسان اقتصادی:
رسمیت بخشیدن به قیمت دلالی خودرو را وارد چرخه گرانی می‌کند
به عقیده کارشناسان تلاش خودروسازان برای تشنه نگه‌داشتن بازار و سپس عرضه به قیمت دلالی در بازار انحصاری، موجب ایجاد چرخه گرانی خودرو می‌شود.
به گزارش خبرگزاری فارس پس از انتشار مصوبه فروش 120 هزار دستگاه خودرو تا پایان سال با قیمت پنج درصد کمتر از حاشیه بازار توسط (ایران خودرو و سایپا) منوچهر منطقی اعلام کرد که «فروش خودرو با نرخ آزاد برنامه وزارت صمت برای جبران زیان خودروساز است.»
در حالی که در مصوبه مذکور ادعا شده بود این محصولات در حاشیه بازار و با نرخ پنج درصد کمتر از نرخ بازار به ترتیبی به فروش می‌رسد که تا پایان سال جاری فاصله قیمت هر یک از محصولات در بازار آزاد با قیمت مصوب به حداقل برسد اما این متن مصوبه تبدیل به بهانه‌ای برای افزایش قیمت خودرو در بازاری شد که مدت‌ها در آرامش به سر می‌برد و نه تنها افزایش قیمت نداشت بلکه در مقاطعی قیمت برخی از خودروها کاهشی هم شده بود. به هر حال اگر وزارت صمت و خودروساز بخواهند قیمت دلالی را به رسمیت بشناسند قطعا با رسمی‌کردن قیمت‌های دلالی خودرو، واسطه‌گران بازار هم بیکار نمی‌نشینند و قیمت دلالی (قیمت بازار) به بهانه افزایش قیمت کارخانه سازنده، گران‌تر می‌شود.
خودروهای مازاد از کجا آمد؟
سؤال اینجاست که اگر ایران‌خودرو، برای نوبت‌های دوم به بعد سامانه یکپارچه، خودرویی به بهانه نداشتن ظرفیت، عرضه نکرد خودروهای جدیدی که قرار است با قیمت بازار عرضه کند را از کجا آورده است؟ اگر دو خودروساز داخل طی دو ماهِ پایان سال می‌توانند حداقل 120 هزار خودرو مازاد عرضه کنند چرا به تعهداتشان در سامانه یکپارچه خودرو عمل نمی‌کنند و تحویل تعداد زیادی از خودروها را به تعویق انداخته‌اند؟
قطعا قیمت‌های دلالی شکل گرفته در بازار به دلیل عرضه قطره‌چکانی خودروسازان شکل گرفته است و اگر عرضه‌ها محدود نباشد مصرف‌کننده واقعی به سراغ سامانه یکپارچه برای تهیه خودرو مورد نیاز خود می‌رود.
سؤال دیگری که در این خصوص مطرح است که آیا خودروسازان در بازار انحصاری خودرو می‌توانند خارج از مصوبات شورای رقابت اقدام به عرضه خودرو با قیمت آزاد کنند؟ در حالی ادعای تولید مازاد توسط خودروسازان مطرح شده که شرکت ایران خودرو در تحویل بیش از 60 هزار خودرو بین دو تا شش ماه و شرکت سایپا شرکت خودروسازی سایپا در تحویل حدود 40 هزار دستگاه خودروهای (شاهین دستی، کوییک اتومات، ساینا دوگانه سوز، کوئیک معمولی) بین دو تا پنج ماه تاخیر داشته است. به عنوان مثال سایپا شش ماه پیش پول ساینا را گرفته اما خودروها را تحویل نمی‌دهد. موعد تحویل این خودروها آذر ماه تعیین شده بود اما با وجود اینکه در خرداد‌ماه مبلغ 141 میلیون و 500 هزار تومان به عنوان پیش پرداخت به حساب خودروساز واریز کرده‌اند خبری از تحویل این خودرو به مشتریان نیست و این دسته از مشتریان سایپا بلاتکلیف هستند.
ایجاد چرخه گرانی خودرو
علی خسروانی؛ کارشناس بازار خودرو درباره عرضه خودرو به پنج درصد کمتر از قیمت بازار گفت: «تصور نکنیم با این روش قیمت بازار به کارخانه نزدیک یا یکی می‌شود بلکه اتفاقی که خواهد افتاد این است که بلافاصله با افزایش قیمت رسمی فروش، قیمت در بازار جهش خواهد کرد و اختلاف قیمت خودرو را حفظ خواهد کرد و قیمت‌ها به شدت افزایشی می‌شود این افزایش قیمت به مذاق خودروساز خوش خواهد آمد و دفعه بعد نیز مجدداً تصمیم می‌گیرند که پنج درصد زیر قیمت بازاری که افزایش یافته، بفروشند و این چرخه گران‌کردن خودرو ادامه می‌یابد.»
تکذیب مسئولان
پس از ادعاهای قطعه‌سازان و منطقی؛ معاون وزیر صمت درباره تایید دولت برای عرضه خودرو پنج درصد زیر قیمت بازار، موضوع عرضه 120 هزار خودرو با قیمت پنج درصد کمتر از حاشیه بازار توسط دولت تکذیب شد. کاوه اشتهاردی؛ دستیار ویژه معاول اول رئیس‌جمهور در یک صفحه مجازی نوشت: «معاون اول رئیس‌جمهور درخصوص قیمت خودرو و نحوه فروش آن تاکنون هیچ مصوبه، ابلاغیه و دستوری نداشته است.»
احسان خاندوزی؛ سخنگوی اقتصادی دولت نیز روز گذشته اعلام کرد: «هیچ مجوزی مبنی بر عرضه 120 هزار خودرو به قیمت پنج درصد کمتر از حاشیه بازار توسط هیچ نهادی صادر نشده است. همچنین به گفته سخنگوی شورای رقابت، در موضوع مصوبه فروش خودرو پنج درصد زیر قیمت بازار، شورای رقابت در این موضوع مصوبه‌ای نداشته است.