آرش فهیم
در میان کشورهای صاحب صنعت سینما در جهان، کمتر جایی مثل ایران 30، 40 سال اخیر یافت می‌شود که این‌گونه محل ظهور استعدادهای زنانه در عرصه کارگردانی فیلم بوده باشد. نکته جالب این است که اغلب این زنان، سابقه ساخت فیلم درباره موضوعات به ظاهر مردانه‌ای چون «جنگ» و مقاومت را هم دارند. اما مقاومت دفاعی و مقدس ما، هم در برابر یورش بیگانه و هم در مواجهه با سازمان‌های تروریستی (از مجاهدین خلق گرفته تا داعش) با موارد مشابهش در دنیا تفاوت‌های زیادی دارد؛ تبلور انسان و انسانیت در میدان نبرد، یکی از این شاخص‌هاست. همین هم باعث شده تا تعداد قابل توجهی از زنان نویسنده و فیلم‌ساز، معطوف و عاشق مسائل مربوط به دفاع مقدس و مقاومت ما باشند. فیلم «سرهنگ ثریا» اولین أثر سینمایی عاج هم تجربه‌ای جدید در این وادی است. کار یک فیلم اولی که در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر، مدعی است. فیلمی که یک موقعیت هولناک انسانی و تاریخی را نمایش می‌دهد؛ هر چند که موضوع فیلم، سیاسی و تاریخی است، اما سرهنگ ثریا به هیچ وجه فیلمی سیاسی و پروپاگاندا نیست، بلکه ما با یک أثر هنری انسانی و عاطفی رو‌به‌رو هستیم. فیلم «سرهنگ ثریا» از زاویه‌ای متفاوت به روایت گروهک منافقین و جنایات آنها پرداخته است. در این فیلم برای اولین بار اردوگاه اشرف از نگاه مادر یکی از افرادی که به اصطلاح عضو این گروه تروریستی اما در واقع اسیر آن شده است به تصویر کشیده می‌شود. همچنین موضوع فیلم کاملا به روز است؛ مجاهدین ضدخلق و سایر گروهک‌هایی از این دست، سال گذشته، داعیه دار زن، زندگی و آزادی بودند. اما این فیلم نشان می‌دهد که یک سازمان تبلیغاتچی شعارهای آشوب‌های سال 1401 در ایران، چگونه زنانی چون ثریا را داغدار کردند و چه زندگی‌ها را نابود کردند و چطور آزادی را زیر پا گذاشتند. «سرهنگ ثریا» را می‌توان فیلمی با مضمون ضدتروریستی دانست؛ یک زن/مادر، که تبدیل به قهرمانی در تکاپوی زندگی و آزادی می‌شود. «سرهنگ ثریا» ماجرای واقعی زنی است که به جست وجوی پسر گم‌شده‌اش راهی پادگان اشرف –قرارگاه سابق سازمان مجاهیدن خلق در عراق- می‌شود. حتما در خبرها، تصاویر تجمع پدر و مادرهای نگران در مقابل پادگان اشرف را دیده بودید. «سرهنگ ثریا» به عمق این تجمعات رفته و بخشی از مرارت‌ها و شوریدگی‌های این افراد را با محوریت مادری به نام ثریا به تصویر کشیده است.
هر چند که «سرهنگ ثریا» فاقد فیلمنامه‌ای ورز یافته و لازم برای یک فیلم حدودا دو ساعته است! گویی ماجرای واقعی ثریا، با همان واقعی بودنش بازآفرینی شده است و ما در این أثر، اوج و فرودهای روایی و دراماتیک را کمتر شاهد هستیم. همچنین چون «سنگ ثریا» جنبه تاریخ‌نگارانه هم دارد، یعنی قرار است بخشی از تاریخ مقاومت و جنگ را با الهام از ماجرائی واقعی روایت کند، بنابراین باید اطلاعات بیشتری از منافقین و چرایی و چگونگی اسارت افراد در چنگال این گروه را با مخاطب، به ویژه مخاطب نوجوان که اطلاعات کمتری درباره این گروهک و جنایات آن دارد ارائه می‌شد.