بومی‌‌‌سازی دانش فنی توليد فرآورده‌های نفتی در ايران
سرویس اقتصادی-
جليل سالاری در گفت‌وگو با کیهان با اشاره به الزام قانوني براي اجراي كيفي‌سازي نفت كوره در پالايشگاه‌هاي كشور از محل سود پالايشی، افزود: زمانبندي براي اجراي اين طرح‌ها بايد مشخص باشد زيرا از ماه آينده (آذر ماه) شركت‌ها را پايش مي‌كنيم و تخفيف پنج درصدي قيمت خوراك نيز در اين زمينه با توجه به اجراي طرح‌هاي كيفي‌سازي اعمال خواهد شد زيرا تاكيد دولت و قانون مجلس آن را ايجاب مي كند.
وي با اشاره به اجراي طرح‌هاي كوچك كيفي سازي نفت كوره با دانش بومي كشور، ادامه داد: اين اتفاق اولين بار است در كشور اتفاق مي افتد.
معاون وزير نفت با بيان اينكه در توليد اغلب فرآورده‌هاي نفتي به دانش فني بومي رسيده‌ايم، تصريح كرد: با اين حال همچنان درخصوص كيفي‌سازي نفت كوره چالش داريم.
وي با اشاره به اينكه پروژه‌هاي شركت‌هاي خارجي سرمايه‌گذاري بالايي مي خواهد و براي واحدهاي كوچك اقتصادي نيست، گفت: همچنين نفت خام مورد استفاده معمولا شيرين و سبك بوده و اين در حالي است كه نفت ايران به تدريج به سمت سنگين شدن مي رود.
سالاري افزود: به تناسب هم ميزان نفت كوره و گوگرد موجود در نفت خام افزايش پيدا مي‌كند و از همين رو سهم نفت كوره از سبد پالايشي افزايش پيدا خواهد كرد. وي ادامه داد: از سوي ديگر استانداردهاي زيست محيطي در جهان در نيروگاه‌ها و بخش حمل‌ونقل دريايي و... سخت‌تر مي‌شود الزام و ضرورت دارد در كيفي‌سازي نفت كوره تدابير لازم را مورد توجه قرار دهيم.
فرصت ورود به صنعت بانکرینگ
مديرعامل شركت ملی پالايش و پخش فرآورده‌های نفتی ايران با اشاره به اينكه پالايشگاه‌هايی مانند كرمانشاه، لاوان و يا شيراز كه ظرفيت كمتري دارد نمی‌توانند فرآيندهاي سنگين را اجرا كنند زيرا اقتصادي نيست، گفت: نمی‌توانيم واحدهاي بزرگ را در اين پالايشگاه‌ها اجرا كنيم و در نهايت ترين‌هاي كوچك بايد تعريف شود زيرا علاوه بر هزينه اجراي كمتر، در فشار و دماي پايين فرآيند اجرا مي شود و سرمايه‌گذاري كمتري مي‌خواهد و پالايشگاه‌ها نيز به اهداف كيفي‌سازي خود مي رسند.
وي با بيان اينكه قطب مصرف نفت كوره توليدي در پالايشگاه لاوان بيشتر مصارف دريايي است، افزود: اگر اين ظرفيت‌ها را در كشور ايجاد كنيم مي‌توانيم وارد صنعت بانكرينگ (پشتیبانی از نفتکش‌ها و شناورها) در خليج فارس شويم كه ارزش اقتصادي بالايي در كشور دارد.
طرح‌های كيفی‌‌‌سازی در پالايشگاه‌ها
سالاري با تاكيد بر كاهش زمان اجراي طرح‌هاي كيفي‌سازي در پالايشگاه‌هاي كشور، ادامه داد: اكنون در همه پالايشگاه‌هاي كشور طرح‌هاي كيفي سازي نفت كوره نهايي شده است و تنها پالايشگاه‌هاي شيراز، كرمانشاه و لاوان باقي مانده‌اند.
وي تاكيد كرد: قرارداد كيفي‌سازي نفت كوره پالايشگاه‌هاي لاوان و كرمانشاه هفته آينده امضا خواهد شد و در ادامه نيز پروژه پالايشگاه شيراز را نهايي مي‌كنيم.
معاون وزير نفت با تاكيد بر اينكه پالايشگاه لاوان در فرآورده‌هاي ديگر مشكلي ندارد و مشكل كيفيت نفت كوره است، گفت: خوراك ميعانات خوراك پايداري در كشور نيست و در سال‌هاي طولاني تامين آن مشكل است و بايد براي آن ظرفيت قابل قبولي ببينيم.
وي با اشاره به اينكه كيفي‌سازي فرآورده‌هاي نفتي در پالايشگاه‌هاي كشور بايد استمرار داشته باشد و معضل صنعت پالايش حل شود، افزود: امروز در كيفي‌سازي نفت كوره فرآيندها محدود است زيرا هزينه بالا است و ريسك عملياتي دارد. همچنين اين واحدها مصرف كاتاليست بالايي دارد و مشكل‌ساز است و براي پالايشگاه‌هاي كوچك همخواني ندارد.
سالاري ادامه داد: اين دانش فني براي كيفي‌سازي نفت كوره در پالايشگاه‌هاي كوچك‌تر براي اولين بار در كشور بومي شده و بايد ريسك اجراي آن را بپذيريم.
صادرات کاتالیست
وي با تاكيد بر اينكه در گذشته نيز تجربيات موفقي در استفاده از دانش فني بومي شده داشتيم، گفت: در ابتدا براي استفاده از كاتاليست بومي‌سازي شده هيچ پالايشگاهي حاضر به استفاده و آزمايش در واحد فرآيندي نبود اما در نهايت در پالايشگاه شيراز آزمايش كرديم و موفق بود.
مدير عامل شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران تاكيد كرد: با حمايت سهامداران، شركت‌هاي پالايشي و كل نظام ظرفيت دانش بنياني که در كشور شكل گرفته است به خودكفايي در اين بخش رسيديم و اكنون كاتاليست را به ونزوئلا و روسيه صادر مي‌كنيم كه دستاورد بزرگي براي كشور است.
سالاري با اشاره به اينكه واحد كيفي‌سازي نفت كوره‌اي كه در پالايشگاه لاوان اجرا خواهد شد، خيلي پيچيده نيست، ادامه داد: اين طرح در 16 ماه كه تعهد مي دهند اجرائي خواهد شد البته منابع مالي بايد تامين شود تا به نتيجه برسيم.
چالش‌های تأمین نفت و گاز
وي با تاكيد بر اينكه از سال‌هاي آينده ناترازي در كشور داريم، تصريح كرد: امسال 250 ميليون متر‌مكعب كسري گاز در كشور داريم. همچنين در بهينه‌سازي مصرف سوخت كاري نشده و مصرف بالا است. نيروگاه‌ها با راندمان 18 تا 30 درصد كار مي‌كنند مصرف سوخت مايع بالايي دارد.
معاون وزير نفت گفت: به نيروگاه‌ها فشار آورديم كه براي كاهش مصرف مازوت وارد عمل شوند اما اقدام عملي انجام نشد و حتي در حوزه انتشار نيز فيلتر نصب نكردند. وي با تاكيد بر اينكه در بهينه‌سازي مصرف سوخت نيز خودمان بايد تصميم بگيريم، افزود: در بنزين مشكلات و چالش‌هايي وجود دارد. اكنون روزانه 196 تا 200 ميلين ليتر در كارت‌هاي سوخت شارژ مي‌كنيم.
سالاري با اشاره به اينكه با وجود همه چالش‌ها، اكنون مصرف حدود 118 ميليون ليتر در روز است، ادامه داد: اما در كارت‌هاي سوخت تا 200 ميليون ليتر بنزين شارژ مي شود.
وي يكي از مهم‌ترين دلايل مصرف بالا را مهاجرت برخي كارت‌هاي سوخت به مناطق مرزي دانست و گفت: سهميه اوليه و ثانويه سوخت كارت‌ها به سرعت وارد مسير قاچاق مي شود و سالانه چند ميليارد دلار سوخت به پاكستان قاچاق مي شود.
ضرورت بهینه‌‌‌سازی مصرف
مديرعامل شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران افزود: بايد با بهينه‌سازي مصرف و همچنين كيفي‌سازي فرآورده‌هاي نفتي، شركت‌هاي پالايشي با رعايت استانداردهاي روز دنيا، در موضوع صادرات و بازارهاي بين‌المللي ورود كنند.
وي با بيان اينكه يك ليتر سوخت هواپيما را
600 تومان به ايرلاين‌ها مي دهيم كه بسيار ناچيز است و با اقتصاد كشور همخواني ندارد، ادامه داد: نفت سفيد را 150 تومان مي‌فروشيم و اين در حالي است كه هزينه‌اي كه تنها براي نقل و انتقال اين فرآورده داده مي‌شود از اين قيمت بيشتر است.
سالاري با تاكيد بر اينكه گازوئيل و نفت كوره را تقريبا رايگان به نيروگاه‌ها مي‌دهيم، گفت: در زمينه بنزين نيز شرايط خوب نيست و هزينه حمل يك ليتر بنزين حدود 1400 تومان است و قيمت بنزيني كه دست مردم مي‌رسد با قيمت تمام شده توليد و حمل تفاوت معناداري دارد.
وي افزود: در همه بخش‌ها مصرف سوخت در كشور بالا است و تنها در بخش خانگي در زمستان روزانه 600 ميليون متر‌مكعب گاز مصرف مي‌شود.
معاون وزير نفت يكي از روش‌هاي بهينه‌سازي مصرف سوخت را تغيير در شيوه حمل و نقل دانست و ادامه داد: با تغيير شيوه حمل فرآورده‌هاي نفتي از مسير جاده به خط لوله، هزينه‌ها به شدت كاهش پيدا مي‌كند و تردد تانكرهاي جاده‌پيما نيز كاهش خواهد داشت.