معمای امنیت در فلسطین اشغالی (نگاه)
سید محمد امینآبادی
معمای امنیت (Security Dilemma) اصطلاحی است که نظریهپردازان «رئالیسم تدافعی» از آن برای توضیح وضعیتی استفاده میکنند که اقدامات یک دولت برای افزایش ضریب امنیتی خود میتواند به وضعیتی منجر شود که امنیت این دولت را بیشتر به مخاطره بیندازد و ناامنی دولت مزبور را تشدید کند. وضعیتی که رژیم اسرائیل در طول جنگ کنونی غزه گرفتار آن شده است را میتوان با این اصطلاح بهراحتی توضیح داد. 26 روز از جنگ غزه میگذرد طی این مدت بیمارستانی، مدرسهای، مسجدی، کلیسایی و خانه و کاشانهای نمانده است که در غزه بر سر اهل آن خراب نشده باشد. وزارت بهداشت غزه دیروز اعلام کرد که تعداد شهدای نوار غزه به ۸۵۲۵ نفر رسیده است که ۳۵۴۲ تن آنها کودک، و ۲۱۸۷ نفرشان زن هستند. گفته میشود که پیکر هزاران شهید حملات رژیم صهیونیستی زیر آوارها باقی مانده است که دسترسی به آنها فعلا ممکن نیست. سخنگوی یونیسف دیروز در گفتوگو با الجزیره اعلام کرد نوار غزه به گورستانی برای کودکان تبدیل شده و روزانه 420 کودک در غزه کشته یا زخمی میشوند.
رژیم اسرائیل تمامی این جنایتها را با هدف تامین و ارتقای امنیت خود انجام میدهد اما غافل از آنکه خود در گرداب «معمای امنیتی» گیر کرده است که رئالیستها نسبت به آن هشدار میدهند. مجموعه اقدامات اسرائیل چه قبل از این جنگ و چه در حین این جنگ در طول 26 روز گذشته نهتنها امنیت این رژیم را ارتقا نداده است بلکه بیشتر امنیت نیمبند این رژیم را به مخاطره افکنده است. ساعتی نیست که شهرهای مختلف فلسطین اشغالی زیر حملات موشکی و راکتی نیروهای مقاومت فلسطین به خود نلرزد. ورود زمینی به غزه نیز بر اساس گزارش محافل صهیونیستی با تلفات بالای نظامی همراه بوده است و عملیات آن طور که طرحریزی شده بود پیش نمیرود و نیروهای حماس که به جغرافیای منطقه کاملاً آشنایی دارند. هدف صهیونیستها را تاکنون کاملاً ناکام گذاشتهاند. همین دیروز منابع عبری تلفات بالای تیپ «گعفاتی» ارتش رژیم صهیونیستی در درگیریهای روز سهشنبه در شمال نوار غزه را تایید کردند. روزنامه هاآرتص نوشت که 13 نظامی اسرائیلی در داخل خودروی زرهی بودند که هدف موشک ضدتانک حماس قرار گرفته و 9 نفر از این نظامیان کشته شده و 4 نفر دیگر نیز زخمی شدند. منابع غیررسمی اسرائیلی هم شمار کشتهها را 11 نفر و شمار مجروحان را 6 نفر اعلام کردند.
اسرائیل در جبهه شمال نیز بهشدت نگران ورود حزبالله به یک جنگ گسترده است که میتواند فاجعهای برای این رژیم رقم بزند. «مئیر جاودانفر»، تحلیلگر صهیونیست، صراحتاً گفته است که «اکنون موشکهای حزبالله مثل یک اسلحه پُر روی شقیقه ماست.» جنبش حزبالله در طول جنگ کنونی کاملاً به معادله خون در برابر خون وفادار بوده و به تمامی اقدامات متجاوزانه صهیونیستها در مرزهای فلسطین اشغالی و لبنان پاسخ گفته است. حزبالله شامگاه سهشنبه نیز اعلام کرد که «تاکنون، ۱۰۵ حمله علیه سامانههای جاسوسی، ارتباطی و راداری دشمن صهیونیستی انجام داده است و در جریان عملیات در مرزهای جنوبی لبنان، ۱۲۰ نظامی صهیونیست، کشته و زخمی شده، ۹ تانک منهدم و یک پهپاد سرنگون شده است.» این تلفات در حالی است که حزبالله به طور کامل وارد جنگ نشده است که اگر این کابوس صهیونیستها تعبیر شود دهها هزار مجاهد جان بر کف حزبالله با پشتوانه بیش از 100 هزار موشک شکست دیگری بر صهیونیستها تحمیل خواهد کرد.
روز سهشنبه همچنین اسرائیل جبهه جدیدی را مقابل خود دید و جنگ غزه وارد فاز عملیاتی جدیدی شد. «يحيي سريع»، سخنگوی نیروهای مسلح یمن با انتشار بيانيهاي اعلام کرد كه بنا به درخواست مردم یمن، نیروهای مسلح اين كشور عملیات گسترده موشکی و پهپادی به اراضی اشغالی انجام داده است و آمادگی براي عملیات بیشتر علیه اشغالگران و ادامه حملات موشكي و پهپادي وجود دارد. بر این اساس نبرد عليه غزه بعد از این دیگر فقط به مرزهاي لبنان و فلسطین محدود نيست، بلكه موشكهاي بالستيك از جنوب شبه جزيره عربستان در يمن پایگاهها و مراکز حساس نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی را در 2 هزار كيلومتر دورتر نشانه گرفتهاند. همزمان روز سهشنبه ارتش اسرائیل رديابي و هدف قرار دادن پهپاد يمني در منطقه ايلات را تایيد كرد. ايلات شهری بندري است که در ساحل خلیج عقبه و در جنوبيترين نقطه فلسطين اشغالي واقع شده است. اين منطقه از نظر جغرافيايي دورترين نقطه به غزه در جنوب است و تا مرزهاي لبنان نيز فاصله زيادي دارد. ايلات تنها منطقهاي است كه در جريان جنگ غزه از موشكها و راكتهاي نيروهاي مقاومت در لبنان و غزه در امان مانده بود، اما اكنون ورود يمن به جنگ غزه باعث شده تا ايلات هم از سوي نيروهاي مقاومت يمن تهديد شود.
گسترش جنگ از سوی رژیم صهیونیستی با هدف تامین امنیت نظامی، امنیت اقتصادی رژیم صهیونیستی را نیز از بین برده است. «بتصلئل اسموتریچ» وزیر دارایی رژیم صهیونیستی در اظهاراتی که از عمق نگرانی سران اسرائیل از وضعیت اسفبار اقتصادی این رژیم حکایت دارد در توصیف وضعیت بحرانی این رژیم در سایه جنگ گفته است: «وقت نفس کشیدن نداریم. هزینه روزانه جنگ علیه غزه ۲۴۶ میلیون دلار است. بودجه ۲۰۲۴-۲۰۲۳ ما به دلیل جنگ غزه دیگر مناسب نیست. هنوز هزینههای غیرمستقیم جنگ بر اقتصاد اسرائیل که به دلیل فراخوان گسترده سربازان ذخیره و تشدید حملات راکتی فلسطین وارد وضعیت فلج نسبی شده، ارزیابی نشده است.» 300 کارشناس ارشد صهیونیست ساکن سرزمینهای اشغالی هم در نامهای به نتانیاهو هشدار دادهاند که اقتصاد اسرائیل دوران سختی را سپری میکند و نیاز به اقدام فوری برای جلوگیری از آسیب بیشتر دارد. در این نامه خطاب به نتانیاهو آمده است: «شما بزرگی بحرانی را که اقتصاد اسرائیل با آن مواجه است درک نمیکنید. باید به گونهای دیگر عمل کنید.»
برآوردهای وزارت دارایی و بانک مرکزی رژیم صهیونیستی حاکی است، خسارت این رژیم از عملیات طوفان الاقصی و به تبع آن تجاوز نظامی به نوار غزه به ۳۸ میلیارد دلار رسیده است که با مجموع زیانها و هزینهها به نزدیک ۶۰ میلیارد دلار خواهد رسید. گزارشهای تحقیقی رسانههای عبریزبان و همچنین غربیها، از ضربه عملیات مقاومت به اقتصاد رژیم صهیونیستی در بخشهای مختلف ازجمله امنیت غذایی، تولید و سرمایهگذاریهای خارجی، حکایت دارد. این در حالی است که خسارت بخش خصوصی نوار غزه از تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به این منطقه فقط سه میلیارد دلار برآورد شده است. بسیاری از شرکتهای هواپیمایی بینالمللی، طی روزهای گذشته و پس از آغاز درگیری نظامی نیروهای مقاومت فلسطینی و رژیم صهیونیستی، فعالیت خود را در سرزمینهای اشغالی متوقف کرده و برخی از آنها نیز مجبور شده دفاتر خود را بسته و از کارمندانشان بخواهند دورکاری کنند. بر اساس گزارش منابع غربی بسیاری از شرکتهای مسافرتی، هواپیمایی، شرکتهای بزرگ مالی و تجاری به دنبال شروع جنگ فعالیتهای خود را در سرزمینهای اشغالی متوقف کردهاند. «سازمان نوآوری اسرائیل» بر اساس یک نظرسنجی اعلام کرد، بیش از ۸۰ درصد از ۵۰۷ شرکت فناوری پیشرفته اسرائیلی که در این نظرسنجی شرکت کردهاند، اعلام کردند از درگیریهای کنونی رژیم صهیونیستی و حماس خسارت دیدهاند که ناشی از فراخوان کارمندان مهم بوده که این افراد سربازان ذخیره در ارتش اسرائیل در فراخوانهای اضطراری هستند. ارزش شِکِل (واحد پول رژیم صهیونیستی) هم به کمترین میزان خود در ۱۱ سال گذشته رسیده که کارشناسان معتقدند با ادامه جنگ، پایینتر هم میآید. ارزش واحد پول رژیم صهیونیستی از زمان درگیری با غزه تقریبا روزانه در حال کاهش است. همزمان موج مهاجرت معکوس از سرزمینهای اشغالی نیز به دنبال جنگ کنونی شدت گرفته و دهها هزار صهیونیست ساکن شهرکهای اطراف نوار غزه اعلام کردهاند که دیگر حاضر نیستند در این شهرکها زندگی کنند. اگر موج گسترده همبستگی جهانی با ملت فلسطین و محکومیت جنایتهای اسرائیل در سرتاسر جهان و حتی اخراج سفرای رژیم اسرائیل از برخی کشورها را نیز به فهرست قبلی اضافه کنیم با قطعیت میتوان به این نتیجه رسید که اسرائیل نهتنها از جنایتهای خود در غزه امنیتی کسب نخواهد کرد بلکه خود در دریای خون کودکان مظلوم غزه غرق خواهد شد.