محمدامین نجفیان
مشکلات اقتصاد ایران اغراق نیست اگر بگوییم بیش از آن که راه‌حل‌هایی اقتصادی داشته باشد، راه‌حل‌های فرهنگی دارد؛ به این معنا که بسیاری از مشکلات اقتصادی با فرهنگ ‌سازی در سطح مردم و مسئولان کشور قابل رفع است. به عنوان مثال یکی از مهم‌ترین مشکلات اقتصادی در کشور بیکاری جوانان تحصیل کرده است. خب بخشی از این مشکل نیازمند افزایش ظرفیت اقتصاد کشور است اما آیا بخش مهم آن به عدم مهارت جوانان تحصیل کرده مرتبط نیست و اینکه فقط راضی به کار دولتی می‌شوند؟ اگر در این میان فرهنگ کارآفرینی و ایده پردازی خلاقانه ترویج شود قطعا بهترین اتفاقات برای همین جوانان رخ می‌دهد. میدون دنبال همین کار است.
برنامه ‌سازی در شبکه‌های تلویزیونی با اهداف مختلفی انجام می‌شود. مسئله ترویج خلاقیت، فرهنگ کارآفرینی و همچنین آموزش دادن به افراد علاقه مند بخش مهمی از ماموریت یک رسانه است. برنامه «میدون» یکی از همین برنامه‌های موفق سازمان صداوسیما در حوزه ترویج اهداف گفته شده است.
این برنامه در واقع یک رقابت تلویزیونی استعدادیابی شغلی با هدف حمایت از کسب و کارهای برتر نوپا است که به تهیه کنندگی محمدحسین‌هاشمی گلپایگانی تولید و از شبکه سه سیما پخش می‌شود. فصل اول «میدون» از مهر ۱۳۹۸ تا اردیبهشت ۱۳۹۹ و فصل دوم آن از تیر ۱۳۹۹ تا خرداد ۱۴۰۰ روی آنتن بود. مجموع قسمت‌های دو فصل اول و دوم به عدد ۱۵۰ رسید. فصل سوم نیز از فروردین ماه 1401 پخش شده و تا پایان سال ادامه دارد. تلویزیون در این زمینه خیلی دست پری نداشت. یعنی برنامه‌های آموزشی و استعداد یابی در حوزه ایجاد کار و کارآفرینی که میدون این خلأ را پر کرد.
برنامه «میدون» به این صورت است که سه شرکت‌کننده راه یافته به هر قسمت به ارائه طرح خود می‌پردازند و کارآفرین برتر انتخاب می‌شود. در پایان هفته (در فصل اول) و ماه (در فصل دوم) با رأی مخاطبان، «کارآفرین برگزیده» از میان نفرات برتر برنامه‌ها انتخاب شده و برای تبدیل طرح منتخب به کار صنعتی به برگزیده وام اختصاص داده می‌شود تا بتوانند کسب و کار و ایده خود را تبدیل به یک کسب وکار تجاری و انبوه کنند.
فصل سوم این برنامه سال گذشته با تغییراتی روانه آنتن تلویزیون شد. در فصل سوم برنامه شرکت‌کننده‌ها با ریل وارد میدون می‌شوند و در یک دقیقه کسب و کار خود را ارائه می‌دهند. در این یک دقیقه فرصت دارند تا یکی از سه داور را قانع کنند که شرکت‌کننده را انتخاب کنند تا شرکت‌کننده به بخش اصلی برنامه راه یابد.
میدون، همچنان میدانداری می‌کند
در مورد این برنامه اطلاعات قابل تأملی هم منتشر شده که نشان دهنده توجه مخاطب به این برنامه است. بر اساس اعلام روابط عمومی «میدون»، تا کنون 737 نفر در این برنامه شرکت کرده‌اند که در این میان هم حدود 7 هزار نفر در سایت برنامه ثبت‌نام کردند. یعنی حدود 7 هزار نفر علاقه مند به شرکت در این برنامه بودند. عددهای میانگین سنی شرکت کنندگان در برنامه هم جالب است. میانگین سنی شرکت کنندگان در این برنامه 28 سال است. پایین‌ترین سن شرکت‌کننده 21 و بالاترین 77 است. از این میان 623 نفر آقا و 104 نفر خانم هستند. 543 میلیارد تومان هم در مجموع سرمایه‌گذاری بوده که به افراد شرکت‌کننده و برتر در این برنامه در قالب‌های مختلف از جمله وام بلاعوض و... اهدا شده است. یعنی حمایت‌هایی خوبی هم از شرکت کنندگان انجام شده است.
نکته مهم دیگر در این برنامه توجه به زنان و ایجاد بستر برای حضور زنان در بازار کار و ایده پردازی است که جامعه ایران در این زمینه دچار مشکل است که «میدون» می‌تواند تا حد زیادی این مانع را رفع کند.
زنان ایرانی امروز جزو زنان تحصیل کرده در دنیا محسوب می‌شوند و توانمندی بسیاری برای ایجاد شغل و تولید ثروت دارند و برنامه «میدون» تلاش کرده به این ایده‌ها توجه نشان دهد. خانم مهرنوش هم به عنوان یکی از داوران این مسابقه به این مسئله و ضرورت تابو شکنی
از حضور اقتصادی زنان در جامعه ایران اشاره کرده و «میدون» را در این زمینه برنامه مهم تلقی کرده است. البته مشکلات در این زمینه به حدی عمیق است که با تک برنامه نمی‌شود به طور کامل آن را رفع کرد و باید به صورت مستمر در این زمینه فرهنگ ‌سازی شود.
پایانی برای «میدون» نیست
برنامه میدون تجربه موفق رسانه‌ای در حمایت از کارآفرینان و ترویج فرهنگ کار آفرینی در رسانه ملی است. مسئله‌ای که نیاز امروز اقتصاد کشور است و رهبری هم در سالیان گذشته به این امر توصیه و تاکید کردند اما متاسفانه همچنان فرهنگ کار در جامعه ایران دچار مشکل است. کارآفرینی تقبیح می‌شود و کار کارمندی و خلاقیت کش تشویق می‌شود که این امر با مسئله توسعه و افزایش درآمد ملی کشور در تعارض است.
ارزش آفرینی و هدایت جوانان در حوزه‌های مورد علاقه که هم بتوانند درآمد کسب کنند و هم برای دیگران شغل دست و پا کنندو قوه خلاقیت خود را تقویت کنند نیاز اقتصاد کشور است که برنامه میدون در این زمینه یه برنامه موفق و تکامل یافته بود که توانست بر مخاطبان و علاقه مندان این حوزه تاثیر بگذارد. اما نباید صداوسیما محدود به این برنامه و تک برنامه‌هایی از این دست شود. مسئله ترویج فرهنگ کار و کارآفرینی باید در همه برنامه‌ها و فرمت‌های مختلف تولیدات رسانه‌ای مورد توجه رسانه ملی قرار گیرد. به امید آن روزی که ایجاد کسب و کارهای خلاقانه و فردی و شخصی در کشور رونق پیدا کند و جوانان از فضای علاقه برای استخدام در ادارات دولتی پرهیز کنند و به دنبال علائق خود بروند. در این صورت است که رفاه جمعی در جامعه ایران رشد کرده و جوانان تحصیل کرده هم به اینده خود و کشور امیدوار خواهند شد.