آیا در اسلام تزکیه نفس راهی است به سوی معرفت؟ در اینکه قرآن می‌گوید: هر کسی که تزکیه نفس کرد، رستگار شد حرفی نیست، ولی آیا این تزکیه نفس راهی به سوی معرفت حق است یا راه معرفت فقط دلیل و برهان و استدلال یعنی همان راه حکما و فلاسفه است؟... اسلام علمی را که به آن «علم افاضی» می‌گویند، یعنی علمی که از درون می‌جوشد، قبول دارد، ضمن اینکه علم عقلی را هم قبول دارد و به سوی آن دعوت می‌کند... خداوند به موسی(ع) می‌فرماید: ما یک بنده‌ای داریم نزد او می‌روی و از او علم می‌آموزی «علّمناه من لدنا علماً»(کهف-65) ما به آن بنده از نزد خودمان علم دادیم. یعنی او علمش را از یک بشر نیاموخته، از درون و باطنش علمی جوشانده‌ایم.(1)

____________

1- کمال انسان و انسان کامل، شهید مرتضی مطهری، بینش مطهر، ج30، ص52