مقاله وارده
پوشش مردان و امنیت اجتماعی زنان
امنیت مقوله‌ای است که تاریخ آن به حضور بشر در زمین باز می‌گردد و می‌توان گفت با مفاهیمی چون تشویش و اضطراب در تضاد است و یا در مفهوم اصلی آن مصونیت از تصرف است که به ذهن متبادر می‌شود. اما مفهوم امنیت اجتماعی در کمتر از صد سال است که در مجامع علمی و بین‌المللی مطرح گشته است. البته با توجه به احکام و اصول اسلام می‌توان گفت که در ریشه‌های دین به این نکته ریز بسیار توجه شده است و برای برهم زنندگان امنیت روانی و اجتماعی بدترین مجازات‌ها در نظر گرفته شده است. پوشش و حجاب یکی از اجزای بسیار مهم در مسائل اجتماعی و نشان‌دهنده هویت ملی انسان‌ها به شمار می‌آید و برای تضعیف ملت‌ها و تمدن‌ها یکی از محورهای استراتژیک مسئله پوشش است. همان‌طور بررسی تاریخی تمدن‌های بزرگ که به افول گراییدند مصداق این مسئله است.
امنيت اجتماعي ناظر بر مبادلات اجتماعي و استفاده از آنها به مثابة فرصتي براي اطمينان‌بخشي و اعتمادسازي است. بر حسب اينكه هدف امنيت چه باشد، شاخص‌هاي تهديد امنيت نيز متفاوت هستند. اگر هدف امنيت جامعه باشد. تهديدات هويتي، منبع اساسي ناامني است و پيوستگي و اتحاد ميان اعضاي جامعه، اولين ابزار تحقّق امنيت است؛ و اما شاخص‌هاي تهديدات امنيت اجتماعي در سطح كلان عبارت‌اند از: الف) پايبندي به دين، ب) لباس و نحوة پوشش، ج) آگاهي از تاريخ و گذشته، د)عادات، سنن و فرهنگ‌هاي جاري، ه) اشاعة باورها و عقايد، ي) حفظ زبان و ادبيات.
بدپوششی از آسیبهای اجتماعی است که در سطح و لایه‌های رویین جامعه نمایان است و علامت و نمادی از آسیب‌ها و مسائل اجتماعی در عمق و لایه‌های زیرین جامعه است. پوشش و حجاب به‌مثابه رسانه‌ای ارتباطی و به عنوان کنشی اجتماعی، از یک سو تحت تاثیر ساختارهای فرهگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است و از سوی دیگر متاثر از کنشگران زن و مرد اجتماعی. در سال‌های پس از انقلاب، به دلیل آسیب‌پذیری درونی جامعه و تهدید بیرونی، انتقال فرهنگی حجاب با اختلال مواجه شد و رعایت نکردن حجاب اسلامی، موجب جریحه‌دار ساختن وجدان جمعی و تبدیل آن به مسئله‌ای اجتماعی شد. اسلام مي‌خواهد زنان و مردان از يك سنگيني و وجاهت اجتماعي برخوردار باشند. نوع پوشش آنها، به صورت عادي و به دور از هرگونه جلب توجه باشد، حتي پوشيدن لباسي كه موجب تمايز فرد در جامعه باشد، ممنوع شده است و اگر لباسي موجب شهرت كسي گردد، آن را حرام اعلام نموده و اين را علامت پستي و حقارت فرد مي‌داند.
لباس پرچم بدن به حساب مي‌آيد كه استقلال فكري، ديني، سياسي و فرهنگي هم محسوب مي‌شود و از همين‌جا مي‌توانيم به اين نتيجه برسيم كه تغيير لباس نشانگر تغييرات انديشه است و به تبع آن، تغيير در مشي و رفتار افراد ايجاد مي‌شود، كه در آن صورت، استقلال كشور زير سؤال مي رود، به‌ويژه از آن جهت كه وضع برون حكايت از وضع درون آدمي دارد و نشان مي‌دهد كه انديشه وابستگي در درون رخنه كرده و در ظاهر افراد متجلي شده است. به گفته مونتسكيو در حكومت دموكراسي از دست رفتن عفت، بزرگ‌ترين بدبختي‌ها و مفاسد را باعث مي‌شود تا جايي كه اساس حكومت را از بين خواهد برد. با توجه به مطالب ذکر شده پیمایشی صورت گرفت و درصدد بررسی موضوع پژوهش برآمده است. امری که عموما به صورت معکوس در جامعه بررسی می‌شود و عموما امر پوشش و حجاب مسئله‌ای زنانه تصور و مصادیق آن در مورد بانوان مطالعه می‌شود. در مجموع نتایج پژوهش نشان می‌دهد که امنیت اجتماعی در نگاه زنان اعم از معتقد به حجاب یا غیرمعتقد؛ با پوشش اجتماعی مردان رابطه مثبت و قابل توجهی دارد و از سویی، هم احساس امنیت اجتماعی که امری ذهنی و انتظاری است و هم نگاه واقعیت‌مدارانه وجود امنیت در سطح اجتماع از دیدگاه زنان با بحث پوشش به هنجار آقایان رابطه دارد و نوع پوشش می‌تواند سطحی از انتظار سوءرفتار یا عدم سوءرفتار را در زنان ایجاد نماید که بالطبع منجر به احساس ناامنی یا امنیت در آنها می‌شود.
با توجه به مطالعات محققین و مشاهدات میدانی پیشنهادات زیر ارائه می‌شود:
- تعریف مشخصی از پوشش به هنجار برای آقایان در جامعه وجود ندارد و این ضعف تعریف منجر به اختلاف نظر و نیز اختلاف رفتاری شده است. به نظر می‌رسد همان‌گونه که در بحث حجاب بانوان این مسئله تا حدی در جامعه نظام یافته شده، در زمینه پوشش آقایان نیز نیازمند شرح و بسط قوی‌تری است.
- ورود به مسئله پوشش مردان برای جامعه ما امری مغفول است و جز برخی احکام شرعی، منابع علمی یا دستورالعمل‌های اجتماعی مشخصی برای آن وجود ندارد. با توجه به تغییرات اجتماعی به نظر می‌رسد لازم است تا در این موضوع ورود علمی و اجتماعی صورت گیرد.
با توجه به نتایج پژوهش، چنانچه افزایش امنیت اجتماعی بانوان یک هدف اجتماعی تلقی شود، دستورالعمل‌های زیر مناسب خواهد بود:
- فرهنگ‌سازی پیرامون پوشش مناسب اجتماعی مردان.
- توسعه تولیدات داخلی در زمینه پوشاک مناسب آقایان و جلوگیری از ورود پوشاک نابهنجار به بازار.
- تولید و تبلیغ الگوهای مناسب پوشش.
برگرفته از مقاله‌ای با عنوان «مطالعه رابطه پوشش مردان و حق امنیت اجتماعی زنان»
زهرا میرزایی و سیده فاطمه نعمتی