«بازپرس» معمـایی و افشـاکننده دانهدرشتهای فساد
رسول شمالی ورزنده
چند سالی است که رسانه ملی در راستای ساخت مجموعههایی با موضوعات امنیتی، سیاسی- اجتماعی، فساد اقتصادی، نفوذ عناصر ضدانقلاب، رونمایی از چهره آقازادههای فاسد و... دست به تولید مجموعههای فاخری زده است که بهخوبی توانست روایتگر حقایقی باشد که برای مخاطب تلویزیونی جذاب و دیدنی باشد و آنها را پای تلویزیون بنشاند. در همین رابطه شاهد تولید و پخش مجموعههایی مثل «گاندو»، «خانه امن» و... از شبکههای تلویزیونی سازمان صدا و سيما بودیم. پخش این مجموعهها علاوهبر دادن آگاهیهای لازم به مخاطبان و بینندههای تلويزيون در واقع اسرار پشت پرده اخلالگران بزرگ اقتصادی در کشور، دانه درشتهای فساد اقتصادی، مسائل جاسوسی- امنیتی، نفوذ عناصر فتنهگر و جاسوس در داخل نهادها و ارگانها و عوامل وابسته به استکبار جهانی و ضد انقلاب را نمایان ساخت. همین امر باعث شد که در دوره تحول جدید مدیریتی در سازمان صدا و سيما این حرکت و رفتن به سمت ساخت چنین آثاری سرعت بیشتری بهخود بگیرد و حمایتهای بیشتری از این تولیدات در رسانه ملی بشود، یکی از مجموعههایی که در حال حاضر این شبها شاهد پخش آن از شبکه یک تلویزیون هستیم، مجموعه «بازپرس» است. مجموعهای که به عنوان یک اثر جذاب و تخصصی قوهقضائیه که تاکنون توانسته مخاطبان زیادی را پای تلویزیون بنشاند و مورد توجه مقامات قوه قضائیه به ویژه حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای رئیس دستگاه قضا قرار گیرد، طوری که رئیس قوه قضائیه کشورمان اخیرا در دیداری از پشت صحنه تولید مجموعه«بازپرس» ضمن تقدیر و تشکر از عوامل تولید این مجموعه و صحبت با آنها و همچنين برخی از بازیگران آن، به ادامه تولید چنین مجموعههایی با حساسیت بیشتر به همه موضوعات قضائی و بدون هیچگونه ملاحظهای تاکید ورزید و با حمایت کامل از ساخت مجموعههایی مثل «بازپرس» تهیهکننده و کارگردان آن را به تولید مجموعههایی نظیر آن تشویق کرد.
مجموعه تلویزیونی«بازپرس» که براساس پژوهش دو ساله روی پروندههای واقعی قضائی و حقوقی کشور توسط حسین ترابنژاد به فیلمنامه تبدیل شده با مشارکت مرکز رسانه قوه قضائیه به مرحله تولید رسیده است، مجموعه تلویزیونی «بازپرس»که از اوائل تیر امسال روی آنتن شبکه یک رسانه ملی رفته است در ۲۷ قسمت ۴۵ دقیقهای ساخته شده است و در فضایی کاملا قضائی و حقوقی سیر میکند. دوربین مجموعه «بازپرس» حول محور موضوع جرم و جنایت و همچنین اخلال در مسائل اقتصادی کشور، مبارزه با سرشبکههای فساد اقتصادی، عوامل نفوذی و آقازادههای فاسد در برخی از مسائل کلان اقتصادی و موضوع کلاهبرداری و خیانت در امانت دور میزند و در واقع مخاطبان شبکه یک را با خود به درون لایههای یک جریان بزرگ تبهکاری و فساد اقتصادی و رانت و رانتخواری میبرد که بهنظر میرسد که جذابیت مجموعه تلویزیونی «بازپرس» علیرغم معمایی بودنش با شیرینی دوچندانی همراه شده است که از نگاه احمد معظمی کارگردان این مجموعه دور نمانده است و او بهخوبی توانسته قطعات مورد نظر در این مجموعه را کنار هم بچیند.
اگرچه از قسمتهای اول شروع این مجموعه شاهد چند قصه همزمان و موازی با اصل داستان هستیم اما محور اصلی، پرداختن به فسادی است که سعی دارد از هر روزنهای استفاده کند و جامعه اسلامی ما را به آشوب بکشد. شخصیت اصلی این سریال صدرا با بازی محسن قصابیان در پی کشف یک شبکه بزرگ فساد اقتصادی و عوامل نفوذ در آن است و در همین راستا روایت قصه به درون لایههای زندگی خانوادگی و اجتماعی صدرا هم سرکی میکشد و تلاش دارد که مسائل زندگی خانوادگی و مشکلات این بازپرس متعهد و پاکدست را بهگونهای ملموس برای بینندههای تلويزيون به تصویر بکشد. در همین رابطه در قسمتهای اول مجموعه«بازپرس» صدرا برای کاری بزرگ و مبارزه با یک شبکه بزرگ فساد اقتصادی از محل خدمت قبلیاش، بندر عباس به تهران فراخوانده میشود اگرچه در ابتدای کار با مقاومت همسرش که سوگل طهماسبی نقش آن را ایفا میکند و معلم یک مدرسه در بندرعباس است مواجه میشود اما با اصرار فراوان صدرا بالاخره به تهران کوچ میکنند تا این بازپرس با تجربه بتواند ماموریتی که به او محول شده است را از نزدیک دنبال کند. تا همین جای کار اگرچه فضای قصه همچنان در بخشهایی برای مخاطب نامفهوم و معمایی است و برخی از سکانسها و روایتها جسته و گریخته و پرابهام روایت میشود و در چند ماجرای هم زمان که هم سو با هم نیستند قصه این مجموعه در حال اتفاق افتادن است اما بازپرس صدرا بهدنبال کشف حقایقی است که هدف اصلی رسیدن به سران اصلی باند بزرگ و فساد اقتصادی است. بهنظر میآید که بازپرس صدرا در این ماجرا تنهاست و یک تنه قصد دارد که دنبال عناصر اصلی ماجرای فساد اقتصادی بگردد و حاشیهها هرگز او را از هدفش دور نمیکنند. حتی برخی از بد اخلاقیهای دوستان، فامیل و خانواده هم در تصمیمگیریهای او نمیتوانند تاثیر بگذارند. بهگونهای که در سکانسهایی از این مجموعه هم شاهد درگیری صدرا با باجناقش هستیم که او هم بازپرس است و نقشش را فرهاد قائمیان برعهده دارد. این دو در یک فرآیند و پرونده قضائی با هم دچار چالش کاری سخت و درگیری لفظی میشوند و ماجرا بسیار متشنج میشود و همین امر موجب اختلاف بین دو خانواده هم میشود. اما علیرغم این اتفاق، بازپرس صدرا همچنان مصممتر از قبل به کارش ادامه میدهد و هرگز از تصمیمش برنمی گردد و...
به هرحال احمد معظمی کارگردان مجموعه «بازپرس» با توجه به مطالعه پروندههای واقعی قضائی و انتخاب نوع کاراکترها و شخصیتهای قصه و تعیین به جای بازیگران سعی کرده ضمن حفظ شالوده اصلی داستان به موضوعات حاشیهای و کوچک جامعه و انسانهایی که برای داشتن یک زندگی پاک و سالم تلاش میکنند هم نگاهی عمیق داشته باشد. به همین خاطر هم به لایههای درونی این نوع افراد هم پرداخته است. قصه آقای هدایت که مهدی فخيمزاده به خوبی در نقش یک پیرمرد زحمتکش است. داستان زندگی هدایت، روایت زندگی خانوادهای متوسط است با دو فرزند پسر و دختر، دختری که در آستانه ازدواج است و پسری که قصد مهاجرت به خارج از کشور دارد و بقیه ماجرا... و در نهایت اینکه هدایت سرپرست خانوادهای است که با سیلی صورت خود را سرخ نگاه داشتهاند تا محتاج دیگران نباشند و ماجراهایی که برای هدایت و اتفاقاتی که بین او و دوست قدیمیاش رخ میدهد هم در واقع یکی از دیگر مسيرهاي قصه مجموعه «بازپرس» است که از طریق آن بناست اهداف مدنظر یعنی کنار زدن موضوعات پشت پرده شبکه فساد اقتصادی پرداخته شود. در بخشهایی از مجموعه تلویزیونی «بازپرس» هم شاهد نفوذ عناصر شبکه بزرگ فساد اقتصادی در بین قشرهای نیازمند جامعه هستیم و دوربین بازپرس ضمن کند وکاو در فضایی از شهر وارد بستری از جامعه میشود و بهدنبال شخصیتهایی است که نماد آنها انسانهای پاکی است که دنبال کسب یک لقمه نان حلال برای خانوادهشان هستند که بناگاه و اتفاقی در دام افراد شیطان صفت و نفوذی شبکه فساد قرار گرفته و بدام میافتند و ضمن گرفتار شدن در منجلاب فساد مجبورند تن به هرکاری بدهند. در این زمینه هم بازپرس وارد میدان میشود و در واقع این موضوع برای او میتواند سرنخی باشد برای رسیدن به سرشبکههای باند فساد اقتصادی. داستان معمایی کار که گاهی نیز برای مخاطب پیچیده میگردد هرچقدر به جلو میرود حقایق بیشتری را برای مخاطبش روشن میسازد.
یکی دیگر از مواردی که در مجموعه تلویزیونی«بازپرس» سعی شده است که بهطور پررنگتر به آن پرداخته شود بحث آقا زادههاست که شاید در آثار داستانی تلویزیونی کمتر به آن پرداخته و تاکید شده و به نمایش درآمده است. در این مجموعه، بدون هیچ ملاحظه و فشار تلاش شده که بحث نفوذ و حضور برخی از آقازادهها در مسائل فساد اقتصادی کلان کشور به طرز زیبایی مطرح و به تصویر کشیده شود. در همین رابطه هم میبینیم که صدرا، بازپرس پرونده یکی از آقا زادهها هم میشود و بهطور محکم و قاطع در برابر همه درشت گوییهای آن آقازاده میایستد و مثل همه متهمان یک پرونده با او برخورد میکند. این نشان میدهد که رسانه ملی در جریان ساخت این نوع مجموعهها ضمن همکاری نزدیک با قوه قضائیه خواهان اجرای عدالت در جامعه است و در این مسیر بازوی پرتوان رسانهای برای قوه قضائیه است که در طول پخش مجموعه «بازپرس» بهطور ملموس شاهد آن هستیم و در واقع نگاه جسورانه و بیاغماض عوامل تولید این مجموعه به موضوعات کلان فساد اقتصادی و عناصر فساد و به تصویر کشیدنش یکی از اهداف اصلی تولید این مجموعه بوده که حمایت کامل قوه قضائیه و پشتیبانی کامل سازمان صدا و سيما را بهدنبال داشته و دارد. بنابراین بهنظر میرسد که رسانه ملی، رسالت سنگینی در به تصویر کشیدن این نوع سوژهها و موضوعات مطالبهگرایانه مردم دارد.
به هرحال مجموعه تلویزیونی«بازپرس» که حالا از نمونه آثار فاخر تلویزیون پس از گاندو و خانه امن و... است میتواند در جهت روشنگری و افشای دستهای آلوده، عوامل نفوذی در اقتصاد کشور، افشای باندهای بزرگ فساد اقتصادی، کنار زدن چهره برخی از آقازادههای فاسد، تبهکاران و خائنین به مردم و کشور بسیار موثر باشد. رسانه ملی در دوره تحول سعی میکند به دنبال تولید آثاری برود که بتواند بازخورد خوبی در جامعه داشته باشد و ضمن آگاهی بخشی به مخاطبان و بینندههای تلويزيونی، افشاکننده شبکههای فساد، خیانت کاران، رسواکننده آقازادههای فاسد و جنایت کاران باشد و یقینا ما در کشور کارگردانها و تهیهکنندههای متعهد و انقلابی زیادی داریم که بسیار مایلند که آثاری را در این خصوص تولید کنند. بنابراین بایستی فضا برای ترویج و تولید این نوع مجموعهها بیشتر فراهم شود.