پیدایش طبقه جاهل‌مسلک مقدس‌مآب که خوارج جزئی از آنها بودند، برای اسلام‌گران تمام شد. گذشته از خوارج که با همه عیب‌ها از فضیلت شجاعت و فداکاری بهره‌مند بودند، عده‌ای دیگر از این تیپ متنسک به وجود آمد که این هنر را هم نداشت. اینها اسلام را به سوی رهبانیت و انزوا کشاندند، بازار تظاهر و ریا را رایج کردند. اینها چون آن هنر را نداشتند که شمشیر پولادین بر روی صاحبان قدرت بکشند، شمشیر زبان را بر روی صاحبان فضیلت کشیدند، بازار تکفیر و تفسیق و نسبت بی‌دینی به هر صاحب فضیلت را رایج ساختند. (1)

____________

1- جاذبه و دافعه علی(ع)، شهید مرتضی مطهری(ره)، ص 136