افق رسانه‌ای کشور در دنیای کنونی! (مقاله وارده)
امسال احیا و برگزاری جشنواره ملی رسانه‌های ایران بعد از ده سال تعطیلی، حکم کسی را دارد که بعد از اینکه سرش را زیر آب کرده بودند، وقتی رهایش می‌کنند و سرش را از آب بیرون می‌آورد، یک نفس عمیقی می‌کشد و می‌گوید: آخیش!، خدا را شکر که دوباره حیات پیدا کردم و می‌توانم نفس بکشم! فضای حاکم بر جشنواره امسال همین است که جامعه رسانه‌ای کشور احساس می‌کنند دوباره می‌توانند در فضای امیدوارانه‌ای تنفس کنند. یکی از تناقضات بامزه و البته طنز تلخ دولت حسن روحانی همین بود که علی‌رغم ادعای آزادی بیان و طرفداری از آزادی رسانه‌ها و حتی حمایت از ولنگاری فضای مجازی و برخی قانون‌شکنان در فضای رسانه‌ای، بزرگ‌ترین رویداد رسانه‌ای و مهم‌ترین جشنواره ملی رسانه‌ای کشور را سانسور کردند! اما بیان چند نکته اساسی به بهانه و به مناسبت روز خبرنگار و برگزاری جشنواره ملی رسانه‌های کشور:
۱- رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر طلاب و علما نسبت به امر تبلیغ از جهات مختلف عمیقا ابراز نگرانی و تاکید کردند «اهمیت تبلیغ در دوره ما مضاعف است». حال اگر امر تبلیغ را یک دغدغه عام رهبری فرض کنیم لاجرم ابزار این امر نیز به‌طور عام رسانه اعم از منبر و تلویزیون و روزنامه و اینترنت و فضای مجازی و در آینده ابزارهای پسااینترنت مثل هوش مصنوعی است و وظیفه تبلیغ هم بر دوش همه اهالی رسانه اعم از روحانیت و مداحان، و هر گوینده و مجری و مسئولی در شبکه‌های تلویزیونی و خبرنگار و روزنامه‌نگار و فعالین در فضای مجازی می‌باشد و نسبت به آن مسئولیت دارند.
۲- امروزه هیچ نظامی را نمی‌توان بدون توسل به رسانه ساقط کرد و یا روی کار آورد و هیچ جامعه‌ای را نمی‌توان بدون استفاده از رسانه مدیریت و حکمرانی کرد! لذا اینجاست که برخی از اصحاب رسانه باید تکلیف خود را روشن کنند که کدام طرف ایستاده‌اند: در جبهه سیاه‌نمایی علیه ملت ایران همسو با دشمنان و رسانه‌های آنها و یا در جبهه امیدآفرینی همسو با ملت ایران!؟، در جهت پیشرفت و عزت ملت با دیدن و انعکاس دستاوردهای بزرگ و مهم داخلی و خارجی کشور یا در جهت جهالت و ذلّت ملت با دیدن چند سلبریتی و رسانه‌های بی‌هویت؟! رهبر معظم انقلاب به کرّات و مکرراً بر «پراکندن امید و نشاط در فضای عمومی کشور» با «جهاد تبیین» و «اصلاح هندسه و باز‌سازی و تغییر در آرایش رسانه‌ای کشور» و همچنین بر مقابله با «امواج تحریف» و «دیکتاتوری رسانه‌ای» تأکید داشتند و با اشاره به علل این همه هجمه علیه ملت ایران، همچون امام(ره) وظیفه اولیه و اصلی همگان از جمله اصحاب رسانه‌ای و تبلیغ کشور را «حفظ نظام» دانستند: «(امام) فرمودند حفظ نظام از اوجب واجبات است، گاهی انسان فکر می‌کند که اوجب واجبات است». رهبری با بیان اینکه «متولیان رسانه‌ها همه موظفند وارد این میدان بشوند»، با گلایه از مجموعه رسانه‌ای کشور خواستار جبران کم‌کاری‌ها در زمینه امیدآفرینی شدند و دستاوردهای نظام و کشور را «حیرت‌آور» و «حماسه»، و عدم انعکاس آنها در رسانه‌ها را «عجیب» خواندند: «یک روز یک جمعی از فعالان صنعتی اینجا گزارش می‌دادند؛ حیرت‌آور بود؛ واقعاً حیرت‌آور است؛ هیچ خبری از اینها در مجموعه رسانه‌ای کشور نیست؛ این خیلی چیز عجیبی است... کدام از اینها در جامعه درست منعکس است؟ نباید گذاشت که برخی از مشکلات بر روی این حماسه‌ها گرد و غبار بنشاند و آنها را از چشم مردم پنهان کند».
۳- رهبر معظم انقلاب از جبهه رسانه‌ای کشور یک سؤال اساسی دارند: «در مقابل این همه تطور و پیشرفت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و شیوه‌های باورپذیر کردن پیام از سوی جبهه دروغگوی لیبرال‌دموکراسی... ما چه کار می‌خواهیم بکنیم؟». لذا پاسخ نوآورانه و به‌روز به این سؤال رهبری با اتخاذ آرایش جدید در مقابل جنگ ترکیبی دشمن، امروز وظیفه ما اصحاب رسانه است. ایشان نتیجه هرگونه غفلت و کوتاهی اصحاب رسانه و تبلیغ از این امر را «استحاله فرهنگی» و «سیلی خوردن اسلام» عنوان می‌کنند که به فرمایش امام(ره) «تا سال‌های متمادی اثرش باقی خواهد ماند». ایشان به اصحاب رسانه هشدار دادند غفلت شما «موجب قبح‌زدایی و عادی شدن گناهان بزرگ و کبائر می‌شود که دامن جامعه ما را خواهد گرفت».امروزه به‌طور خاص یکی از مصادیق ملموسِ این هشدار رهبری وضعیت حجاب در کشور و بحث‌های فراوان پیرامون لایحه آن است.
۴- رهبر معظم انقلاب سه‌بار، یکی در بیانیه گام دوم انقلاب و دوبار هم در مراسم تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری و دیدار اعضای دولت سیزدهم با تاکید بر خروج از «محاصره تبلیغاتی» از جوانان خواستند در شکستن «محاصره تبلیغاتی» پیشگام شوند. ایشان راه خروج از محاصره تبلیغاتی دشمن را «مبارزه تمدنی و جهانی» عنوان و تصریح کردند «از موضع دفاعی خارج شوید و به مبانی فکری دشمن حمله و افشاگری کنید... دروغ و فریب و جنگ روانی دشمن را افشا کنید». ایشان با اشاره طرح شبهات و تحریف‌ها توسط برخی رسانه‌ها، اصحاب تبلیغ و رسانه را به «شناخت پشتِ صحنه» توجه دادند و تاکید کردند «پشت صحنه، فلان مقاله‌نویسِ ضدانقلابِ پناه‌برده به خارج یا احیاناً در داخل نیست؛ طرف، یک دستگاه حکومتی است... وقتی که این را دانستید، می‌دانید وظیفه شما چیست»! لذا برخی رسانه‌ها برای اینکه به وظیفه خود در حوادث مختلف و تحلیل درست رویدادها عمل کنند باید از چهره بزک‌شده نظام سلطه و در رأس آن آمریکا عبور کنند و خنجرِ در دست زهرآگین سازمان سیا را در پشت حوادث امروز دنیا به خوبی ببینند، مگر خلافش ثابت شود!(فرض محال که محال نیست!). نکته مهم این است که اصحاب رسانه و اهل قلم و تحلیل آنچه خود دارند ز بیگانه طلب نکنند! و به قولی با توجه به دستاوردهای بزرگ و ظرفیت فراوانی که کشور برای پیشرفت و حل مشکلات دارد، و با توجه به تجارب فراون و متعدد گذشته از جمله تجربه مذاکرات هسته‌ای که رهبری بارها و موکداً بر عبرت گرفتن از آنها تاکید و توصیه کردند، بفهمیم و بدانیم که آب در کوزه است و تشنه‌لبان غرب، بیهوده گرد آمریکا می‌گردند!: «عده‌ای می‌خواهند باز چهره منحوس استکبار را بزک کنند؛ این خیلی خطرناک است، مغرضانه و با خط‌دهی آمریکا و یا ساده‌لوحانه وانمود می‌کنند که آمریکایی‌ها امروز دست از توطئه‌ها کشیده‌اند. بعضی‌ها با مقاله نوشتن‌شان و حرف زدن‌شان مثل فیلم‌های هالیوودی... اصرار دارند این شیطان بزرگ را که از ابلیس بدتر است، به شکل فرشته وانمود کنند. چرا؟
امروز کشور به شناخت دشمن نیاز دارد...عده‌ای سعی نکنند زشتی‌ها و وحشت‌‌آفرینی‌ها و خشونت‌ها را از چهره آمریکا بزدایند. چطور می‌شود این چهره را با بزک و آرایش تغییر داد در مقابل چشم ملت ایران؟!»
۵- اصحاب رسانه باید مراقب دو خطر ظریفِ مورد تذکر رهبر معظم انقلاب باشند: اولاً «یک عده‌ای خودشان دروغ نگفتند، اما متأسفانه دروغ دشمن را تأیید (و منتشر) کردند»! ثانیاً «بعضی‌ها در مقابل تیر و شمشیر ایستادند، اما در مقابل شبهه نتوانستند بایستند»! ایشان هشدار می‌دهند «مراقب باشید این خطرها برای شما و مردم‌تان پیش نیاید». رهبری «روحیه جهادی» و «مأیوس نشدن» را راه مصونیت از این دو خطر برشمردند که اگر این روحیه نباشد اصحاب رسانه «اولاً صحنه را غلط می‌بیند، ثانیاً در رفتار، غلط عمل می‌کند». حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین یک هدف و وسیله مهم در اغوا کردن توده‌های مردم را اغوای خواص جامعه، و وظیفه جامعه رسانه‌ای کشور را افشا و رسوا کردن خواص اغواشده و رسانه‌های اغواکننده خواص عنوان می‌کنند و تاکید دارند: «باید رسوا و فاش شوند و در مورد آنها تبیین صورت گیرد. چون اگر به این خواص اغواشده فرصت و امکان داده بشود، راحت توده مردم را اغوا خواهند کرد».ایشان سال‌ها قبل که هنوز فضای مجازی به این شکل وارد شارلاتانیزم و دیکتاتوری رسانه‌ای نشده بود، با هشدار نسبت به اینکه بعضی از مطبوعات «پایگاه دشمن» هستند، ضمن تاکید بر «آزادی و تنوع مطبوعات»، درخصوص رسانه‌های اغواکننده خواص فرمودند: «همان کاری را می‌کنند که بی‌بی‌سی و آمریکا و رژیم صهیونیستی می‌خواهند بکنند... من نمی‌دانم مدل اینها کجاست... یک شارلاتانیزم مطبوعاتی است». لذا «مشغول نکردن ذهن مردم با مسائل فرعی» و«پرهیز از هوچي‌گرى رسانه‌اى» و «عامل دشمن نشدن» از مطالبات جدی رهبری است.
۶- رهبر معظم انقلاب یک مطالبه جدی هم از مسئولان کشور داشتند که اگر به آن عمل می‌شد، شاهد اتفاقات سال گذشته و برخی حوادث امروزی نبودیم. ایشان در ابتدای سال ۱۴۰۰ از «ول بودن فضای مجازی» و استفاده دشمن از این وضع و بی‌توجهی مسئولان امر به ضرورت مدیریت فضای مجازی گلایه کردند: «متأسفانه در فضای مجازیِ کشور ما آن رعایت‌های لازم، با وجود این همه تأکیدی که من کردم صورت نمی‌گیرد و در یک جهاتی واقعاً ول است... آن کسانی که مسئول هستند حواس‌شان باشد. همه کشورهای دنیا روی فضای مجازیِ خودشان دارند اِعمال مدیریت می‌کنند». ایشان در پایان همان سال نیز تاکید کردند «فضای مجازی مشکلاتی دارد که ان‌شاء‌الله جناب آقای رئیسی و دوستان‌شان باید همت کنند و هرچه زودتر باید این مشکلات برطرف بشود»! حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۴۰۱ هم از مسئولان قوه قضائیه خواستند با کسانی که در فضای مجازی امنیت روانی مردم را از بین می‌برند، برخورد کند، و در آبان سال گذشته نیز مجدداً نسبت به ول بودن فضای مجازی هشدار دادند و تصریح خطاب‌گونه داشتند که «مسئولین باید احساس مسئولیت کنند... علاج کنند، مقابله کنند!»
دکتر محمدحسین محترم