نگاهی به کارنامه دولت سیزدهم در حوزه آموزش و پرورش
از بازگشایی مدارس و اجرای رتبه‌بندی تا افتتاح ۱۱۰۰ طرح آموزشی
شروع مجدد آموزش حضوری دانش‌آموزان در مدارس پس از دو سال کرونایی، بررسی، اجرا و تدوین آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان و افزایش فضاهای فیزیکی آموزشی از مهم‌ترین اقدامات حوزه آموزش و پرورش در دولت سیزدهم بود.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، پایان تعطیلی مدارس در فروردین ۱۴۰۱ در حالی انجام شد که دانش‌آموزان از اول اسفند سال ۹۸ به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و حفظ سلامت فرزندان از رفتن به کلاس‌های درس منع شدند و آموزش را در قاب‌های کوچک تلفن همراه دنبال کردند.
هرچند که در این مدت، آموزش در فضای مجازی تداوم یافت اما پس از گذشت مدت‌زمانی کوتاه از تعطیلی مدارس، همه مسئولان و کارشناسان آموزشی به‌صورت هماهنگ اعلام کردند که آموزش مجازی نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری دانش‌آموزان شود و تعطیلی طولانی‌مدت مدارس به‌دلیل شیوع ویروس کرونا آسیب‌های جدی به سلامت جسمی، روانی همچنین آموزش و پرورش دانش‌آموزان وارد کرده است.
حتی این تعطیلی دوساله شرایط را به‌گونه‌ای ایجاد کرد که دانش‌آموزان کلاس اولی بدون تعامل چهره به چهره و انس با معلم و دوستان خود آموزش پایه را به‌صورت محدود از یک ویدئو در قاب‌های کوچک موبایل دریافت کنند که این موضوع نیازمند برنامه‌های جبرانی آموزشی بسیاری برای آنهاست اما خانواده‌ها باز هم با وجود آثار مخرب آموزش مجازی با ترس از شرایط نامناسب کرونایی و اعلام روزانه آمار کشته‌شدگان از این ویروس، از فرستادن فرزندان خود به مدرسه واهمه داشتند تا در نهایت موضوع واکسیناسیون زیرساختی اساسی برای بازگشایی مدارس و حضور دوباره دانش‌آموزان در مدارس بود که با روی کارآمدن دولت سیزدهم این امر محقق شد و تحولی اساسی در نظام تعلیم و تربیت دانش‌آموزان رخ داد.
دولت با توجه به اهمیت حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های درس، تامین زیرساخت‌ها برای بازگشایی مدارس را در اولویت قرار داد و واکسیناسیون فرهنگیان را از مردادماه سال ۱۴۰۰ آغاز کرد.
برنامه‌ریزی برای واکسیناسیون فرهنگیان و دانش‌آموزان به این صورت بود که معلمان و رانندگان سرویس‌های مدارس تا اول مهر سال گذشته واکسینه شدند. براساس گفته‌های مسئولان آموزش و پرورش، دُز اول واکسیناسیون معلمان در شهریور سال ۱۴۰۰ تا ٩٠ درصد انجام شد. همچنین پس از دریافت دُز اول واکسن فرهنگیان، در شهریور سال ۱۴۰۰ زمزمه‌هایی از واکسیناسیون دانش‌آموزان شنیده شد که دلگرمی بسیاری برای بازگشایی مدارس ایجاد کرد.
در نهایت با ورود واکسن برای دانش‌آموزان ۱۲ تا ۱۸ ساله در شهریور سال ۱۴۰۰ و اختصاص بودجه سرانه بهداشتی برای ضدعفونی محیط مدرسه زمینه بازگشایی مدارس به‌صورت اقتضایی و گروهی و البته آرام و تدریجی برای دانش‌آموزان مهیا شد.
بر این اساس تا پایان مهر با واکسینه شدن حدود ۶۵ درصد از دانش‌آموزان ۱۲ تا ۱۸ سال، فعالیت حضوری مدارس از آبان به‌صورت جدی‌تری تداوم یافت و امکان حضور گروهی و اقتضایی همه دانش‌آموزان با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در مدارس فراهم شد و این روند تا ۱۴ فروردین ۱۴۰۱ ادامه داشت و در نهایت با مهار کرونا در جامعه، مدارس توانستند فعالیت‌های آموزشی و پرورشی خود را مانند دوران ماقبل کرونا آغاز کنند. ۸۴ درصد دانش‌آموزان در ۱۴ فروردین ۱۴۰۱ پس از دو سال دوری از مدارس در کلاس‌های درس حاضر شدند، دانش‌آموزان و معلمان پس از تعطیلات نوروزی در حالی آموزش حضوری را از سرگرفتند که حدود ۹۵ درصد از معلمان دُز اول، ۹۰ درصد دُز دوم و ۵۱ درصد دُز سوم را دریافت کرده و در واکسیناسیون دانش‌آموزان ۱۲ تا ۱۸ سال نیز ۹۲ درصد دُز اول و ۸۰ درصد دُز دوم را تزریق کرده بودند.
رتبه‌بندی معلمان
بررسی، اجرا و تدوین آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان اقدام دیگری بود که دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود مورد توجه قرار داده بود؛ درواقع زمزمه اجرای رتبه‌بندی معلمان از سال ۹۷ به گوش می‌رسید اما وزارت آموزش و پرورش بررسی و رفع ایرادهای لوایح این طرح را در چندماه ابتدایی آغاز دولت برای همه معلمان رسمی و پیمانی به‌کار گرفت.
این طرح ویژه معلمان رسمی و پیمانی است. آن دسته از معلمانی که ۳۰ سال سابقه خدمت به بالا تا ۳۵ سال دارند نیز از امتیاز بیشتری نسبت به سایر مشمولان برخوردارند. در مجموع هر معلم رسمی و پیمانی با بیش از دو سال سابقه کار می‌تواند از مزایای طرح رتبه‌بندی برخوردار شود. براساس نظام رتبه‌بندی، سنجش صلاحیت معلمان طبق شایستگی‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای انجام می‌شود.
شایستگی‌های عمومی شامل شرایط عمومی استخدام براساس مقررات استخدامی مورد عمل، شایستگی‌های تخصصی شامل رشته، مدرک تحصیلی، دانش موضوعی مرتبط با محتوای تخصصی دروس آموزشی و امور تربیتی، روش‌ها و فنون تدریس و هدایت و نظارت آن و شایستگی‌های حرفه‌ای شامل اخلاق حرفه‌ای، توانایی‌ها و مهارت‌های آموزشی، پرورشی و پژوهشی(کاربردی و مسئله محور) براساس آزمون‌های الکترونیکی می‌شود.
مشمولان در صورت کسب صلاحیت‌ها و داشتن شرایط مربوط، می‌توانند به رتبه بالاتر ارتقا یابند و از مزایای جدول افزایش امتیازات موضوع این تصویب‌نامه برخوردار شوند همچنین، به منظور ایجاد انگیزه برای معلمانی که براساس ضوابط و مقررات مربوط، آخرین طبقه و رتبه شغلی را اخذ کرده یا می‌کنند، به ازای هر سال سابقه تجربی که بعد از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این تصویب‌نامه کسب می‌کنند.
این طرح پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی، به شورای نگهبان رسید که در آنجا به برخی از لوایح ایراداتی وارد شد؛ اول اسفند ۱۴۰۰ اعلام شد که نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایرادهای شورای نگهبان به لایحه نظام رتبه‌بندی معلمان را رفع کردند و در نهایت معاونت حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد: مجلس شورای اسلامی اشکالات شورای نگهبان با لایحه رتبه‌بندی معلمان را برطرف و ۴۰ هزار میلیارد تومان برای اجرای این طرح در ۶ ماهه دوم ۱۴۰۰ و سال ۱۴۰۱ تعیین کرد.
براساس اعلام مسئولان آموزش و پرورش، این طرح شامل همه معلمان می‌شود و بیش از ۸۵۰ هزار معلم مشمول این طرح هستند که براساس قانون از ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ برای آنها پیش‌بینی شد.
افتتاح ۱۱۰۰ طرح آموزشی و پرورشی
افزایش و افتتاح ۱۱۰۰ مدرسه و طرح آموزشی و پرورشی در سراسر کشور با حضور رئیس‌جمهور گام بلند دیگری است که در دولت سیزدهم در حوزه تعلیم و تربیت صورت گرفت.
بر این اساس، تعداد پنج هزار و ۱۶۴ کلاس درس در زیربنایی به متراژ ۷۳۰ هزار مترمربع با اعتباری بالغ بر ۶ هزار میلیارد تومان به سیستم آموزشی کشور اضافه شد. ۷۲ درصد طرح‌ها در مقطع ابتدایی و ۲۸ درصد در سایر مقاطع تحصیلی است. از هزار و 100 طرح، ۵۸۲ طرح دولتی و ۵۱۸ طرح هم به‌صورت مشارکتی افتتاح شد.