نیویورکتایمز: ترامپ و بایدن دشمنان آمریکا را متحد کردند(خبر ویژه)
روزنامه نیویورکتایمز تاکید کرد: دشمنیهای لجوجانه دولت ترامپ و بایدن، دشمنان آمریکا از جمله ایران و چین و روسیه را متحد کرد.
این روزنامه نوشت: دولت بایدن به تازگی دو خبر ناخوشایند داده، اینکه ایران به روسیه برای تولید پهپاد کمک میکند و چین یک پایگاه جاسوسی در کوبا در اختیار دارد. پیام روشن است. دشمنان آمریکا در حال پیوستن به یکدیگر هستند. آنها اکنون در حال تشکیل محوری هستند که «مرکز امنیت نوین آمریکا» بهعنوان یک اتاق فکر پرنفوذ مستقر در واشنگتن، آن را «محور اقتدارگرایان» جدید مینامد. این محور، منافع ایالات متحده را از شرق آسیا تا دریای کارائیب و از اروپای شرقی تا خلیجفارس، تهدید میکند. این عبارت حاکی از آن است که آنچه دولتهای روسیه، چین، ایران و کوبا را به هم متصل میکند، بیزاری مشترک آنها از دموکراسی است. این تعبیر، برای یک طبقه در سیاست خارجی واشنگتن که اغلب منازعات ژئوپلیتیکی آمریکا را بهعنوان رقابت بین آزادی و استبداد به تصویر میکشند، روایت جذابی است.
اما یک مشکل وجود دارد. همین چند سال پیش، دولتهای کوبا و ایران که در آن زمان هم همین نظامهای سیاسی فعلی بر آنها حاکم بود، بهدنبال ایجاد روابط نزدیکتر با واشنگتن بودند. چرخش آنها به سوی روسیه و چین بهخاطر تنفرشان از دموکراسی نبود، آنها به پکن و مسکو متمایل شدند، چراکه واشنگتن پیشنهاد آنها برای روابط نزدیکتر را رد کرد و آنها را به سمت دشمنان بزرگ خودش سوق داد. دولت آمریکا در دوران ریاست ترامپ و بایدن، به ایجاد شراکتهای ضدآمریکایی که اکنون از آن ابراز تأسف میکند کمک کرده است.
زمانی که ایران و آمریکا در سال 2015، برجام را امضا کردند، وزیر خارجه ایران، آن را نه سقف، بلکه یک پایه محکم خواند که اکنون باید شروع به ساختن آن کنیم. رهبران ایران، مانند کوبا، امیدوار بودند که روابط بهتر با ایالات متحده موجب افزایش سرمایهگذاری غرب در این کشور شود. اگرچه برخی از تندروهای ایرانی نگران بودند که روابط اقتصادی با غرب باعث تضعیف نظام شود، اما ظریف و حسن روحانی، رئیسجمهور، معتقد بودند بهتر شدن وضعیت اقتصاد کشور، موجب تقویت موقعیت ایران در منطقه و کاهش نارضایتیهای مردم میشود و در نتیجه به تحکیم نظام سیاسی کشور کمک میکند.
اما اینگونه نشد و ترامپ ضمن خروج از برجام، تحریمهای سختی را مجددا علیه تهران اعمال کرد. دولت بایدن نیز بهجای اینکه دوباره به برجام بپیوندد، خواستههای بیشتری را مطرح کرد که منجر به بیاثر شدن تلاشها برای احیای برجام شد. با از بین رفتن امیدها به سرمایهگذاری قابلتوجه آمریکا و اروپا در ایران، اهرم فشار واشنگتن بر روابط تهران- مسکو نیز از بین رفت. ایران اکنون چیزی برای از دست دادن ندارد و به توسعه مشارکتهایش با روسیه میپردازد.
اگر حتی دولتهایی که ایدئولوژی مارکسیستی مشترک داشتند، همیشه با هم کنار نمیآمدند، چگونه میتوان گفت کشورهایی مثل چین، روسیه، ایران و کوبا که نظامهای سیاسی متفاوتی دارند، صرفا بهدلیل اشتراکشان در بحث دموکراسی، با هم متحد شدهاند. روابط امنیتی یا نظامی رو به رشد بین هاوانا و پکن یا تهران و مسکو بر پایه مسائل ایدئولوژیک نیست. روابط فزاینده آنها تا حد زیادی ریشه در تلاشهای آمریکا برای به تسلیم واداشتن ایران و کوباست.
این روزها، «باز»ها در واشنگتن میگویند که ایالات متحده نمیتواند تحریمهای گسترده علیه ایران و کوبا را لغو کند، زیرا این دو کشور با دشمنان آمریکا مشارکت دارند. شاید باید آنها پیش از اینکه خودشان با اقداماتشان باعث نزدیک شدن این کشورها به هم شوند، به این مسائل فکر میکردند.