رئیس ‌کل بانک مرکزی با‌ اشاره به اینکه سیاست مداخله در بازار و تثبیت نرخ ارز را دنبال می‌کنیم گفت: هم‌اکنون بیش از ۱۰۰‌میلیارد دلار منابع ارزی داریم.

به گزارش خبرنگار کیهان، محمدرضا فرزین در سی‌امین همایش سیاست‌های پولی و ارزی اظهار کرد: سیاست‌ها و اقدامات طراحی‌شده توسط دولت و بانک مرکزی طی دوره بی‌ثباتی اقتصادی (رکود، تورم، بیکاری، بحران بدهی و...) در راستای بازگرداندن ثبات به اقتصاد است و با توجه به اینکه امسال توسط مقام معظم رهبری سال کنترل تورم و رشد تولید نامگذاری شده است بایستی براساس نظریه و تئوری برنامه‌های ثبات اقتصادی را اجرا کنیم.

رئیس ‌شورای پول و اعتبار یکی از مهم‌ترین عوامل تورم را بی‌ثباتی نرخ ارز دانست و اظهار داشت: تجربه بسیاری از کشورها در ثبات اقتصادی از طریق مداخله در تثبیت نرخ ارز نشان می‌دهد که سیاستگذار با مداخله فعال در تثبیت نرخ ارز در جهت محدود نمودن نوسانات باید به دنبال تثبیت اقتصادی باشد. ضریب تغییرات بالا در نرخ ارز یکی از معضلات در اقتصاد کشور است و به همین دلیل سیاست تثبیت اقتصادی از اهمیتی بالا برخوردار است.

او در ادامه درباره رویکردهای ارزی کشورها یادآور شد: ۱۳ درصد از نظام‌های ارزی ۱۹۰ کشور دنیا در ۲۰۲۱ یک نرخ سخت را برای ارز در نظر گرفتند (peg) و ۴۷ درصد از نظام‌های ارزی نظام نرخ ارز تاحدی انعطاف‌پذیر (soft peg) داشته‌اند.

او در پاسخ به کسانی که روی نرخ شناور تاکید می‌کنند اظهار کرد: باید به تجربه سایر کشورها نگاه کنند و ببینند کدام کشورها از نرخ شناور استفاده می‌کنند. اکثر کشورها دخالت و تثبیت می‌کنند و اگر این کار صورت نگیرد اعتماد شکل نخواهد گرفت.

 اقدامات دولت برای آرامش بازار

فرزین یکی از اقدامات انجام شده در راستای ثبات‌بخشی بازار را تامین ارز مورد نیاز جهت واردات کالاهای اساسی در بستر سامانه نیما با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان به ازای هر دلار آمریکا بر شمرد. وی راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران را از دیگر برنامه‌های تثبیت نرخ ارز عنوان کرد.

رئیس ‌کل بانک مرکزی اصلاح دستورالعمل اجرایی فروش اسکناس ارز در سرفصل تأمین نیازهای ضروری از طریق واریز به حساب ارزی بانکی و همکاری و هماهنگی با وزارت‌خانه‌های صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به جهت سازگاری بین نقشه ارزی و تجاری کشور در قالب کمیته‌های ماده ۲ و ۳ مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی را از دیگر اقدامات انجام شده در راستای تثبیت نرخ ارز عنوان کرد.

ذخایر ارزی قابل توجه

رئیس‌ کل بانک مرکزی اتخاذ رویکرد فعال در دیپلماسی منطقه‌ای در حوزه پولی و ارزی را از برنامه‌های مهم جاری و قابل توسعه دولت و بانک مرکزی در راستای تثبیت اقتصادی برشمرد و گفت: منابع ارزی بلوکه‌شده با رقم بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار در خارج از کشور ناشی از تحریم‌های ظالمانه وجود دارد که با کمک دستگاه دیپلماسی دسترسی به بخشی از این منابع امکان‌پذیر شده است و به‌زودی شاهد آثار آن بر اقتصاد کشور خواهیم بود.

وی در ادامه با ‌اشاره به اقداماتی که بانک مرکزی انجام داده و در آینده می‌خواهد انجام دهد، گفت: طی سال ۱۳۸۹ تا ۱۴۰۱ میزان مداخله بانک مرکزی به نرخ بازار در بازار غیر رسمی بالغ بر ۵۷ میلیارد دلار بوده است که از این رقم بیش از ۱۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار مربوط به اسکناس و ۴۲ و نیم میلیارد دلار مربوط به حواله بوده است.

شوک‌های ارزی عامل اصلی تورم در دهه ۹۰

رئیس ‌کل بانک مرکزی با مروری بر عملکرد اقتصاد ایران گفت: عامل اصلی تورم در دهه ۹۰ در ابتدا ناشی از شوک ارزی بوده است، این شوک باعث ایجاد هراس و ترس در بازارها شده و این هراس به فرار سرمایه انجامیده است.

وی ادامه داد: افزایش نرخ ارز باعث افزایش ارزش دارایی‌ها و افزایش تقاضای پول می‌شود و این عامل به افزایش عرضه پول منجر می‌شود که در نهایت به تورم می‌انجامد. او در این زمینه توضیح داد که وقتی افزایش تقاضای پول به‌وجود می‌آید، سیاست‌گذار ناچار به افزایش عرضه پول می‌شود که به تورم منجر می‌شود.

فرزین تاکید کرد: تورم دوباره به هراس و ترس در بازارها و تشدید افزایش نرخ ارز منجر می‌شود و این چرخه باطل ادامه پیدا می‌کند. رئیس‌ کل بانک مرکزی تاکید کرد که باید این چرخه شکسته شود.

یک نکته درباره فرار سرمایه

فرزین با ‌اشاره به اینکه مبادلات تجاری کشور به بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار می‌رسد گفت: به‌طور تاریخی کشور ایران دارای تراز پرداخت مثبت بوده است و ارقام مبادلات تجاری کشور رقم قابل ملاحظه‌ای در اقتصاد دنیا به شمار می‌رود. رقم تراز حساب جاری کشور در سال گذشته بیش از ۱۵ میلیارد دلار بوده است و تنها در سال‌های ۹۸ و ۹۹ این تراز منفی بوده است.

رئیس ‌کل بانک مرکزی با انتقاد از برخی افراد که با ‌اشاره به ارقام تراز تجاری موضوع فرار سرمایه را با ارقام بالا مطرح می‌کنند افزود: تمام ارقام خروج سرمایه از کشور مرتبط با فرار سرمایه نیست و بخشی مربوط به سرمایه‌گذاری و سپرده‌گذاری ارزی در سایر کشورهاست ولی در اصل منابع متعلق به کشورمان می‌باشد.

فرزین با ‌اشاره به صادرات بالای ۴۰ میلیارد دلار بخش غیرنفتی اظهار داشت: سال‌ها قبل صادرات غیرنفتی ما حدود فقط پنج میلیارد دلار بود اما رشد قابل ملاحظه صادرات غیرنفتی در سال‌های اخیر این امکان را فراهم کرده است که بدون نیاز به منابع حاصل از صادارت نفت بتوانیم نیازهای ارزی کشور را تامین کنیم.

کاهش شدید تورم در راه است

رئیس‌ کل بانک مرکزی با بیان اینکه در بخش تورم اقدامات موثر خوبی انجام داده‌ایم اظهار کرد: تورم نقطه به نقطه در شاخص تورم مصرف‌کننده (CPI) از ۶۲ و چهار دهم درصد فروردین به کانال ۵۰ درصد در اردیبهشت رسید و در خرداد ماه ریزش قابل توجهی در این شاخص خواهیم داشت به نحوی که هدف‌گذاری ما درخصوص تورم نقطه به نقطه تا پایان امسال ورود به کانال ۳۰ درصدی خواهد بود.

وی همچنین در مورد شاخص تورم تولیدکننده افزود: شاخص بهای تولیدکننده (PPI) به عنوان نماگر یک شاخص پیش‌نگر برای بررسی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، در اردیبهشت ماه سال جاری نشان از کاهش قابل توجه در تورم‌های ماهانه، نقطه به نقطه و دوازده‌ماهه نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد.

فرزین تاکید کرد که قطعا شرایط اقتصادی امسال بهبود خواهد داشت و پیگیر سیاست‌های تثبیتی و کنترل نرخ رشد نقدینگی و تورم هستیم.

 کنترل نقدینگی با هدف کنترل تورم

رئیس ‌کل بانک مرکزی با ‌اشاره به سیاست‌های پولی اظهار کرد: کنترل نقدینگی را به طور جدی دنبال می‌کنیم و هدف ما رسیدن به سطح رشد نقدینگی ۲۵ درصدی است و چاره‌ای جز سیاست انقباضی هم نداریم. در این راستا افزایش نرخ سود و افزایش نرخ سپرده قانونی و همچنین نظارت و کنترل ترازنامه بانک‌ها را در دستور کار قرار دادیم. خوشبختانه در دو ماه نخست امسال هم در مدیریت کنترل نقدینگی توفیق خوبی داشته‌ایم و توانسته‌ایم کاملا هدف‌گذاری تعیین شده دو و یک دهم درصدی این بازه زمانی را نسبت به انتهای سال گذشته محقق کنیم و این کنترل به صورت مستمر از سوی بانک مرکزی انجام می‌شود.