نامه مدیرعامل ایران‌خودرو به سازمان بورس مبنی بر زیان ۲۱ هزار میلیارد تومانی این گروه خودرو‌سازی، نشان داد که توقف عرضه خودرو در بورس موجب افزایش زیان خودروسازان شده است.
به گزارش ایسنا، به‌دنبال نامه گروه صنعتی ایران‌خودرو به رئیس اداره نظارت بر ناشران گروه صنعتی و معدنی سازمان بورس، مبنی بر اعلام حذف مبلغ جبران ناشی از قیمت‌گذاری دستوری از دفاتر حسابداری، این گروه صنعتی از این موضوع گلایه کرده و در مقابل نیز گروهی ضمن اشاره به ماده ۹۰ قانون اصل ۴۴، بر نبود شواهد برای شناسایی درآمد بر طرفیت مطالبات از دولت و عدم پذیرش مطالبات از سوی دولت تاکید دارند.
روز سه‌شنبه (۱۶ خردادماه)، مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو خطاب به جعفر سلطانی؛ رئیس اداره نظارت بر ناشران گروه صنعتی و معدنی- نامه‌ای ارسال کرده که به موضوع صورتجسله هیئت‌مدیره شرکت درخصوص اعمال تعدیلات و حذف مطالبات از دولت اشاره دارد و از زیان ۲۱ هزار میلیارد تومانی در قالب تعدیلات سنواتی سال ۱۴۰۰ و همچنین ۹ ماهه سال ۱۴۰۱ خبر داده است.
کاهش زیان انباشته خودروسازان
با عرضه در بورس
این در حالی است که 26 دی‌ماه سال گذشته مهدی خطیبی؛ مدیرعامل سابق ایران‌خودرو در نشستی با عنوان تبیین مزایای عرضه خودرو در بورس کالا در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه‌ طباطبایی، گفته بود: با عرضه محصولات ایران‌خودرو در بورس کالا 2800 میلیارد تومان از زیان انباشته این شرکت کم شد. 
او با تاکید بر اینکه قیمت‌گذاری دستوری مهم‌ترین مشکل صنعت خودروی کشور است، افزوده بود: متاثر از قیمت‌گذاری دستوری در سال‌های اخیر حداقل بیش از 350 هزار میلیارد تومان نفع از جیب ایران خودرو، سایپا و سهامداران‌شان خارج شده است. 
همچنین نصرالله پژمانفر؛ رئیس کمیسیون اصل نود مجلس هم 17 بهمن سال گذشته در گفت‌و‌گو با ایرنا با تاکید بر اینکه موافق عرضه خودرو در بورس هستیم، گفته بود: با این روش، خودرو با قیمت واقعی به دست مصرف‌کننده می‌رسد و خودروساز نیز به مرور زیان انباشته خود ناشی از قیمت‌گذاری دستوری در سال‌های قبل را جبران می‌کند. عرضه خودرو در بورس روشی مطلوب است؛ چراکه این روش برخلاف شیوه‌های گذشته، قیمت‌گذاری این حوزه را به سمت شفافیت می‌برد و امکان نظارت و اتخاذ تصمیم‌های مناسب جهت سیاست‌گذاری صحیح در بازار میسر می‌شود.
محمدرضا نجفی‌منش؛ رئیس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان کشور هم در 30 دی‌ماه سال گذشته در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفت: عرضه خودرو در بورس یکی از راه‌هایی است که خودروساز می‌تواند خودرو را با قیمت مناسب عرضه کند تا متضرر نشود و نقدینگی موردنیاز خود را تامین کند و راحت‌تر مطالبات قطعه‌سازان را پرداخت کند. 
خبرگزاری مهر در پنجم اردیبهشت 1402 گزارشی منتشر کرد که به‌صورت مختصر به آخرین وضعیت فروش دو خودروساز بزرگ کشور می‌پرداخت. این گزارش نشان داد؛ عملکرد یکی از دو خودروساز بزرگ کشور در سه ماه آخر سال گذشته از زیان ناخالص به سود ناخالص تبدیل شده و زیان انباشته هر دو خودروساز کاهش یافته است.
ایران‌خودرو در طول سه ماه آخر سال گذشته به میزان ۵۶ هزار و 573 میلیارد تومان درآمد داشته که از راه عرضه خودرو در بورس صورت‌گرفته و قطعاً این میزان درآمد زیاندهی را کاهش داده و اگر روند عرضه در بورس کالا ادامه‌دار بود بعد از یک سال از زیاندهی ناخالص به سوددهی ناخالص تبدیل می‌شد.
نکته اساسی درباره ایران‌خودرو، سود خالص این شرکت است که به‌صورت عجیبی این شرکت از زیاندهی خالص تبدیل به سوددهی خالص شده است، این سوددهی نیز برای سایر درآمدها بوده که نسبت به سال قبل با افزایش ۱۳۱۷ درصدی همراه شده و از میزان ۱,۴۷۷ میلیارد تومان به ۲۰ هزار و 945 میلیارد تومان رسیده است، یعنی بیش از ۱۳ برابر رشد کرده است!
حال به سایر درآمدهای این شرکت اگر نگاهی بیندازیم که مهم‌ترین آن جبران زیان ناشی از اعمال قیمت‌های دستوری است که این درآمد با افزایش ۱۰ برابری نسبت به سال قبل از ۱,۹۵۵ میلیارد تومان به ۱۹,۹۵۶ هزار و 956 میلیارد تومان رسیده است.
طبق این گزارش، شرکت سایپا هم اگرچه کمتر از ایران‌خودرو اما از عرضه خودرو در بورس سود برده است.
چرا خودرو دیگر در بورس عرضه نشد؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد با ایراد سازمان بازرسی به عرضه خودرو در بورس کالا، این عرضه متوقف شد. بنابر اعلام سازمان بازرسی، شورای رقابت مسئول قیمت‌گذاری خودرو بوده و این کالا نباید در بورس کالا عرضه شود ایراد دیگر سازمان بازرسی افزایش قیمت خودروها در عرضه بورس کالا بود.
اما بررسی‌ها نشان می‌دهد ادامه عرضه خودرو در بورس کالا می‌توانست بازار خودرو را از انحصار خارج کرده و دست دلالان را از این بازار برای همیشه کوتاه کند. عرضه خودرو در بورس کالا باعث شفافیت از مبدأ تا مقصد شده و شفافیت را در صورت مالی این شرکت‌ها عیان می‌کند و شرکت‌های خودروساز دیگر به هیچ‌وجه نمی‌توانند ادعای زیاندهی برای تولید محصول را داشته باشند. نکته دیگر این است که با افزایش عرضه و کاهش تقاضا قیمت خودروها به‌شدت شکسته و تقاضای کاذب برای خرید خودرو از بین می‌رفت.
مانعی برای عرضه خودرو در بورس وجود ندارد
به گزارش ایسنا، مجید عشقی؛ رئیس سازمان بورس روز پنج‌شنبه هفته گذشته در جمع سهامداران و بازدیدکنندگان از پانزدهمین نمایشگاه صنعت مالی تصریح کرد: دغدغه ما در حوزه خودرو جلوگیری از زیان تولیدکننده و سهامدار است. عرضه خودرو در بورس کالا به شرکت‌ها بستگی دارد و هیچ مانعی برای عرضه شرکت‌ها وجود ندارد.
وی ادامه داد: متاسفانه میزان عرضه آنها تحت تاثیر تصمیمات سابق قرار گرفته است. دغدغه ما در حوزه خودرو ضرر نکردن تولیدکنندگان و رعایت صرفه و صلاح سهام‌داران بوده و هست. این صنایع نباید با تصمیمات غیرکارشناسی زمین بخورند. از هیئت‌مدیره این شرکت‌ها و مراجع بالاتر می‌خواهیم که این صنایع را در طولانی‌مدت سرپا نگه‌ دارند.