تأکید حاضران در نشست مسکو بر احترام به تمامیت ارضی سوریه و عدم مداخله خارجی

 

 

 

سرویس سیاسی-

 

 نشست چهارجانبه ایران، روسیه ترکیه و سوریه که از مدت‌ها پیش وعده برگزاری آن داده شده بود، روز چهارشنبه 20 اردیبهشت با حضور حسین امیرعبداللهیان، سرگئی لاوروف، مولود چاووش اوغلو و فیصل المقداد وزرای خارجه ایران، روسیه، ترکیه و سوریه در مسکو آغاز شد.

وزیر امور خارجه کشورمان که بامداد چهارشنبه وارد مسکو شد‌، در سخنانی اظهار داشت: امیدواریم در این نشست یک پیام قوی مبنی بر تمرکز ترکیه و سوریه بر راه‌حل سیاسی، عقب‌نشینی نیروهای نظامی و خروج نیروهای ‌اشغالگر آمریکا از شمال سوریه داده شود.

وی در توئیتی بعد از ورودش به مسکو نوشت: برای شرکت در نشست چهارجانبه‌ وزرای امور خارجه روسیه، ایران، سوریه و ترکیه به مسکو سفر کردم.

‏وی افزود: ابتکار عمل در دیپلماسی پویا و چندوجهی جمهوری اسلامی ایران‬ می‌تواند با تکمیل روند همگرایی، چشم‌انداز پایان چالش‌های اساسی را برای کل منطقه ترسیم کند.

رئیس‌دستگاه دیپلماسی همچنین تصریح کرد: دولت و ملت سوریه بخشی از حقیقت منطقه هستند.

دیدار دوجانبه امیرعبداللهیان با همتای سوری

وزیر امور خارجه کشورمان صبح روز چهارشنبه و پیش از آغاز نشست چهارجانبه با همتای سوری خود فیصل المقداد دیدار و پیرامون مسائل منطقه‌ای رایزنی نمود.

امیرعبداللهیان تصمیم اتحادیه عرب برای پذیرش بازگشت سوریه به این اتحادیه را تبریک گفت و ضمن ابراز خرسندی از روند سیاسی حل موضوعات بین سوریه و ترکیه، حمایت جمهوری اسلامی ایران از این روند و آمادگی کشورمان برای مساعدت به تحکیم و پیشبرد گفت‌وگوها به منظور عادی‌‌سازی روابط بین ترکیه و سوریه را اعلام کرد.

وزیر امور خارجه ایران برگزاری اجلاس جاری وزرای خارجه چهار کشور را پیشرفتی در روند سیاسی حل موضوعات مرتبط با سوریه توصیف کرد.

فیصل المقداد وزیر امور خارجه سوریه نیز در این دیدار ضمن تأکید بر اهمیت حل و فصل سیاسی موضوعات فیمابین سوریه و ترکیه، اظهار داشت: ما خواهان حل و فصل این موضوعات هستیم، ولی مهم‌ترین مسئله در این روند را خروج نیروهای ترکیه از اراضی سوریه به عنوان مانعی برای عادی ‌سازی روابط و دستیابی به حل سایر موضوعات دستورکار سوریه و ترکیه می‌دانیم.

لاوروف: با حضور نیروهای ‌اشغالگر آمریکا

جداً مخالفیم

در آغاز نشست چهارجانبه وزرای خارجه ایران،روسیه،ترکیه و سوریه که دستورکار آن حل مسائل سوریه و رفع اختلافات میان آنکارا و دمشق اعلام شده بود، «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در آغاز این نشست، دیدار وزرای خارجه ترکیه، سوریه، ایران و روسیه را مهم توصیف کرد و گفت: ما به طور پیوسته برای دستیابی به این نتیجه حرکت کرده‌ایم.

وی افزود: روند عادی‌‌سازی روابط میان ترکیه و سوریه، فرصت‌های جدیدی را برای فرمول «آستانه» درخصوص با حل بحران سوریه ایجاد می‌کند. آغاز روند عادی‌‌سازی میان ترکیه و سوریه بر روی اوضاع منطقه و به طور کلی خاورمیانه تاثیر مثبتی می‌گذارد.

لاوروف در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد: «بر اساس اطلاعات ما، ایالات متحده آمریکا تشکیل [گروه موسوم به] «ارتش آزاد سوریه» را با مشارکت شبه‌نظامیان داعش برای بی‌ثبات کردن اوضاع در این کشور آغاز کرده است.»

وی توضیح داد: در میان اخبار، چیزی که ما را نگران می‌کند، ورود ایالات متحده به قلب الرقه و تشکیل نیروهایی است که ارکان اصلی آن را بقایای داعش تشکیل می‌‌دهند.

وزیر خارجه روسیه در ادامه، پیشنهاد تدوین «یک نقشه راه» در چارچوب روند عادی‌‌سازی روابط میان آنکارا و دمشق را ارائه کرد و گفت: نقشه راه‌حل و فصل پرونده سوریه باید برای نشست بعدی وزرای خارجه ترکیه، سوریه، ایران و روسیه تهیه شود و سپس به رؤسای جمهور ارائه شود.

وی افزود: باید روی نتایجی که پیشتر در نشست وزرای دفاع دست‌ یافته‌ایم؛ سرمایه‌گذاری کنیم. تلاش می‌کنیم که کارشناسان را مامور تدوین یک نقشه‌ی راه برای عادی ‌سازی روابط میان سوریه و ترکیه قبل از ارائه آن به سران کشورها کنیم.

لاوروف ادامه داد: ما به دنبال همکاری نزدیک برای مبارزه با تروریسم هستیم و یکی از مواردی که با آن مخالفیم حضور نیروهای ‌اشغالگر آمریکا در سوریه است.

وزیر خارجه روسیه همچنین بر ضرورت تلاش برای بازگرداندن آوارگان سوری به کشورشان تاکید کرد.

وی تاکید کرد: کنترل سراسر اراضی سوریه باید به دولت آن بازگردانده شود و امنیت مرزها نیز تضمین شود.

امیرعبداللهیان: قدرت‌های سنتی جهان

 دیگر قادر به تحمیل نظرات خود نیستند

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران نیز با تسلیت مجدد زلزله دلخراش اخیر در سوریه و ترکیه یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدای وقوع زلزله، تلاش کرد در جهت ارسال کمک و کاهش رنج آسیب‌دیدگان در دو کشور گام‌های سریع و جدی بردارد. 

وزیر خارجه افزود: امیدواریم هر چه زودتر شرایط زندگی مردم در این مناطق به وضعیت عادی برگردد. زلزله اخیر بار دیگر پیوستگی تاریخی و فرهنگی بین مردم سوریه و ترکیه را به همه جهانیان نشان داد. 

رئیس‌دستگاه دیپلماسی کشورمان در سخنان خود خاطرنشان کرد: امروزه در شرایط ویژه و کم نظیری در روابط بین‌الملل قرار داریم. همه نشانه‌ها و متغیرها گواه روند گذار در نظم جهانی، افول قدرت آمریکا و پررنگ شدن منطقه‌گرایی است. قدرت‌های سنتی جهان دیگر به مانند گذشته قادر به تحمیل نظرات خود و اعمال یکجانبه‌گرایی نیستند و این امر فرصتی را فراهم آورده است تا بتوان مشکلات جمهوری عربی سوریه را با بلوغ و ابتکارات سیاسی حل و فصل کرده و امنیت، ثبات و توسعه را در این کشور و منطقه رقم زد. 

وی افزود: خوشبختانه از چندین سال گذشته و شکل گیری روند موفق آستانه، تجربه خوبی در همکاری و همفکری بین بازیگران مؤثر موضوع سوریه شکل گرفته است و نشست امروز وزرای امور خارجه چهار کشور را می‌توان از نتایج و مکملی برای این روند به شمار آورد. وظیفه سنگینی که این روزها بر دوش ماست، تقویت هر چه بیشتر روند آستانه برای پیشبرد صلح در سوریه و منطقه است.

استقرار ارتش سوریه در مرزها 

نگرانی‌های امنیتی ترکیه را رفع می‌کند

امیرعبداللهیان ضمن استقبال از آغاز گفت‌وگوهای جمهوری عربی سوریه و جمهوری ترکیه، اظهار داشت: این رخداد را در جهت خیر و صلاح مردم دو کشور و امنیت منطقه می‌دانیم و عمیقاً باور داریم این دو کشور می‌توانند گذشته را پشت سر گذاشته و با نگاه به آینده، موضوعات دوجانبه خود را از طریق گفت‌وگو و تعمیق همکاری‌ها بر اساس حسن همجواری، حل و فصل کنند. تجربه نشان داده است که توسل به اقدام نظامی نه تنها به حل مشکلات کمک نمی‌کند، بلکه علاوه‌بر تحمیل خسارات انسانی و مادی، موجب پیچیده‌تر شدن اختلافات موجود می‌شود.

وزیر خارجه بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران در همین راستا آمادگی همکاری خود جهت حمایت از این روند و کمک به اجرایی شدن توافقات و تصمیمات گرفته شده را اعلام و تأکید می‌کند در این زمینه از همه ظرفیت‌های خود استفاده خواهد کرد.

وی همچنین گفت: جمهوری اسلامی ایران اعتقاد دارد که هرگونه راه‌حل سیاسی برای موضوعات مرتبط با سوریه، باید طوری هدفگذاری شود که جمهوری عربی سوریه بتواند حاکمیت ملی خود را بر سرتاسر خاک خود اعمال کند. همسایگان سوریه به ویژه ترکیه می‌توانند با این کشور همکاری کنند تا این امر در سراسر کشور اعمال شود؛ زیرا تحقق آن هم به نفع ثبات و امنیت کشور سوریه و هم در راستای امنیت و ثبات مرزی کشورهای همسایه است. استقرار ارتش سوریه در مرزها و تأمین مشترک امنیت با همسایگان، می‌تواند نگرانی‌های امنیتی آنکارا و سایر همسایگان را رفع و مانع فعالیت تروریست‌ها و جدایی‌طلبان شود و مقدمه برقراری روابط همسایگی و راهبردی بین دو طرف و زمینه خروج نیروهای نظامی ترکیه طبق جدول زمان‌بندی مورد توافق از مناطق مرزی مشترک با سوریه را فراهم آورد.

پرهیز از پیش‌شرط‌های سیاسی 

در بازگشت آوارگان سوری 

رئیس‌دستگاه دیپلماسی کشورمان با اظهار اینکه معتقدیم سوریه‌ای قوی و مستقل خواهد توانست بر تروریسم، جدایی‌طلبان،‌اشغالگری نیروهای آمریکایی و سرقت منابع ملی این کشور فائق آید گفت: برای تحقق بازگشت آوارگان سوری به میهن خود و رفع مشکلات به وجود آمده در کشورهای همسایه، بر همکاری مشترک کشورها و جوامع بین‌المللی در امر باز‌سازی سوریه و تهیه مقدمات زندگی مردم تأکید می‌کنیم. البته هرگونه پیش شرط سیاسی و برخورد دوگانه با این موضوع، نه تنها به حل این موضوع انسانی کمکی نخواهد کرد، بلکه بر پیچیدگی‌های آن خواهد افزود. 

وی ادامه داد: مجدداً بر لزوم مبارزه قاطع جامعه جهانی و به ویژه چهار کشور حاضر در جلسه با تروریسم تأکید کرده و تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک سوریه خصوصاً به مناطق غیر نظامی این کشور محکوم کرده و این حملات را ناقض صلح جهانی و ثبات منطقه ارزیابی و از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم که با این اقدامات تجاوزکارانه مقابله کند.

امیرعبداللهیان تصریح کرد: رژیم صهیونیستی به گواه تحلیلگران خود آن رژیم در بدترین وضعیت از لحاظ اجتماعی و امنیتی خود به سر می‌برد و با حملات کور به کشور سوریه و نقض حقوق و قوانین بین‌الملل، به دنبال تسری دادن ناامنی و سرپوش گذاشتن به مشکلات داخلی خود است. یقین داریم که ملت و ارتش سوریه در موعد مقتضی پاسخ این اقدامات تجاوزکارانه و ضد بشری را خواهند داد.

وی اظهار داشت: مایلم در این جلسه از رشادت و شجاعت انسان‌های وارسته‌ای چون سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی که زندگی خود را فدای امنیت و آسایش مردمان منطقه و مبارزه با پدیده شوم تروریسم کردند، یاد کنم و بر روح بزرگ آنان سلام و صلوات بفرستم.

وزیر امور خارجه در خاتمه پیشنهاد کرد که کمیته‌ای متشکل از کارشناسان ارشد چهار کشور برای پیگیری مصوبات نشست وزرای امور خارجه تشکیل شود تا بتوانیم شاهد اجرایی شدن آنها باشیم و افزود: اطمینان دارم نشست امروز پیام نیرومندی را در جهت تحقق صلح و امنیت پایدار در منطق و تقویت حسن همجواری بین ترکیه و سوریه خواهد داشت.

ملاقات دوجانبه امیرعبداللهیان 

با وزرای خارجه ترکیه و روسیه

امیرعبداللهیان همچنین روز چهارشنبه در حاشیه نشست چهارجانبه با وزرای امور خارجه ترکیه و روسیه دیدار و گفت‌وگو نمود. 

وی در دیدار با وزیر امور خارجه ترکیه با بیان اینکه حامل پیام‌های آقای دکتر رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان برای آقای اردوغان هستم، اظهار داشت: نشست امروز (نشست چهارجانبه درباره سوریه) گامی به جلو بود. اتفاق مهمی امروز در مسکو در جهت نزدیکی و رفع سوءتفاهمات بین سوریه و ترکیه به وقوع پیوست. از شما در این نشست به صراحت شنیدیم که به دنبال راه‌حل سیاسی هستید.

وزیر امور خارجه کشورمان همچنین با سرگئی لاوروف‌، همتای روسی خود نیز ملاقات نمود و علی اصغر خاجی مشاور ارشد وزیر امور خارجه در امور ویژه سیاسی و علیرضا حقیقیان دستیار وزیر و مدیرکل اوراسیای وزارت امور خارجه نیز در این نشست حضور داشتند. سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه نیز از جمله حاضران در این نشست بود.

تاکید بر طراحی نقشه راه پیشبرد روابط 

سوریه و ترکیه

در خاتمه نشست چهارجانبه وزرای خارجه ایران،روسیه،ترکیه و سوریه بیانیه‌ای صادر شد که در آن بر تمامیت ارضی سوریه و طراحی نقشه راه برای پیشبرد روابط ترکیه وسوریه تاکید شد.

به گزارش فارس‌، در بخشی از این بیانیه عنوان شده است: با نظر به قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل و بیانیه‌های رسمی در روند آستانه، شرکت کنندگان بر تعهد خود نسبت به تمامیت ارضی سوریه، عدم دخالت در امور داخلی و مبارزه با تمام ‌اشکال تروریسم، تجزیه‌طلبی و افراط گرایی در این کشور تأکید کردند.

تأکید بر اهمیت افزایش کمک‌های بین‌المللی به سوریه، از جمله با هدف تسهیل بازگشت داوطلبانه، امن و عزتمندانه سوری‌ها به سرزمین خود و باز‌سازی پساجنگ از دیگر مواردی است که در این نشست بر آن تأکید شد.

شرکت‌کنندگان همچنین توافق کردند معاونان وزرای خارجه وظیفه طراحی نقشه راهی برای پیشبرد روابط بین ترکیه و سوریه با هماهنگی وزارتخانه‌های دفاع و رؤسای اطلاعاتی چهار کشور را بر عهده بگیرند.

در این بیانیه خاطرنشان شده است: وزیران امور خارجه در فضای مثبت و سازنده‌ای گفت‌‌وگو کرده و توافق کردند که در دوره آتی تماس‌ها و گفت‌وگوهای فنی در سطح بالا در این قالب چهارجانبه ادامه یابد.