گیلبرت آندریو متخصص روابط بین‌الملل در گفت‌و‌گو با کیهان:
میانجیگری چین در آشتی ایران و عربستان نوید یک نظم جدید جهانی و عادلانه را می‌دهد
عادی‌‌سازی روابط عربستان با کشورمان موجی از اظهارات و اقدامات در منطقه به راه‌انداخته است. برقراری مجدد روابط دیپلماتیک بین تهران و ریاض آن هم پس از هفت سال، موجی از اظهارنظرهای مبتنی بر بازنگری در روابط دوجانبه از سوی کشورهایی که پیش از این رابطه خوبی با کشورمان نداشتند را هم موجب شده است. بحرین، امارات، اردن و حتی مصر از جمله کشورهایی هستند به دنبال ریاض به این نتیجه رسیدند که منافع یک رابطه عادی با ایران برایشان خیلی بیشتر کدورت و دشمنی است. در کنار این مجموعه کشورهای راضی اما رژیمی حضور دارد که تصور میکند هر چه در طول این سال‌ها بافته پنبه شده! صهیونیست‌ها در طول این سال‌ها از رابطه شکرآب ایران و سایر کشورهای عربی نهایت سوءاستفاده را کرده بودند و از این آب گل‌آلود به خیال خودشان پروژه عادی‌‌سازی روابط با کشورهای عربی را گرفته بودند. برای بررسی این موضوع سراغ «گیلبرت آندریو» متخصص روابط بین‌الملل و فارغ‌التحصیل دانشگاه «کلمبیا» در آمریکا رفته و درباره تاثیر این آشتی به ایجاد یک صلح پایدار در منطقه گفتوگوی کوتاهی کرده‌ایم. گفتوگوی سرویس خارجی کیهان با نویسنده کتاب «Memoirs of a Russianist» حول باز‌سازی روابط ایران و عربستان را در ادامه می‌خوانید:
آشتی بین ایران و عربستان که با میانجیگری چین و چند کشور دیگر انجام شد را چطور ارزیابی می‌کنید؟
میانجیگری چین بین جمهوری اسلامی و عربستان یکی از مهم‌ترین تحولات تاریخ دیپلماسی و روابط بین‌الملل در دهه اخیر یا حتی بیشتر بوده است. این یک رویداد برجسته در سقوط آمریکا به عنوان «دلال» اصلی قدرت خارجی در خاورمیانه است و بنابراین به ایجاد نظم جهانی جدید و عادلانه‌تر کمک میکند. علاوه‌بر این، چین را به عنوان یک میانجی معتبر بین‌المللی صلح معرفی میکند. این نمایش از آن جهت اهمیت دارد که رهبران جهان در نظر دارند بررسی کنند که چگونه و با کمک چه کسی می‌توانند طرف‌های درگیر در اوکراین را پای میز صلح بکشانند و به یک راه‌حل قطعی برای پایان درگیری مسلحانه به دست آورند. در غرب کسانی هستند که استدلال کرده‌اند چین نمی‌تواند واسطه صلح اوکراین باشد زیرا یک طرفِ ذی‌نفع است.
با این حال، نقش چین در میانجیگری بین عربستان و جمهوری اسلامی ثابت میکند که یک طرف ذی‌نفع مانند چین نیز می‌تواند یک میانجی عالی باشد، چراکه به دلیل آگاهی عمیق از مسائل، نقاط احتمالی سازش و پیشرفت دیپلماتیک را به طور عینی شناسایی میکند و به‌واسطه اعتمادی که به هر دو طرف دارد، کار را پیش می‌برد.
برای خوانندگان روزنامه کیهان بفرمایید توافق ایران و عربستان چگونه بر امنیت منطقه غرب‌آسیا تاثیرگذار خواهد بود؟
این توافق در صورتی که طبق بندهای محرمانه درخصوص امنیت منطقه اجرا شود، با حل و فصل جنگ داخلی در یمن که عربستان و آمریکا را به حمایت از یک طرف و ایران را به حمایت طرف دیگری کشانده بود، خاورمیانه را به ثبات خواهد رساند. از سوی دیگر، به رنج بزرگ مردم یمن هم پایان می‌دهد. جنگ داخلی یمن که خطر یک بحران سراسری و منطقه‌ای را در خود داشت، به پایان می‌رسد. علاوه‌بر این، اگر تعهدات طرفین مبنی بر گسترش روابط اقتصادی و سرمایه‌گذاری محقق شود، به عادی سازی اقتصاد ایران و کمک به رفع آثار تحریم‌های یکجانبه غرب و افزایش آرامش داخلی در ایران کمک خواهد کرد.
شما فکر می‌کنید این توافق تا کجا می‌تواند تسری پیدا کند و آیا می‌توانیم
شاهد منطقه‌ای قدرتمند به‌واسطه همگرایی ایران و عربستان باشیم؟
مفاد گسترش تجارت و تحقق همکاری جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی که قدمت آن به ابتدای هزاره می‌رسد، نوید همگرایی عمیق بین این دو کشور قدرتمند را که رهبری منطقه را بر عهده دارند، می‌دهد. این گسترش روابط البته تحت تاثیر شرایط و معادلات قدرت و الگوهای رفتاری در آینده هم خواهد بود.
به اعتقاد شما آیا جمهوری اسلامی ایران می‌تواند به‌واسطه این توافق، در شورای همکاری خلیج‌فارس هم حضور پیدا کند؟
توافق فعلی، همان‌طور که پیش می‌رود، قطعاً احتمال برقراری روابط عادی جمهوری اسلامی با شورای همکاری خلیج‌فارس (GCC) به رهبری عربستان سعودی را افزایش
می‌دهد. از آنجایی که شورای همکاری خلیج‌فارس توسط ایالات متحده با هدف تسلط
بر منطقه مورد استفاده قرار گرفته است، بر این اساس، جهت آینده شورای همکاری خلیج‌فارس ممکن است اکنون مسیری بسیار متفاوت و سازنده داشته باشد.