آمریکا در محاصره بحران اقتصادی، خشونت مسلحانه و تروریسم داخلی
سیدمحمد امینآبادی
سال 1401 نیز آمریکا در صحنه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی داخلی و همچنین سیاست خارجی گرفتار بحرانهای عدیدهای بود.در سطح اقتصادی بسیاری از کارشناسان و مقامات اقتصادی این کشور نسبت به تشدید رکود اقتصادی در این کشور هشدار دادند. طی یک سال گذشته بحران اقتصادی، رکود، تورم، سقوط سهامهای بورسی از جمله عبارتهای پرتکرار در رسانههای تصویری و مکتوب آمریکا بود. البته هشدارها نیز در این میان چندان هم بیمورد نبود چرا که همین روزهای پایانی سال به دنبال ورشکستگی بانک معروف «سیلکون ولی» نشریه معتبر وال استریت ژورنال در گزارشی از وحشت بهوجود آمده در میان بنگاههای اقتصادی در سایه ورشکستگی بانکی مهم در این کشور نوشت و پیشبینی کرده این اتفاق آغاز مرحله شکست اقتصادی در این کشور است. همزمان با اعلام خطر ورشکستگی سیلکون ولی، نشریه آمریکایی «فورچون» نیزبا انتشار گزارشی از دستپاچگی وزارت خزانهداری آمریکا نوشت و تاکید کرد: «ژانت یلن» وزیر خزانهداری آمریکا از اعضای مجلس نمایندگان آمریکا خواسته است تا سقف بدهی فدرال را بدون قید و شرط افزایش دهند، چون عمل نکردن به تعهد دولت در پرداخت بدهیها باعث «فروپاشی اقتصادی و مالی در آمریکا» خواهد شد. اقتصاددانان آمریکایی نیز هشدار میدهند که در سال جاری میلادی اقتصاد این کشور به تعبیر آنها با یک توفان بزرگ آسیب خواهد دید، آنها سیاستهای اشتباه پولی و مالی و تصمیم اشتباه بایدن در بودجه این کشور را دخیل میدانند.
خشونت مسلحانه
در حوزه اجتماعی نیز سالی که روزهای پایانی آن را طی میکنیم طبق معمول برای مردم آمریکا سال بسیار خشونتباری بود. آزادی حمل اسلحه و گسترش خشونتهای مسلحانه در شهرهای مختلف این کشور طی سال گذشته تبدیل به یک بحران جدی برای دولت «جو بایدن» شد. به طوری که وی در یک سخنرانی رسماً اعتراف کرد که این وضعیت آرامش را از ملت آمریکا سلب کرده است. بایدن شهریورماه گذشته در یک سخنرانی در دانشگاه «ویلکس» در ایالت «پنسیلوانیا» با اشاره به این مسئله گفت: «بسیاری از خانوادهها آرامش ندارند. اخبار را نگاه میکنند و میبینند که تقریباً هر شب کودکان در مدارس و در خیابانها به ضرب گلوله کشته میشوند. ما در کشوری که غرق در سلاحهای جنگی است زندگی میکنیم؛ سلاحهایی که برای شکار ساخته نشدهاند بلکه برای کشتن دشمن طراحی شدهاند. به خاطر خدا بگویید منطق وجود این همه سلاح در خارج از منطقه جنگی چیست؟»
بر اساس گزارشها، کودکان آمریکایی از قربانیان اصلی تشدید خشونتهای مسلحانه در این کشور هستند. پایگاه «آرشیو خشونت مسلحانه اسلحه» در آمریکا طی گزارشی در همین زمینه اعلام کرده است: «در سال ۲۰۲۲ میلادی 6 هزار و ۲۳ کودک در رده سنی ۱۷ سال و کمتر در اثر تیراندازی کشته یا زخمی شدهاند. این درحالی است که آمار قربانیان کودک تیراندازیها در آمریکا در سال ۲۰۲۱ حدود ۵ هزار و ۷۰۸ مورد بود.» بر اساس گزارش این پایگاه در سال 2022 بیشترین تعداد کودکان کشته یا مجروح در اثر تیراندازی به ثبت رسیده است. به گفته این پایگاه اینترنتی، حداقل ۳۰۶ کودک ۱۱ ساله یا کمتر در سال ۲۰۲۲ بر اثر تیراندازی کشته شدهاند. همچنین یک هزار و ۳۲۳ کودک دیگر در رده سنی ۱۲ تا ۱۷ سال در تیراندازی جان خود را از دست دادند.» براساس یک مطالعه، میزان مرگ و میر ناشی از استفاده از سلاح گرم در آمریکا از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۱ به میزان ۴۵.۵ درصد افزایش یافته است. افزایش خشونتهای مسلحانه در آمریکا در حالی است که اختلاف نظرهای دو حزب دموکرات و جمهوریخواه در مورد مسئله کنترل اسلحه در آمریکا به یکی از موانع اصلی ناتوانی دولت بایدن برای مهار این بحران تبدیل شده است.
کارشناسان دلایل متعددی را برای افزایش خشونتهای مسلحانه در جامعه آمریکا ذکر میکنند. افزایش شدید شکاف دو قطبی در آمریکا، رشد قارچگونه گروههای فاشیست و راست افراطی که برتری نژاد سفید را تبلیغ میکنند، رشد حملات نژادپرستانه و ترس رنگینپوستان از هدف قرار گرفتن توسط سفید برتر پندارها و افزایش شکاف اجتماعی، موجب شده مردم آمریکا تمایل گستردهای به خرید سلاح داشته باشند. در نتیجه با افزایش اسلحه در دست مردم خشونتهای مسلحانه و تیراندازیهای منجر به قتل نیز در آمریکا افزایش پیدا کرده است.
تروریسم داخلی
افزایش خشونتهای مسلحانه در جامعه آمریکا طی یک سال گذشته با رشد نگرانیها از خطر تروریسم داخلی در این کشور همراه بوده است. در آمریکا منظور از «تروریسم داخلی» گروههای نژادپرست و راست افراطی هستند که طی سالهای اخیر و به خصوص بعد از به قدرت رسیدن ترامپ رشد قارچ گونهای در فضای سیاسی و اجتماعی آمریکا داشتند براساس گزارشها، تعداد پروندههای باز مربوط به «تروریسم داخلی» در آمریکا بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ بیش از سه برابر (۳۵۷ درصد) افزایش یافته است. دفتر پاسخگویی دولت آمریکا در این خصوص از پلیس افبیآی و وزارت امنیت داخلی این کشور درخواست کرده است تا راهکارهایی برای مقابله با خطر تروریسم داخلی ارائه دهد. بر اساس گزارش این دفتر تعداد این پروندهها از رقم ۱۹۸۱ در سال ۲۰۱۳ به رقم ۹۰۴۹ در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است. اگرچه تعداد پروندههای باز مربوط به «تروریسم داخلی» در سه سال اول این بازه ۲۳ درصد کاهش داشت اما بین سالهای ۲۰۱۶ الی ۲۰۲۱ بیش از ۴۹۰ درصد با روند افزایشی روبهرو بوده است.همچنین علاوهبر این آمار، تعداد «توطئههای تروریستی ادعایی» نیز تقریبا سه برابر شده و از ۸۱ مورد در سال ۲۰۱۴ به ۴۵۶ در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است. گزارش دفتر تحلیل وزارت امنیت داخلی آمریکا، تنها به ۲۳۱ حادثه تروریستی داخلی بین سالهای ۲۰۱۰ الی ۲۰۲۱ اشاره کرده است که ۳۵ درصد از آنها با انگیزه «نژادپرستی» و ۳۲ درصد آن ناشی از «انگیزههای ضددولتی» بودهاند.
کارشناسان بر این باورند که فضای سیاسی- اجتماعی آمریکا طی سالهای اخیر به شدت دو قطبی شده و در نتیجه جامعه این کشور به سمت خشونت و افراط گرایی بیشتر پیش میرود. تشدید افراطگرایی در جامعه آمریکا به قدری جدی است که به گفته «الخاندرو مایورکاس» وزیر امنیت داخلی این کشور «به یکی از بزرگترین تهدیدهای مرتبط با تروریسم برای آمریکا تبدیل شده است». وی پیش از این نیز گفته بود: «ما به میزان زیادی بر افراطگرایی خشن داخلی متمرکز شده ایم. این بزرگترین تهدید و تهدید مرتبط با تروریسم است که ما در آمریکا با آن روبه رو هستیم»«بایدن» رئیسجمهور آمریکا نیز «تروریسم داخلی» را «مرگبارترین تهدید» برای آمریکا میداند. بایدن در این باره گفته است: «نه داعش و نه القاعده بلکه افراد قائل به برتری نژاد سفیدپوست مرگبارترین تهدید برای آمریکا هستند.»
طی 20 سال گذشته آمریکا برای مقابله با تروریسم خارجی بیش از 8 تریلیون هزینه کرد و صدها هزار نفر را در منطقه غرب آسیا به خاک و خون کشید. آمریکا در مبارزه با تروریسم در عرصه بینالمللی به شدت ناکام بود. نگاه گزینشی به تروریسم یکی از دلایل اصلی این شکست و ناکامی بود. دولت این کشور حالا باید با تروریستها در عرصه داخلی مبارزه کند. خطری که آمریکا زمانی نه چندان دور در هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای خود به دنبال حذف آن بود حالا باید در درون شهرهای آمریکا با آن مقابله کند.