به مناسبت روزی که «کِلِی» محمدعلی شد! (نگاه)
امینالاسلام تهرانی
روزی که گذشت (دوشنبه؛ 15 اسفند) مصادف بود با 6 مارس. «الایجا محمد» (یا الیاس محمد) رهبر مذهبی مسلمان سیاهپوست آمریکایی در چنین روزی در سال 1964 میلادی (مصادف با 16 اسفند 1342 خورشیدی) به طور رسمی به «کِلِی» (کاسیوس مارسلوس کِلِی)، قهرمان نامیِ بوکس آمریکا و جهان، نام «محمد علی» را داد. کلی از وقتی مسلمان شد، کوشید به لوازمِ دینِ نو خود نیز پایبند باشد و برای همین در «مهدِ آزادیِ جهان»، یعنی آمریکا، متحمل سختیهای زیادی شد. برای نمونه؛ وقتی محمدعلی تصمیمش برای عدم پیوستن به ارتش آمریکا در جنگ ویتنام را گرفت میدانست که این کار عواقب زیادی برای وی به همراه دارد، اما این کار (یعنی شرکت در این جنگ) با باورها و اعتقادات او به عنوان یک مسلمان سازگار نبود و حاضر شد این عواقب را بپذیرد. روزی که محمدعلی کلی در اداره پست قدیمی واقع در شهر هیوستونِ ایالت تگزاس حاضر شد تا هشدارهای لازم درخصوص عدم پیوستن به ارتش آمریکا در جنگ ویتنام را بشنود، وقتی به داخل اتاق برده شد و به او یادآوری کردند که یک شانس دیگر نیز به او داده شده است تا در تصمیمش تجدید نظر کند، نپذیرفت و زیر برگه صورتجلسه را امضا کرد. هنوز ساعتی از ترک محل نگذشته بود که مطّلع شد کمیسیون بوکس نیویورک، کمیسیون بوکس تگزاس و نیز انجمن بوکس جهان، عنوان قهرمانی بوکس را از وی پس گرفته و او را «فاقد شرایط یک قهرمان» دانستهاند! همزمان سخنگوی دپارتمان قضایی آمریکا اعلام کرد که در صورتی که جرم محمدعلی کلی برای نپیوستن به ارتش آمریکا در جنگ با ویتنام تأیید شود، وی به زودی بازداشت و راهی زندان خواهد شد. در نهایت محمدعلی به 5 سال زندان و پرداخت 10هزار دلار غرامت محکوم شد. با این حال وی توانست با قید وثیقه از رفتن به زندان امتناع کند. وی همچنین عنوان قهرمان سنگینوزن بوکس و پاسپورت آمریکایی خود را از دست داد و از شرکت در مسابقات بوکس آمریکا نیز محروم شد. به هر حال او تا پایان بر این باور بود که یک قهرمان مسلمان، به هیچ عنوان حاضر نخواهد بود که در جنگ و کشتار مردم بیگناه مشارکت کند و بر سر تصمیم خود استوار ایستاد، تا نه تنها یک قهرمان ورزشی، بلکه یک قهرمان اخلاق و ایمان نیز به شمار بیاید. اما اشاره به گوشهای از آنچه در ویتنام گذشت، نشان خواهد داد که «جرم» کلی چقدر سنگین بود! برای مثال در ۱۶ مارس سال ۱۹۶۸ میلادی (26 اسفند 1346) سربازان آمریکایی در یک روستای ویتنام اعمالی مرتکب شدند که حتی با معیارهای قرون وسطایی هم وحشیگری محسوب میشد. بلایی که آن روز بر سر ساکنان روستای «مِیلای» آمد «شوکآورترین واقعه جنگ ویتنام» نام گرفت. آن روز گروهانی از ارتش آمریکا در تعقیب جنگجویانِ ویتنامی یا همان «ویتکُنگ»ها به روستای «میلای» و هیچ ویتکنگی در آنجا نیافتند. اما به جای اینکه محل را ترک کنند به جان ساکنان روستا افتادند و ۵۰۴ نفر را کشتند. این کشتارِ بیدلیل با شکنجه، قطع عضو، تجاوز جنسی و قطعهقطعهکردن اجساد همراه بود.
* منابع در دفتر روزنامه موجود است.