بورس اوراق بهادار تهران که این روزها روند روبه‌رشد به خود گرفته و حالا جایگاه خود را بالاتر از شاخص یک میلیون و 600 هزار واحدی تثبیت کرده است، دیروز هم در پایان معاملات با افزایش 36 هزار و 970 واحدی در شاخص کل به رقم یک میلیون و 680 هزار و 684 واحد رسید.

خبرگزاری فارس هم در تحلیل بازار سهام نوشت: رشد شاخص کل و نزدیک شدن به مرز کانال 1.7 میلیون واحدی می‌تواند یکی از اتفاقات بورس در روز دوشنبه باشد. اما شکسته شدن رکورد 2 ساله ورود پول حقیقی به بازار سرمایه مهم‌ترین اتفاق دیروز بورس بوده است.

بررسی شاخص بورس از منظر تحلیل تکنیکال نشان می‌دهد، حمایت خط روند در ‌اندیکاتور RSI فعال شده است، با توجه به این که‌ اندیکاتور RSI توانست خط روند نزولی را بشکند و صعودی شود و به بالای خط حمایتی برسد، می‌توان گفت بازار در مسیر صعودی قرار گرفته است.

بسیاری از کارشناسان معتقد هستند مقاومت یک میلیون و 647 هزار واحدی تبدیل به حمایت خواهد شد و خطر شروع اصلاح بازار از سر بازار برداشته شده است.

نرخ نیمایی برای شرکت‌های بورسی مهم است

یک کارشناس بازار سرمایه هم در گفت‌‌‌وگو با فارس، اظهار کرد: بودجه سال آینده حمایت خوبی از بورس انجام داده است. به نظر می‌رسد دولت به دنبال حمایت از بازار سرمایه است تا بتواند این بازار را با رونق همراه کند.

رضا گلستانی، درباره نرخ تسعیر 23 هزار تومانی در لایحه بودجه 1402 تاکید کرد: نرخ تسعیر در بودجه یک نرخ محاسباتی است و عملا دولت منابع خود را با نرخ آزاد یا نرخ نیمایی به فروش می‌‌رساند و نرخی که در بودجه مبنای محاسبات قرار می‌‌گیرد صرفا برای تبدیل ارز به ریال است و ملاک عمل نیست.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: نرخ نیمایی تعیین شده می‌تواند برای بسیاری از شرکت‌های صادرات‌محور نرخ خوبی باشد و همین مسئله می‌تواند رشد این شرکت‌ها و رشد بازار را تضمین کند.

وضعیت بورس کالا

از سوی دیگر، به ‌موازات بازار سهام، بورس کالا هم این روزها رونق خوبی دارد، اما موضوعی که این روزها بر این بازار سایه ‌انداخته، ماجرای عرضه خودرو در بورس است.

در سال‌های اخیر، تولید خودروهای داخلی به دلایل مختلف کاهش یافته و همین موضوع بر عطش خریداران افزوده است. البته تنها دلیل عطش بازار را نمی‌توان به کمبود تولید مرتبط دانست، چه اینکه بسیاری از کارشناسان نقدینگی سرگردان در بازار را یکی از عوامل اصلی اقبال به خودرو و تبدیل آن به یک کالای سرمایه‌ای عنوان می‌کند. به عبارتی، بسیاری از مردم نه برای مصرف شخصی که برای حفظ ارزش پول خود به خرید این کالا روی می‌آورند. از طرفی در خلأ وجود ابزارهای ضددلالی مانند مالیات بر عایدی سرمایه، تنور دلالان را در این بازار داغ کرده و بازار خودرو را به یکی از بازارهای مورد علاقه آنها تبدیل نموده است. همه این عوامل در کنار مشکلاتی مانند قیمت‌گذاری دستوری و فساد مدیریتی، دست‌به‌دست هم می‌داد تا قیمت خودرو روزبه‌روز افزایش یابد.

موضوع کمبود عرضه یکی از مشکلات غیرقابل ‌انکار بازار است، ولی در این ‌بین سؤالی که سال‌ها است مطرح می‌شود این است که راهکار بهینه برای رساندن خودروهای محدود به متقاضیان واقعی وجود دارد؟ تا مدت‌ها روش قرعه‌کشی به عنوان راهکاری بهینه استفاده می‌شود، اما این روش هم کامل نبود و اما و اگرهایی درباره آن وجود داشت. تا اینکه کار به عرضه خودرو در بورس کشیده شد.

تجربه کاهش قیمت

تقریباً در همه عرضه‌ها در بورس کالا، قیمت کشف شده بالاتر از قیمت کارخانه بوده است ولی در برخی موارد اتفاقات جالبی رخ داده و قیمت بورسی در حوالی همان قیمت کارخانه تعیین شده است. اما نکته قابل‌توجه این است که در مواردی که قیمت بورس بالاتر از قیمت کارخانه است، باز هم پایین‌تر از نرخ‌های بازار است.

به‌عنوان‌ مثال هجدهم دی‌ماه بورس کالای ایران میزبان عرضه خودروی شاهین بود. قیمت پایه این محصول در حالی 304 میلیون تومان در نظر گرفته شد و به همان قیمت هم به فروش رفت که قیمت هیجانی این خودرو در بازار آزاد بیش از 500 میلیون تومان بود. یعنی حدودا 200میلیون تومان زیر قیمت بازار آزاد! 

در همین روز خودروی تارا دستی 351 میلیون و 200 هزار تومان معامله شد در حالی که در عرضه قبل از آن (23 آذر) با قیمت میانگین 405 میلیون و 390 هزار تومان فروخته شده بود.

دیروز هم ۱۰ هزار دستگاه خودروی دنا پلاس در بورس کالا عرضه و معامله شد که بررسی معاملات نشان می‌دهد خریداران دنا پلاس توانستند این خودرو را ۱۸۵ میلیون تومان زیر قیمت بازار خریداری کنند.

عرضه خودرو در بورس دائمی نیست

در همین زمینه وزیر امور اقتصادی و دارایی دیروز در نشست اقتصادی تبیین مزایای عرضه خودرو در بورس کالا که در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، با بیان اینکه وزارت صمت متولی مدیریت صنعت خودرو و سیاست‌های آن است، گفت: وزارت اقتصاد در توافقی با وزارت صمت شرطی گذاشت مبنی بر اینکه در صورت ارائه برنامه بلندمدت، به واگذاری سهام دولت در خودرو‌سازی ورود کند و باید مسئله بلندمدت تولید‌کنندگان و زنجیره قطعه‌‌سازی، واردات و... به‌صورت یکپارچه با خواسته‌های مصرف‌کنندگان و رضایت آنها لحاظ شود.

به گزارش فارس، سید احسان خاندوزی بیان کرد: باید برنامه مدون داشت تا سیاست‌گذاری‌های صنعت خودرو طی پنج تا 10 سال آینده به‌صورتی باشد تا همزمان با واگذاری‌ها، این صنعت به سرنوشت سایر خصوصی‌‌سازی‌ها دچار نشود.

وی با بیان اینکه نمی‌توان به طور دائم از شیوه عرضه خودرو در بورس کالا استفاده کرد، بیان داشت: باید بر این سند بلندمدت یک دوره مشخص وجود داشته باشد و به طور رسمی تعهد روشن دولت برای چند سال آینده مشخص شود تا به‌آسانی قابل تغییر نباشد. خاندوزی گفت: اگر مسیر توسعه صنعت خودرو در بلندمدت روشن نباشد به طور مستمر با تصمیمات لحظه‌ای در آن مواجه می‌شویم.

استمرار و افزایش عرضه‌ها

رئیس ‌سازمان بورس هم در این نشست به برخی از عارضه‌های صنعت خودرو در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: قیمت‌گذاری دستوری، ضعف فناوری، مالکیت دولتی، زیان انباشته بیش از 150 هزار میلیارد تومانی از جمله این عارضه‌ها است که باعث شده خروجی این صنعت محصولاتی باشد که نتواند رضایت مشتریان را جلب کند.

مجید عشقی عنوان کرد: با این ساختار مالی و چشم‌انداز درآمدی خودروسازان، هیچ فردی جرأت سرمایه‌گذاری در این صنعت را ندارد؛ لذا سیاست‌های ما باید در یک بسته توجه به ساختار مالی و مسئله قیمت‌گذاری دستوری و واگذاری آنها باشد.

وی افزود: وقتی کالایی که بازار سنتی دارد وارد بورس می‌شود، برای آن تلاطم ایجاد می‌شود. به‌عنوان‌مثال در مورد عرضه سیمان در بورس کالا که با قطعی برق مواجه شد و بنابراین هجمه سنگینی بر آن وارد شد که با ورود سیمان به بورس، این کالا گران شده است درحالی‌که امروز تلاطم قیمتی برای آن وجود ندارد.

وی ادامه داد: بنابراین اگر تا یکی- دو ماه آینده فرآیند عرضه خودرو در بورس تداوم یابد و عرضه‌ها نیز به‌صورت منظم افزایش یابد به بسیاری از سؤالات پاسخ داده می‌شود.

لاتاری 10میلیون نفری قرعه‌کشی خودرو

رئیس‌ سازمان بورس با تأکید بر اینکه تقاضا واقعی خودرو اعدادی نیست که ملاحظه می‌کنیم بیان داشت: در عرضه اخیر شرکت ایران‌خودرو از 13 میلیون واجد شرایط 10 میلیون نفر شرکت کردند که واقعاً به معنای یک لاتاری و بخت‌آزمایی ملی بود و قطعاً این روش محکوم به شکست است. وی اظهار داشت: در بورس کالا، کالا در قیمت پایه معامله می‌شود و اگر رقابتی نامتعارف ایجاد شود قطعاً در جایی مشکل وجود دارد.

عشقی هدف از عرضه خودرو در بورس را ارتقای کمی و کیفی عنوان کرد و گفت: تا با ارتقای تولیدات خودروسازان در نهایت رضایت مشتریان به دست آید.