قیاس وضعیت واردات با صادرات در ۷ ماه نخست امسال، حاکی از ۳.۵ برابر بودن میانگین قیمت کالاهای وارداتی در مقایسه با قیمت کالاهای صادراتی است.
به گزارش مهر، بررسی وضعیت تجارت خارجی کشور در هفت ماه نخست امسال نشان می‌دهد که ۲۸.۴ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته‌ایم که از این میزان ۸.۵ میلیارد دلار مربوط به صادرات اقلام نفتی می‌شود که سهمی ۳۰ درصدی از کل صادرات را به خود اختصاص داده‌اند.
همچنین ۱۹.۹ میلیارد دلار نیز مربوط به صادرات سایر کالاهاست که سهمی ۷۰ درصدی از کل صادرات را شامل می‌شود.
تراز تجاری نیز در ۷ ماه نخست امسال منفی ۳.۳ درصد بود در حالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته منفی ۰.۸ بوده است.
در این بین بررسی‌های اتاق بازرگانی تهران نشان می‌دهد که در این مدت که شاهد بهبود ۵.۶ درصدی ارزش صادرات (نسبت به مدت مشابه پارسال) بوده‌ایم که این مسئله صرفاً به دلیل رشد ۲۹ درصدی میانگین قیمت صادرات همراه با افزایش ۱۴.۴ درصدی ارزش واردات به دلیل مشابه در مقابل افت توأم مقدار صادرات به میزان ۱۸.۳ درصد و واردات به میزان ۱۵.۸ درصد طی هفت ماهه نخست ۱۴۰۱ در مقایسه با مدت مشابه سال قبل بوده است.
قیاس وضعیت واردات با صادرات نیز حاکی از ۳.۵ برابر بودن میانگین قیمت کالاهای وارداتی در مقایسه با قیمت کالاهای صادراتی است.
همچنین بررسی ارزش ۲۰ گروه کالایی صادراتی که ۲۱ میلیارد دلار از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده‌اند نشان می‌دهد که به جز ۳ گروه کالایی شامل ورق فولادی، مفتول مسی و هندوانه، مابقی مشمول فهرست مواد و محصولات خام و نیمه خام (طبق مصوبه هیئت وزیران)، با ارزش حدود ۱۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار می‌شود.
مقاصد مهم تأثیرگذار در تغییر ارزشی صادرات
بررسی جزئیات کشورهای هدف صادراتی نیز بیانگر آن است که در هفت ماه نخست سال جاری از مجموع ۴۰ کشور هدف صادراتی ۲۰ کشور با خرید ۱۷.۷ میلیارد دلاری کالای ایرانی بیشترین مشارکت را در رشد صادرات ایران با سهم ۱۴.۷ درصدی داشته‌اند که از جمله آنها باید به چین، امارات متحده عربی، عمان، موزامبیک و جمهوری آذربایجان اشاره کرد.
همچنین ۲۰ کشور دیگر نیز با خرید ۹.۷ میلیارد دلار کالای ایرانی کمترین مشارکت را در رشد صادرات ایران با سهم منفی ۱۰.۲ درصدی داشته‌اند که از جمله آنها باید به عراق، ترکیه، افغانستان، غنا و تایلند اشاره کرد.
کاهش صادرات ایران به عراق
و وعده جبران در ادامه سال
در حالی که بررسی آمارهای تجاری مشترک میان ایران و عراق در هفت ماهه امسال نشان می‌دهد صادرات ایران به این همسایه غربی کاهش یافته است رئیس ‌اتاق مشترک دو کشور وعده داد این کاهش صادرات را در نیمه دوم سال جبران می‌کنیم.
به گزارش ایسنا، بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی اتاق بازرگانی تهران، با توجه به اینکه عراق طولانی‌ترین مرز زمینی مشترک با ایران را در اختیار دارد، در سال‌های گذشته، از این کشور به عنوان یکی از اصلی‌ترین مقاصد صادراتی نام برده شده است، مقصدی که با توجه به نزدیکی فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، در سال‌های گذشته بخش قابل توجهی از صادرات ایران را به خود اختصاص داده است.
هر چند در سال‌های اخیر، چین به عنوان اصلی‌ترین مقصد صادراتی ایران مطرح بوده اما عراق نیز همواره بخش مهمی از صادرات ایران را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که با توجه به نزدیکی جغرافیایی و سابقه طولانی تجارت مشترک میان دو کشور، تنوع کالاهایی که از ایران به عراق صادر می‌شود نیز بسیار بالا بوده است.
با این وجود آمارهایی که از تجارت دو کشور در هفت ماهه ابتدایی امسال منتشر شده نشان می‌دهد که میزان صادرات ایران به عراق افت داشته است. ارزش صادرات عراق در سال ۲۰۲۲ به ۱۵۵ میلیارد دلار و ارزش واردات به ۱۰۵ میلیارد دلار می‌رسد که به ترتیب رشدی ۶۵ و ۴۳ درصدی را نشان می‌دهد. امارات متحده عربی، ترکیه، چین و ایران اصلی‌ترین صادرکنندگان کالا به عراق به شمار می‌روند اما در سال‌های گذشته عملکرد سه کشور ابتدایی از ایران قوی‌تر بوده است.
آمارها نشان می‌دهد که در هفت ماهه ابتدایی ۱۴۰۱، حدود ۱۱.۵ میلیون تن کالا به ارزش حدودا چهار میلیارد دلار از ایران به عراق صادر شده که از نظر وزنی افت ۴۲ درصدی و از نظر ارزشی کاهش ۲۷ درصدی داشته است. میزان واردات ایران از عراق نیز از نظر ارزشی کاهش ۸۲ درصدی را نشان می‌دهد.
محصولات ساختمانی، سوخت‌های معدنی، محصولات پالایشگاهی، محصولات غذایی، فلزات، مصنوعات فلزی و محصولات شیمیایی بیشترین اقلام صادر شده به عراق در هفت ماه نخست امسال بوده‌اند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که با توجه به رشد قابل توجه اقتصاد عراق در سال‌های گذشته و درآمدی که این کشور از محل فروش نفت به دست آورده، تعداد زیادی از شرکت‌های خارجی چه برای سرمایه‌گذاری و چه برای ورود به بازار عراق خود را آماده کرده‌اند و ورود این شرکت‌ها می‌تواند کار ایرانی‌ها را قدری دشوار کند، هر چند با توجه به مزیت همسایگی و ارتباطات همه‌جانبه دو کشور، شرکت‌های ایرانی شانس بالایی برای رقابت با خارجی‌ها خواهند داشت.
وعده آل‌اسحاق برای جبران کاهش صادرات
در همین حال رئیس ‌اتاق مشترک ایران و عراق وعده داد کاهش صادرات به عراق را در نیمه دوم سال جبران می‌کنیم.
یحیی آل‌اسحاق در گفت‌وگو با فارس درباره آخرین وضعیت تجارت ایران و عراق، اظهار داشت: گزارش‌های مربوط به صادرات گاز ایران به عراق هر سال در آمار صادرات توسط گمرک ذکر می‌شد اما در سال جاری این موضوع لحاظ نشد، بنابراین آمار تجارت خارجی ایران به عراق حاکی از آن بود که صادرات ما به عراق کاهش یافته است. اما از نیمه دوم سال، آمار صادرات گاز در آمار صادرات به عراق لحاظ شده است و بر این اساس در آمار صادراتی نیمه دوم سال نسبت به نیمه اول شاهد رشد هستیم.
وی بیان داشت: البته کاهش میزان صادرات به عراق تا حدودی مربوط به برخی محدودیت‌های وارداتی کشور عراق و نیز برخی محدودیت‌های صادراتی ما به عراق و شرایط فصلی بوده است اما با رشد صادرات در نیمه دوم سال، کاهش صادرات ما به عراق در نیمه اول سال جبران خواهد شد. بر این اساس پیش‌بینی می‌شود صادرات ایران به عراق تا پایان سال به 10 میلیارد دلار برسد.