انتخابات و تشدید شکاف دو قطبی در آمریکا(نگاه)
سید محمد امینآبادی
انتخابات میان دورهای کنگره آمریکا 13 نوامبر(سه شنبه 17 آبان) در سراسر این کشور برگزار شد. در این دوره از انتخابات تمامی 435 کرسی مجلس نمایندگان و 35 کرسی از 100 کرسی سنا به رأی گذاشته شد. ترکیب آینده مجلس نمایندگان و مجلس سنا برای دولت مستقر بایدن از یک سو و انتخابات ریاست جمهوری 2024 بسیار مهم و حیاتی تلقی میشود. نظرسنجیها و نتایج اولیه انتخابات از این حکایت دارد که جمهوری خواهان میتوانند با اکثریت ضعیفی مجلس نمایندگان را از دموکراتها پس گرفته و به ریاست« نانسی پلوسی» دموکرات بر آن خاتمه دهند. در مجلس سنا اما رقابتها پیچیده و نتایج نیز بسیار نزدیک به هم گزارش میشود و دموکراتها دست کم تا لحظه نگارش این یادداشت، شانس بیشتری برای حفظ کنترل خود بر سنا را دارند. دلیل آن هم این است که تعداد سناتورهای دموکرات مستقری که باید از کرسیهایشان دفاع کنند 14 نفر است در حالی که جمهوریخواهها باید از 21 کرسی دفاع کنند. دموکراتها با برتری بسیار ضعیف کنترل مجلس سنا را در دست دارند. در این مجلس، در حال حاضر 50 کرسی در دست جمهوریخواهان و 50 کرسی دیگر در دست دموکراتها است. با وجود این، معاون رئیسجمهور آمریکا رئیسسنا است و چنانچه در رأی به یک طرح، تعداد آرا مساوی باشد، او میتواند رأی داده و تساوی را بشکند. با توجه به اینکه «کاملا هریس»، معاون رئیسجمهور آمریکا در حال حاضر دموکرات است، کنترل سنا به نوعی در دست دموکراتها است.
اما انتخابات میان دورهای کنگره فارغ از هر نتیجهای چه به نفع دموکراتها و چه به نفع جمهوریخواهان قادر به حل مشکل بزرگ آمریکا یعنی تشدید بحران اجتماعی و شکاف دو قطبی نیست و بلکه بر عکس در صورت پیروزی احتمالی جمهوری خواهان این مشکل حادتر نیز خواهد شد. لذا شاید بتوان تشدید شکاف عمیق اجتماعی در جامعه آمریکا را مهمترین چالش امروز و سالهای آینده آمریکا دانست. تحولات روزهای اخیر و پیش از انتخابات نیز نشان داد که انتخابات کنونی فارغ از هر نتیجهای به این شکاف دامن خواهد زد. شکاف عمیق اجتماعی در آمریکا به دنبال روی کار آمدن ترامپ در سال 2016 در این کشور برجسته شد و طی سالهای اخیر نیز تشدید شده است. اوج تبلور عینی این شکاف حمله طرفداران راست افراطی ترامپ به کنگره این کشور در سال 2020 میلادی بود. در همین سال جاری میلادی پروندههای خشونت و تهدید علیه مقامات آمریکایی به خصوص دموکراتها و جمهوری خواهانی که از ترامپ اعلام برائت کردهاند بر اساس تازهترین آمار منتشر شده بیش از ۱۴۴ درصد افزایش یافته است. تحت تاثیر این تهدیدها وزارت امنیت داخلی آمریکا دستور داد تا در دفاتر انتخاباتی در سراسر این کشور شیشههای ضد گلوله نصب کنند و نیروهای ویژهای با مهارت تیراندازی در این دفاتر مستقر شوند. بسیاری از نظریه پردازان برجسته آمریکایی طی سالهای اخیر با هشدار نسبت به عمیقتر شدن این بحران اجتماعی که تبلور عینی آن در افزایش خرید اسلحه، افزایش جرم و جنایت، نژادپرستی، افزایش خشونتهای سیاسی و تروریسم داخلی است هشدار دادهاند که آمریکا با سرعت به سمت جنگ داخلی پیش میرود. «باربارا والترز» دانشمند علوم سیاسی آمریکا و نویسنده کتاب «چگونه جنگهای داخلی آغاز میشوند و چگونه آنها را متوقف کنیم»، در تارنمای گاردین چاپ لندن، در آستانه برگزاری انتخابات میان دورهای هشتم نوامبر (۱۷ آبان ماه) کنگره آمریکا، مینویسد: « کاربرد عبارت و هشتگ «جنگ داخلی»در شبکه اجتماعی توئیتر پس از حمله ماه اوت(مرداد) ماموران پلیس فدرال آمریکا اف بیای به خانه دونالد ترامپ3 هزار درصد افزایش یافت. هواداران ترامپ فورا در توئیتر نوشتند که در صورت متهم شدن او، جنگ داخلی را آغاز خواهند کرد. خود ترامپ هم پیشبینی کرد که در صورت پایین کشیده نشدن فتیله حساسیتها و خشونتهای سیاسی در این کشور، رخدادهای وحشتناکی اتفاق افتد». «پیتر کولمن» استاد روانشناسی دانشگاه کلمبیا نیز از تجربه شخصی با همشهریهای خود مینویسد و در گزارشی تحت عنوان «آمریکا به سمت جنگ داخلی دوم پیش میرود» تاکید میکند که کنش و واکنش شهروندان آمریکایی نشانه جدی از یک جنگ داخلی سهمگین است. این استاد دانشگاه تصریح میکند: «بحث بر سر این که چرا، چگونه و چقدر در آمریکای امروز دو قطبی شده ، پیچیده و البته بحث بر انگیز است. با این حال، آمارهای اخیر در مورد وضعیت قطبی شدن ما حکایتی نگرانکننده دارد». به گفته کولمن نظرسنجیهای اخیر در جامعه آمریکا نشان میدهد که بخش قابل توجهی از مردم این کشور طرفدار خشونت سیاسی به عنوانی یک راهحل هستند و آن را توجیه پذیر میدانند و همچنین بیش از 40 درصد مردم نیز «داشتن یک رهبر قوی برای آمریکا را بر داشتن یک دموکراسی ترجیح میدهند. «نوام چامسکی» نیز در جدیدترین مصاحبه خود با اشاره به عملکرد حزب جمهوری خواه هشدار داده است که «شاید انتخابات اخیر آخرین انتخاباتی باشد که در آن آمریکا به عنوان یک دموکراسی کارآمد عمل میکند.»
انتخابات در بسیاری از کشورها زمینه نشاط سیاسی و جنب و جوش اجتماعی مردم را فراهم میکند، اما شکاف دو قطبی در آمریکا باعث شده که انتخابات به بستری برای تعمیق این شکاف و تشدید بحران اجتماعی و حرکت کشور به سمت تشدید خشونت تبدیل شود.اندیشکده «پژوهشهای صلح کارنیلی» در گزارش اخیر خود اعلام کرده است آمار خشونت در آمریکا در سال جاری میلادی نسبت به سال 2018 میلادی 10 برابر شده است. احتمالاً در انتخابات ریاست جمهوری بعدی آمریکا در سال 2024 و با خیز مجدد ترامپ برای تصاحب قدرت در کاخ سفید ما شاهد تکرار بیشتر کلید واژههایی مثل خشونت سیاسی، تروریسم داخلی و جنگ داخلی خواهیم بود. با توجه به این وضعیت این روزها شمار مقامات و نهادهایی که معتقدند بزرگترین تهدید بر علیه آمریکا در درون خود آمریکاست بیشتر شده است.