با اشاره به جنگ اوکراین و شرایط حاکم بر غرب
جوزف بورل: دوران هژمونی آمریکا بهسر آمده است
سرویس خارجی-
«جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به جنگ کنونی اوکراین و تاثیرات این جنگ بر نظام بینالملل اعتراف کرده که در« مقطع کنونی دوران هژمونی آمریکا به سر آمده است.»
239 روز از جنگ اوکراین میگذرد. این جنگ جدای از تاثیرات بسیار شدیدی که بر تشدید بحران غذایی، بحران انرژی و بحران اقتصادی در جهان و به خصوص اروپا گذاشته بر زوال نظم بینالمللی لیبرال که بعد از جنگ سرد و سقوط شوروی در جهان حاکم شده اثر گذاشته و ثابت کرده که دیگر آمریکا نه تنها قادر به مدیریت بحرانهای بینالمللی در جهان نیست بلکه خود به شدت از این بحرانها متاثر شده است. طی 7 ماه گذشته افزایش قیمت انرژی تحت تاثیر جنگ اوکراین موجب بروز بحران اقتصادی و رکوردشکنی تورم در آمریکا هم شده است. پیش از این نیز بارها کارشناسان و نظریه پردازان برجسته علوم سیاسی و روابط بینالملل هشدار داده بودند که دوران افول هژمونی آمریکا فرا رسیده و این کشور دیگر تعیینکننده مناسبات بینالمللی نیست.
حالا در جدیدترین اعتراف به این واقعیت، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا طی سخنانی با اشاره به جنگ اوکراین اذعان کرده که «دوران هژمونی آمریکا به سر آمده و اکنون با جهانی چند قطبی مواجهیم.» «جوزف بورل» روز پنجشنبه در مصاحبه با شبکه سعودی العربیه گفته: «در جهانی چند قطبی زندگی میکنیم و در برهه فعلی زمان هژمونی یک طرفه آمریکا به سر آمده است... اروپا دیگر تصمیم گیرنده در جهان نیست و پس از شروع جنگ در اوکراین احساس ترس میکند.»
وی سپس به پهپادهای ایرانی پرداخت و از تحریمهای بیشتری به این بهانه سخن راند: «اتحادیه اروپا تحریمهای بیشتری را علیه ایران اعمال خواهد کرد؛ چراکه تهران پهپادهایی را به روسیه میدهد تا علیه اوکراین از آنها استفاده کند.»مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین درباره پیامدهای جنگ اوکراین برای غرب و به ویژه در زمینه کمبود سوخت و انرژی این طور موضع گرفت: «جنگ در اوکراین، رویارویی را از اقیانوس هند و اقیانوس آرام به اروپا منتقل کرد و این جنگ باعث افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی در جهان شده است... در ضمن بابت سوءتفاهمی که پس از گفتن جمله اروپا باغ است و بقیه جهان جنگل پیش آمد، عذرخواهی میکنم.»
تورم در منطقه یورو دوباره افزایش یافت
از سوی دیگر گزارشها از دو رقمی شدن تورم در بسیاری از منطقه یورو حکایت دارد. به نوشته خبرگزاری «اسپوتنیک»، همزمان با بررسی طرح اعمال سقف قیمت بر واردات گاز روسیه توسط اتحادیه اروپا، نرخ تورم در منطقه یورو تقریباً به 10 درصد جهش پیدا کرده است. سازمان «یورو استات»، مرکز داده متعلق به کمیسیون اروپا، اعلام کرده، قیمتها در ماه سپتامبر(شهریور) در سراسر 19 کشوری که از ارز «یورو» استفاده میکنند 9.9 درصد بالاتر از قیمتها در همین منطقه در مدت مشابه در سال گذشته میلادی بوده است. این نرخ همچنین افزایش چشمگیری نسبت به رقم 9.1 درصد که یورواستات در ماه اوت(مرداد) برای منطقه یورو گزارش کرد پیدا کرده است. آن طور که خبرگزای فارس نوشته بیشترین افزایش قیمت با رقم 40.7 درصد مربوط به انرژی است؛ افزایش قیمتی که با توجه به بروز بحران هزینههای معیشتی دراروپا در اثر تحریمهای اعمال شده علیه نفت، گاز و زغالسنگ روسیه، قابل پیش ینی بود. بعد از آن بیشترین افزایش قیمت با حدود 11.8 درصد مربوط به مواد غذایی، هم فرآوری شده و هم غیرفرآوری شده است. بدترین ارقام تورم در اروپا نیز مربوط به کشورهای کوچک حوزه «بالتیک» یعنی «استونی»، «لیتوانی» و «لتونی»، به ترتیب معادل 24.1 درصد، 22.5 درصد و 22 درصد برای هر کدام است.
بر اساس گزارش «اداره ملی آمار» انگلیس، این کشور که هرگز به منطقه یورو نپیوست و در سال 2020 اتحادیه اروپا را ترک کرد، در ماه سپتامبر(شهریور) وضعیت بدی مشابه با دیگر اعضای اتحادیه اروپا داشته است.
ناکامی در مدیریت بحران انرژی
همزمان خبرگزاری تاس گزارش داده رهبران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در تصویب بسته جدید اقدامات پیشنهادی کمیسیون اروپا برای مبارزه با بحران انرژی، از جمله پیشنهادات برای ایجاد «کریدور پویا قیمت گاز» ناکام ماندهاند. ایرنا در این رابطه به نقل از خبرگزاری تاس نوشته: «آنها فقط دستورالعملهای استراتژیک را به کمیسیون اروپا و شورای اتحادیه اروپا برای توسعه بیشتر این پیشنهادها را ارائه دادند. این همان چیزی است که رئیسشورای اروپا، شارل میشل، پس از بیش از ده ساعت بحث در این اجلاس، آن را «توافق» خواند.
تخصیص یارانه به سوختهای فسیلی
اما در خبری دیگر که باز نشان از تشدید بحران انرژی در جهان دارد «سازمان شفافیت بینالمللی» در گزارش سالانه خود آورده: اعضای گروه ۲۰ با کمک به تولید و مصرف انرژیهای فسیلی مانند نفت و گاز و زغال سنگ، تلاشها برای مقابله با بحران آب و هوایی را تضعیف میکنند. طبق این گزارش، یارانه حمایتی اعضای گروه ۲۰ برای سوختهای فسیلی با ۲۹ درصد افزایش در سال ۲۰۲۱ به ۱۹۰ میلیارد دلار رسید. بر اساس این گزارش روند افزایشی یارانههای سوختهای فسیلی در سال ۲۰۲۲ نیز ادامه دارد که بخشی از آن به دلیل جنگ اوکراین و افزایش بهای انرژی بوده است. بیش از یک دهه پیش، گروه ۲۰ با حذف یارانههای «ناکارآمد» سوختهای فسیلی موافقت کرد، اما به دنبال بحران کنونی اعضای این گروه همه ادعاهای محیط زیستی خود را کنار گذاشته و حمایت خود را از سوختهای فسیلی تشدید کردهاند.
سقوط آزاد محبوبیت ماکرون
در فرانسه نیز نتایج یک نظرسنجی نشان میدهد که بحرانهای کمبود سوخت، افزایش تورم و زمینههای ناامنی موجب شده است که سطح محبوبیت رئیسجمهور این کشور در سراشیبی سقوط و بدترین وضعیت خود قرار گیرد. به گزارش مجله هفتگی «لوپوئن» دادههای نظرسنجی موسسه BVA برای رادیو RTL که دیرزو(جمعه )منتشر شد، نشان میدهد که محبوبیت زوج اجرایی فرانسه شامل امانوئل مکرون و الیزابت بورن نخستوزیر این کشور در مدار افول قرار دارد. بر این اساس رتبه محبوبیت ماکرون بین سپتامبر و اکتبر(شهریور و مهر) سال جاری میلادی کاهش یافته و در یک ماه با کاهش هفت امتیازی، به ۳۶ درصد رسیده است.این مجله فرانسوی با بیان اینکه سپهر سیاسی فرانسه برای قوه اجرایی این کشور از اواخر تابستان به شدت تاریک شده است و هیچ مولفهای برای رئیسجمهور و نخستوزیر خوب پیش نمیرود، شرایط حاکم را ناشی از تورم بسیار بالا، کمبود سوخت و زمینه ناامنی در کشور ارزیابی میکند.بر اساس نتایج این مطالعه، نخستوزیر فرانسه نیز نسبت به دادههای نظرسنجی پیشین ۱۰ امتیاز از دست داده و محبوبیت وی در بین هموطنان خود به ۴۱ درصد کاهش یافته است. بر اساس نتایج این نظرسنجی ۷۱ درصد از پاسخ دهندگان معتقدند که دولت در بحران سوخت سوء مدیریت داشته است.