آغاز رایزنیهای چارچوب شیعه و سودانی در عراق برای تشکیل دولت
سرویس خارجی-
جریانهای سیاسی و شخصیتهای عراقی- منهای جریان صدر- تلاشهای جدی برای تشکیل دولت را با کمک نخستوزیر و رئیسجمهور جدید این کشور آغاز کردهاند و این تحرکات بیش از هر چیز نوید روزهای «بدون بحران سیاسی با محوریت و قدرتنمایی مقاومت» را میدهد.
انتشار خبری مهم در روز پنجشنبه توجه خبرگزاریهای جهان را به خود جلب کرد، چرا که پس از یک سال شاید تنها خبر سیاسی مثبت از عراق بود. بالاخره پس از یک سال و سه روز بحران سیاسی پیچیده در عراق در نهایت با وجود کشمکشهای طولانی میان دو حزب اصلی کُرد در جلسه پنجشنبه پارلمان این کشور بعد از آنکه «عبداللطیف رشید» توانست آرای نمایندگان را برای تصدی پست ریاست جمهوری عراق کسب کند، «محمد شیاع السودانی»، گزینه پیشنهادی چارچوب هماهنگی شیعیان، را مأمور به تشکیل کابینه عراق کرد.
این یک سال بنبست همواره با سکوت طی نشد، در زمانهایی با ورود معترضان منتسب به جریان صدر با مناقشات شدیدی همراه شد، چندین روز پارلمان در اشغال این نیروها ماند تا پیشروی امور کاملاً مختل شود؛ حتی عراق دو روز خونین را پشت سر گذاشت، آنهم دقیقاً در ایامی که این کشور آماده برگزاری پیادهروی عظیم اربعین حسینی(ع) بود، درگیریهایی که با ورود نیروهای مسلح جریان صدر شروع شد و آنطور که برخی از منابع همان موقع خبر دادند، با هشدار جدیِ مرجعیت عالیقدر، آیتالله «سید علی سیستانی»، آن هم در پیامی خصوصی به صدر پایان یافت.
آنچه بنبست سیاسی عراق را پیچیدهتر میکرد، ناسازگاریهای مداوم جریان صدر و «مقتدی صدر» بود که در عمل مهمترین عامل این بنبست بود. در حالی که چارچوب هماهنگی شیعیان دائماً از باز بودن درِ گفتوگو با مقتدی صدر میگفت و تأکید میکرد که صدر بخشی از بیت شیعیان و صاحب حق است، صدر و جریانش با تأکید کردن بر اختلافات دیرینه خود با «نوری المالکی»، عضو دیگر بیت شیعی و چارچوب هماهنگی، عملاً راه گفتوگو را میبست.
به هر حال حالا به نظر میرسد که یک سال بنبست در حال پایان یافتن باشد، حدأقل شواهد و قرائن کمی امیدوارکننده است. تازهترین خبرها حاکی از این است که چارچوب هماهنگی شیعیان با «هادی العامری» عضو با نفوذ ائتلاف شیعیان در منزل او دیدار داشته است که کار تشکیل دولت تسریع شود. از طرف دیگر نخستوزیر مکلف هم برای پیش بردن کار تشکیل دولت و سامان دادن به هیئت دولت زیر نظر خود با کُردها جلسه تشکیل داده است. آنطور که ایسنا نوشته است، «بافل طالبانی»، رئیساتحادیه میهنی کردستان، از گفتوگوی مثبت خود با السودانی درباره دولت و استراتژی آن گفته است و تأکید کرده که «تشکیل دولت در این برهه حساس مسئولیت بزرگی است و همه ما حامی تلاشهای ملی در این راستا خواهیم بود»؛ در مقابل سودانی نیز از طالبانی برای تلاشهایش در سرانجام رسیدن روند تشکیل دولت تشکر و قدردانی کرده است.
واکنش تند صدر
در میان خبرهای مثبت از تشکیل دولت باز یک صدای مخالف به گوش میرسد. «صالح محمد العراقی» چهره نزدیک به رهبر جریان صدر که در شبکههای اجتماعی به «وزیر» و سخنگوی او معروف شده – حتی برخی او را شخصی خیالی میدانند که در واقع صدر با نام او پیامهای خود را منتشر میکند – روز شنبه، با انتشار پستی در شبکههای اجتماعی به مکلف شدن محمد شیاع السودانی به تشکیل کابینه جدید عراق واکنش نشان داد. بر اساس این بیانیه منتشر شده، مقتدی صدر دو روز پس از انتخاب رئیسجمهور و مامور تشکیل کابینه جدید عراق پس از یک بحران سیاسی طولانی، اعلام کرد که در دولت آتی مشارکت نخواهد کرد.
آنطور که فارس نوشته، العراقی به نقل از صدر مدعی شد که دولت جدید عراق در صورت تشکیل «یک دولت ائتلافی وابسته شبهنظامی تجربه شده است که خواستههای ملت را پاسخ نداده و نخواهد داد و با اصل آزموده را آزمودن خطاست، تطابق ندارد».وی با اشاره به «شکست تلاشها برای تشکیل دولت اکثریت ملی که [قرار بود] نه شرقی و نه غربی باشد و در آن عدالت و قانون و قضاوت شفاف و پاک حاکم باشد و سلاح در انحصار نیروهای امنیتی و ملی و قهرمان باشد و نیز تغییر دموکراسی و ائتلافهای حزبی از طریق پهپادها و بمباران داخلی و خارجی و مطرح کردن اتهامات بیاساس» نوشت که سرکوب صدای مردمی که مخالف بازگشت عراق به وضعیت اول هستند و نیز سرپیچی صریح از توصیههای شرعی و ملی صادره از عالیترین سطوح در داخل و خارج محکوم است.
در ادامه این بیانیه آمده است که رهبر جریان صدر با مشارکت هر یک از افراد وابسته به خود در دولتهای سابق و کنونی و حتی کسانی که از جریان صدر جدا شدهاند یا میشوند یا به هر ترتیبی از این جریان شمرده میشوند به صورت مستقیم یا غیر مستقیم و یا به هر بهانهای در دولتی «به ریاست نامزد کنونی یا هر یک از چهرههای قدیم یا سرسپرده فاسدان» رد میکند و معتقد است که این افراد هیچ دغدغهای جز شکستن اقتدار میهن و تضعیف آن ندارند. رهبر جریان صدر همچنین اذعان داشت که تلاشهایی برای جلب رضایت جریان صدر وجود دارد و در میان «کسانی که وابسته به ما هستند برخی آب دهانشان برای آن کیک فاسد راه افتاده است.»