یک‌سال از عمر دولت سیزدهم گذشته و باقیمانده فرصت خدمت این دولت نیز به سرعت سپری خواهد شد. مسئولان ارشد دولت اعلام می‌کنند؛ توفیق‌های حاصل شده در یک سال گذشته مرهون اتکاء دولت به مردم بوده است. آنچه مورد انتظار مردم می‌باشد این است که در روزهای پایانی دولت نیز خاطرات خوبی از آن برایشان ثبت شده باشد و این مهم محقق نخواهد شد مگر با روحیه جهادی همه مسئولان در راس و سطوح میانی آن.

دولت در یک سال گذشته توفیقات زیادی داشته و انصافاً در برخی حوزه‌ها جهش‌های بی‌سابقه‌ای را هم رقم زده است. البته در برخی حوزه‌ها نیز هنوز آن‌طور که مورد انتظار است پیشرفتی حاصل نشده که نیازمند پیگیری بیشتر از سوی مسئولان مربوط می‌باشد.

عملکرد دولت سیزدهم به روایت آمار

بر اساس آمارهای رسمی؛ شهریور 1400 نرخ فروش دلار در سامانه نیما 272,294 ریال بود که در 2 شهریور 1401 به 276,375 رسیده است. یعنی قیمت دلار نیمایی در یک سال اخیر ثبات بسیار بالایی داشته و حدود 1 درصد در یک سال اخیر گران شده است.

قیمت دلار در بازار آزاد در 2 شهریور 1400 حدود 27400 تومان بود که 2 شهریور 1401 به 28900 تومان رسید. (فقط 5 درصد افزایش در یک سال).

 البته در 2 شهریور 1401 اسکناس دلار در بازار معاملات توافقی که در سال جاری راه‌اندازی شده 27800 تومان فروخته شد که نسبت به قیمت 27400 تومان دلار در بازار آزاد در روز مشابه سال گذشته فقط یک درصد افزایش را نشان می‌دهد.

2 شهریور 1400 شاخص کل بورس بالای یک میلیون و 500 هزار واحد بود که 2 شهریور امسال به کمتر از یک میلیون و 443 هزار واحد کاهش یافته است.

نرخ تورم در تیرماه سال گذشته طبق گزارش بانک مرکزی 57 درصد بود اما در تیرماه امسال به 40.5 درصد کاهش یافته است.

رشد پایه پولی که در پایان دولت گذشته (انتهای تیر 1400) به ۴۲.۶ درصد رسیده بود، با توقف استقراض از بانک مرکزی در دولت سیزدهم، در تیرماه امسال به ۲۶.۲ درصد رسید که کاهش بیش از ۱۶ واحد درصدی را نشان می‌دهد.

صادرات غیرنفتی که در 4 ماه نخست سال گذشته14.1 میلیارد دلار بود در مدت مشابه امسال به17.2 میلیارد دلار افزایش یافته است.

استفاده دولت از تنخواه بانک مرکزی که در 4 ماه پایانی دولت قبل به 54 هزار میلیارد تومان رسیده بود در ماه‌های ابتدایی امسال نزدیک به صفر شد.

متوسط رشد اقتصادی فصلی کشور که در دولت روحانی 1.5 درصد بود در دو فصل عملکرد دولت رئیسی به 5.3 درصد افزایش یافته است.

دولت رئیسی در سال اول خود (شهریور 1400 تاکنون) بالغ بر 6 هزار مگاوات ظرفیت تولید برق کشور را افزایش داده که رکورد پس از انقلاب محسوب می‌شود. همین رشد تولید برق،‌مانع خاموشی‌ها شد.

در 2 شهریور 1400 تعداد فوتی‌های کرونا به رکورد 709 نفر و تعداد مبتلایان جدید به 40623 نفر رسیده بود. اما در دولت سیزدهم با واکسیناسیون سراسری، در 2 شهریور 1401 تعداد فوتی‌ها به 45 نفر و تعداد مبتلایان جدید به 2667 نفر کاهش یافت. بدین ترتیب در یک سال اخیر تعداد فوتی‌ها و مبتلایان جدید کرونا 94 درصد کمتر شده است.

همچنین طبق آخرین آمار، از زمان استقرار دولت سیزدهم و از اول شهریور ماه سال ۱۴۰۰ تا پایان تیرماه ۱۴۰۱ بالغ بر 151 میلیون و 496 هزار تن کالا به ارزش 101 میلیارد و 820 میلیون دلار بین ایران و سایر کشورهای جهان تبادل شد که از لحاظ وزنی با رشد ۴ درصدی و از لحاظ ارزش با رشد ۳۱ درصدی نسبت به مدت مشابه همراه بوده است.

نگاهی به عملکرد بخش بهداشت و درمان

پرداختن تفصیلی به هریک از آمارهای فوق وقت دیگری را می‌طلبد و در این بستر امکان‌پذیر نیست. اما به عنوان نمونه می‌توان قدری بیشتر موفقیت‌های دولت در بخش بهداشت و درمان را شرح داد.

یکی از مهم‌ترین چالش‌های سیستم بهداشت و درمان کشور، کمبود پزشک در مناطق کم برخوردار و محروم است، مهم‌ترین گامی که در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برداشته شد، توجه اساسی به آموزش پزشکی است. به‌طوری‌که برای نخستین بار اقدامات لازم برای افزایش

۲۰ درصدی پذیرش دانشجویان پزشکی از کنکور امسال با تاکید بر مناطق محروم و بومی گزینی، بازنگری در ظرفیت‌های آزمون دستیاری سال گذشته به‌گونه‌ای که از حدود ۱۰۰۰ ظرفیت خالی، ۲۵۰ نفر در مرحله تکمیل ظرفیت، پذیرش شدند، انجام شد. توجه به بخش توسعه منابع و نیروی انسانی حوزه سلامت در کارنامه یک‌ساله وزارت بهداشت نشان می‌دهد تکلیف پرونده‌های شهدای مدافع سلامت و تعیین مصادیق و امتیازات و ابلاغ دستورالعمل نحوه تشکیل پرونده و بررسی مدارک و مستندات شهید خدمت در جهت ارج نهادن به جانفشانی‌ها و فداکاری‌های کارکنان حوزه سلامت که در مقابله با بیماری کرونا جان خود را از دست داده‌اند حسب فرمایش‌های رهبر انقلاب و با توجه به بند (۳) مصوبات ۷۳۷ جلسه شورای عالی امنیت ملی انجام و تبدیل وضعیت ۶۷ هزار نفر از کارکنان نظام سلامت تابع قانون ایثارگران مشخص شد.

بیمه همگانی و تزریق ۱۶۰ میلیون دُز 

واکسن کرونا در یک‌سال

شیوع همه گیری کرونا از اسفند ۹۸ تا قبل از روی کار آمدن دولت سیزدهم به دلیل تامین نشدن واکسن علیه کرونا، باعث شد بسیاری از هموطنانمان جان خود را از دست بدهند. به‌طوری که روزانه ۷۰۰ نفر به خاطر این بیماری فوت می‌کردند و 8 هزار نفر نیز در مراکز درمانی بستری می‌شدند، ۲۸ استان پرخطر کرونایی بودند، دوره‌های وحشتناک و پر استرسی را همه مردم سپری می‌کردند، تا اینکه با روی کار آمدن دولت جدید، تهیه و ورود واکسن در اولویت همه وزارتخانه‌ها قرار گرفت و تا به امروز ۱۶۰ میلیون دُز واکسن در چهار نوبت به افراد جامعه در همه گروه‌های سنی تزریق شده و همچنان ادامه دارد و ما از روزهای سیاه و تلخ کرونایی رهایی یافتیم.

۶ واکسن تولید داخل نیز به همت دانشمندان ایرانی و با حمایت دولت و وزارت بهداشت علیه کرونا افتخار بزرگی برای کشورمان در دنیا ثبت شد. به‌طوری که ۱۴.۸۶۱.۹۴۰ دُز واکسن پاستوکووک و پاستوکووک پلاس با توجه به شرایط اضطرار حاکم بر کشور در دوران پاندمی ویروس کویید ۱۹و نیاز فوری کشور به واکسن موثر و معتبر، توسط انستیتو پاستور با همکاری شرکت فینلای کوبا تولید شد.

بیمه همگانی از دیگر تحولات مهم نظام سلامت کشور است. به‌طوریکه حدود ۶ میلیون نفر افراد فاقد بیمه پایه سه دهک پایین درآمدی، به صورت رایگان و بدون پرداخت حق بیمه زیر چتر حمایت بیمه سلامت قرار گرفتند و ۱۷ اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱، ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مختص ۳ دهک اول جامعه تحت پوشش بیمه قرار گرفته‌اند. با توجه به اینکه ۴۰۰ هزار نفر نیز در ۲ ماه پایانی سال ۱۴۰۰ در مناطق کم برخوردار حاشیه شهر بیمه شدند؛ می‌توان گفت که دهک‌های پایین با اطمینان بالا تحت پوشش قرار داشته و عمده افراد باقی مانده در دهک‌های بالاتر جامعه هستند.

افتتاح 1700 طرح جدید

به گفته سخنگوی دولت در هفته دولت مجموعاً بیش از هزار و ۷۰۰ طرح به ارزش بیش از ۹۰ هزار میلیارد تومان و هزار و ۶۰۰ میلیون یورو به بهره‌برداری رسیده و می‌رسد که این طرح‌ها از سوی بخش‌های دولتی و خصوصی سرمایه‌گذاری شده است و موجب اشتغال بیش از ۴۳ هزار نفر خواهد شد.

علی بهادری جهرمی می‌افزاید: «پس از ۱۰ سال بلاتکلیفی طرح رتبه‌بندی معلمان، قبل از یک‌سالگی دولت سیزدهم، این وعده رئیس‌جمهور اجرا شد.»

رئیس‌شورای اطلاع‌رسانی دولت درباره آخرین وضعیت حقوق بازنشستگان و کارمندان دولت نیز اظهار می‌دارد: «سازمان‌امور اداری و استخدامی با موافقت سازمان برنامه و بودجه، پیشنهادی برای افزایش مستمری صندوق‌های بازنشستگی لشگری و کشوری و همچنین کارمندان دولت ارائه کرده که با آن دو موافقت شده است. برای افزایش حقوق کارمندان دولت به ویژه آنانی که حقوق شان کمتر از کارمندان دیگر است این پیشنهاد انجام شد تا در ماه‌های آینده مسیر نهایی شدن را طی کند و به مرحله اجرا در بیاید.

سخنگوی دولت با بیان اینکه بعد از یک دوره رخوت در حوزه صنعت فضایی، تحول در این صنعت آغاز شده و دولت مصمم است تا عقب‌ماندگی‌ها را جبران کند، می‌گوید: «ما دو مسیر برای این امر داریم. مسیر اول موجب پرتاب ماهواره خیام شد و سه ماهواره مشابه دیگر که میزان مشارکت دانشمندان ایرانی در ساخت آن افزایش می‌یابد برنامه‌ریزی شده است. قرارداد خیام هم از یک قرارداد خرید خدمات به قرارداد انتقال فناوری تبدیل شد. دولت مسیر دومی را هم برای ساخت ماهواره‌های کاملا بومی در نظر گرفته است.

ابرچالش مسکن هنوز پابرجاست

علی‌رغم همه موفقیت‌های دولت سیزدهم در حوزه‌های مختلف، چالش مسکن هنوز حل نشده و اوضاع در این بازار تعریفی ندارد.‌ دولت سیزدهم براساس برنامه‌ای که وزیر راه و شهر‌سازی سال گذشته برای کسب رای اعتماد از مجلس ارائه کرد ۱۵ وعده کلیدی به خانه‌اولی‌ها، مستاجرها و سرمایه‌گذاران ساختمانی داد که تحقق آنها می‌تواند «همزمان با مهار جریان سفته‌بازی ملکی، بازار ساخت‌و‌ساز و خرید مصرفی را وارد مسیر رونق کند.»

بررسی کارنامه سال اول دولت اما نشان می‌دهد این وعده‌ها تاکنون عملیاتی نشده است؛ ضمن آنکه روند رشد قیمت و اجاره‌بها ادامه داشته است.

به گفته کارشناسان؛ بررسی‌‌‌ها از وضعیت تحقق برنامه‌‌‌های اعلام شده در بخش مسکن یک‌سال بعد از آغاز به کار دولت سیزدهم، نشان می‌دهد، قبولی متولی مسکن در سال دوم استقرار دولت فعلی در گرو سرعت بخشیدن به تولید و عرضه مسکن در قالب طرح‌های مختلف به بازار است.

سخنگوی دولت درخصوص گرانی‌ها در بازار مسکن اظهار می‌دارد: «کم‌کاری‌ها در حوزه مسکن باعث شد این کالای مصرفی به کالای سرمایه‌ای تبدیل شود. اصلاح این مشکل نیازمند تکمیل طرح‌هایی چون ساخت وساز مسکن و طرح ملی مسکن دارد.» او با بیان اینکه مسکن با فاصله میان عرضه و تقاضا در کشور دچار چالش می‌شود، تاکید می‌کند: «دولت سعی در بیشتر کردن عرضه دارد؛ مصوبات مُسکن‌های کوتاه مدت است و آثار بنیادی نیازمند تکمیل این طرح‌هاست. منابع تامین‌کننده اجرای طرح‌های نهضت ملی مسکن متفاوت است.  در سال ۱۴۰۱حدود سه هزار میلیارد تومان به صندوق ملی مسکن واریز شده و حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان وام مسکن به مردم واگذار شده است.»

عملکرد دولت در حوزه جوانان

در حال حاضر مهم‌ترین مطالبه جوانان که دولت آن را دنبال می‌کند حمایت از ازدواج و فرزندآوری آنها در قالب ارائه تسهیلات بانکی است. در یک سال گذشته اقدامات خوبی در این راستا انجام شده اما هنوز تا رسیدن به نقطه ایده‌آل فاصله زیادی وجود دارد.

یک شهروند تهرانی که تازه ازدواج کرده با گلایه از طولانی بودن فرآیند دریافت وام ازدواج به گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «یکی از مشوق‌هایی که باعث شد به ازدواج رو بیاوریم، حمایت‌های دولت بود اما متاسفانه وقتی پای عمل فرا می‌رسد، رفتار دیگری را ملاحظه می‌کنیم.»

او می‌افزاید: «حداقل انتظار جوانان از دولت این است که جدی‌تر مسائل شان دنبال شود و اگر وعده‌ای به ما داده می‌شود در اجرا سرنوشت دیگری پیدا نکند.»

بنا بر اعتراضات بسیار متقاضیان وام ازدواج نسبت به طولانی بودن و نامعلوم بودن مدت زمان انتظار برای ارجاع به شعب بانکی؛ بانک مرکزی مکلف شد حداکثر ظرف ۱۵ روز، متقاضیان را به شعب مربوطه ارجاع دهد.

به گفته دبیر شورای عالی جوانان، در آخرین جلسه این شورا که به ریاست رئیس‌جمهور برگزار شده، آیین نامه‌ای مصوب شد که به موجب آن برای برگزاری ارزان‌تر جشن ازدواج جوانان، همه دستگاه‌های دولتی و نهادهای عمومی موظف‌اند حداقل ۲۰ درصد از مراکز آموزشی و فرهنگی خود، شامل تالارها و سالن‌ها و باشگاه‌های خود را برای برگزاری جشن ازدواج رایگان در اختیار جوانان قرار دهند.

وحید یامین پور می‌گوید: «کمیته‌های سامان ازدواج باید در سراسر کشور به ریاست فرمانداران و دبیری امور جوانان تاسیس و ضمن تجمیع ظرفیت‌های مردمی، بر اجرای آیین‌نامه فوق نظارت کند.»