«راز ناتمام» به بهانه پرداختن به زندگی و مبارزات شهید محمدجواد باهنر به تاریخ تاریک گروهک نفاق و ترور و همچنین مظلومیت یاران امام و مجاهدت‌های سربازان گمنام امام زمان(عج) نقبی زده است.

یکی از ضروریات رسانه ملی، پرداختن به تاریخ انقلاب و به ویژه قهرمانان و اسوه‌های کشورمان است. نمایش زندگی افرادی چون شهید باهنر، می‌تواند برای جوانان هویت بخش و برای نسل‌های قبل، یادآور دوران درخشان انقلاب و عصر ظهور رادمردان در سپهر سیاسی کشور است. درواقع، قهرمانان ملی شیرازه تاریخ و هویت یک کشور هستند و در سایه آنهاست که یک ملت می‌تواند حس غرور و افتخار و اعتماد به خود را باز یابد. به رغم کم کاری‌های گذشته اما خوشبختانه صداوسیما امروز در این زمینه پرتلاش است. پس از تولید موفقیت‌آمیز فیلم سینمایی «موقعیت مهدی» که برگرفته از یک سریال است و به دو اسوه دفاع مقدس یعنی شهیدان مهدی و حمید باکری می‌پردازد، این شب‌ها شاهد پخش سریال «راز ناتمام» با محوریت شهید باهنر هستیم. یکی از چهره‌های برجسته و بی‌ادعای انقلاب که در فضای فرهنگی و هنری کشورمان حق او ادا نشده و تا به حال شاهد خلق أثر نمایشی درباره شهید باهنر نبوده ایم. این سریال گامی دیرهنگام اما بجا برای پر کردن این خلأ هست. 

«راز ناتمام» با ترفندی خاص سراغ نمایش مبارزات و زندگی خصوصی شهید باهنر رفته است. با توجه به اینکه پرداختن به گذشته در رسانه‌ها و آثار هنری هیچ گاه نمی‌تواند فارغ و بی‌تفاوت با اکنون و آینده باشد، در این سریال نیز با یک روایت چند خطی و داستان‌هایی در زمان‌ها و مکان‌های مختلف اما متواتر و متقاطع با هم، ماجراهای 40-45 سال قبل، به امروز ما پیوند خورده است.

 این مجموعه تلویزیونی در زمان حال آغاز می‌شود. پرونده‌ای که منشأ آن به سال 60 و انفجار در دفترنخست‌وزیری بر می‌گردد، اما همچنان در جریان است و عوامل و مسببان ترور رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر وقت (شهیدان رجایی و باهنر) هنوز در کشورهای مختلف پرسه می‌زنند و در پی اجرای عملیات تروریستی جدید در کشور هستند. اما دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی نیز آرام ننشسته و در آن سوی مرزها نیز در پی شکار تروریست‌هاست. داستان سریال «راز ناتمام» نیز با ماجرای تعقیب برخی از نیروهای سازمان منافقین در ترکیه شروع می‌شود. در کنار این، زندگی یکی از مأموران امنیتی که مسئول پرونده پی گیری عاملان ترور شهیدان رجایی و باهنر است هم هدف تمرکز این سریال قرار گرفته است. رضا، این سرباز خستگی ناپذیر امنیتی است که هم باید گره از معمای پرونده باز کند و از طرف منافقین نیز زیر نظر است.

هر چند که متأسفانه بخش‌های امروزین سریال، در فیلمنامه در نیامده است و به ویژه در قسمت‌های اول، فضا و ماجرای داستان سریال گنگ و مبهم است و مخاطب به سختی متوجه قضایا می‌شود.

«راز ناتمام» گرچه یک سریال تاریخی و زندگینامه محور یا به اصطلاح بیوگرافیک است، اما قالب اصلی انتخاب شده برای روایت در این سریال، پلیسی و معمایی است. قالبی محبوب و پرجاذبه که امکان برقراری ارتباط مخاطب عام با موضوع را فراهم می‌سازد. در کنار پرونده ترور و تلاش مأموران برای نزدیک شدن به تروریست‌ها، شاهد فلاش بک و بازگشت به حدود نیم قرن قبل هستیم. دورانی که شهید باهنر یک منبری مبارز بود و رژیم شاهنشاهی، این روحانی مردمی را هدف آزار و اذیت قرار می‌داد. در این بخش از سریال هم دستگاه مخوف ظلم و ستم و خفقان طاغوت به تصویر کشیده شده است و مخاطب می‌تواند بخش کوچکی از واقعیت‌های عصر پهلوی و همچنین حوادث منجر و منتج به پیروزی انقلاب اسلامی و حماسه آفرینی‌های دلاورانی چون محمدجواد باهنر را نظاره کند. 

«راز ناتمام» برای اولین بار در یک أثر نمایشی، جزئیات زندگی شهید باهنر این بزرگمرد آرام و سر به زیر انقلاب را نمایش می‌دهد. جزئیاتی که ارزش دراماتیک بالایی دارند و نمایش آنها متناسب با یک سریال تلویزیونی هستند؛ به همین دلیل هم بخش‌هایی از این سریال که به دوران انقلاب اختصاص دارد، از تازگی و جذابیت بسیاری برخوردار است و فضایی توأم با درد و تراژدی، درام و گاهی حتی طنز دارد. به طور مثال، نحوه‌گریختن شهید باهنر از بازداشت و سر کار گذاشتن بازجوهای ساواک در مرتبه دوم که مورد بازجویی قرار می‌گیرد، یک موقعیت کمیک را فراهم می‌سازد.

درواقع، «راز ناتمام» سه موضوع و سه داستان را در یک بسته، نمایش می‌دهد؛ هم به بخشی از تاریخ انقلاب با محوریت شهید باهنر می‌پردازد هم بعضی از جنایات منافقین و تحرکات امروز آنها را به تصویر می‌کشد و هم اینکه به ازجان گذشتگی‌های سربازان گمنام امام زمان(عج) 

ادای دین می‌کند.

اما یکی از جذابیت‌های سریال «راز ناتمام» باز‌سازی شخصیت‌های واقعی است. علاوه‌بر شهید باهنر که محور این سریال است، کاراکتر سایر بزرگان انقلاب ازجمله آیت‌الله خامنه‌ای، شهیدان رجایی و بهشتی و مرحوم‌هاشمی رفسنجانی و... نیز توسط بازیگران، اجرا شده‌اند. همچنین باز‌سازی شخصیت‌های دیگری چون مهندس بازرگان، ابوالحسن بنی صدر، کشمیری و... نیز در این کار دیده می‌شود. باز‌سازی این شخصیت‌ها در این سریال و در اغلب موارد، باورپذیر و نزدیک به واقع است و یک ارزش افزوده در این أثر محسوب می‌شود.

امید است که تولید آثار نمایشی درباره قهرمانان ملی و به ویژه اسوه‌های انقلاب در فضای هنری و رسانه‌ای کشورمان به یک نهضت تبدیل شود و به طور مستمر شاهد آثار متعدد از این دست در سینما، تئاتر و تلویزیون باشیم.