پرسش:
از منظر آموزه‌های وحیانی سعادت انسان در چیست و راهکارهای رسیدن به آن کدام است؟
پاسخ:
تعریف سعادت
سعادت به معنای نیکبختی از ریشه «سعد» به معنای خیر و شادی و شقاوت ضد آن و به معنی تیره‌روزی و بدبختی است. همچنین در عرف عام سعید به کسی می‌گویند که از آنچه مردم آن را خیر و خوبی می‌دانند، بهره‌مند باشد. بنابراین می‌توانیم سعادت را به دستیابی به خیر و کمال و شقاوت را به رسیدن به شر و نقص تعریف و تفسیر کنیم. از آنجا که انسان موجودی مرکب از روح و جسم مادی است، لذا سعادت روح و جسم در دستیابی هریک از این دو به کمال وجودی‌شان است. سعادت روح در نزدیکی و تقرب به خدای متعال است و در این‌صورت است که به غایت کمال خودش می‌رسد و سعادت جسم و بدن در بهره‌مندی از سلامت بدن و مواهب مادی است. طبیعی است که در نقطه مقابل آن یعنی نرسیدن به کمالات روح و جسم از مصادیق شقاوت انسان به حساب می‌آید.
رسیدن به هر هدفی راهکار خاص خود را دارد
قرآن کریم می‌فرماید: هرگاه می‌خواهید وارد خانه‌هایی بشوید از در آن خانه‌ها وارد شوید؛ وادخلواالبیوت من ابوابها» (بقره- 189) این یک قاعده و اصل کلی است که برای رسیدن به هر هدفی باید راهکار خاص آن را پیدا کرد و همیشه از راه راست و مستقیم و در ورودی زندگی وارد شد و خوشبختی و سعادت را جست‌وجو کرد و پشت دیوار و حصار زندگی معطل و متحیر نماند. بسیاری از افراد در همه عمر خود در پشت دیوار و حصار زندگی و خوشبختی و سعادت معطل مانده‌اند و می‌گویند: ما که از زندگی چیزی نفهمیدیم، زندگی بی‌معنا و پوچ است. این افراد همیشه در حیرت و سرگردانی بسر می‌برند. قرآن کریم می‌فرماید: هرکس اعمال صالح انجام دهد و نیکوکاری کند و دارای ایمان هم باشد، خواه مرد و خواه زن باشد، ما او را زنده می‌کنیم به یک زندگی خوش و صاف و بی‌کدورتی و بعد هم در جهان دیگر بهترین پاداش را به آنها می‌دهیم.(نحل- 97) آری قرآن کریم مردم بی‌ایمان و بدکار را زنده و حساس نمی‌خواند و کسانی که نیکوکاری کنند و ایمان و علاقه به معنویت داشته باشند، ما آنها را زنده می‌کنیم و از مردگی خارج و نجات می‌دهیم. آن وقت می‌فهمند که زندگی بی‌معنا و بی‌هدف نیست و می‌فهمند که سعادت و شقاوت واقعیت دارد، فقط باید راهکار خاص وصول به سعادت را با چشم بصیرت شناخت و در آن چهارچوب عمل کرد.
رسالت پیامبران هدایت به راهکار سعادتمندی
پیغمبران الهی آمده‌اند که به ما راهکار زندگی سعادتمندانه و در ورودی سعادت و خوشبختی را نشان دهند. آمده‌اند که به بشر بفهمانند که بدی و بدکاری و هوس‌بازی و دروغ و خیانت و منفعت‌پرستی و کینه‌توزی و خودپرستی راه ورودی زندگی سعادتمندانه و طریق رسیدن به سعادت و آرامش و رضایت خاطر نیست! در ورودی زندگی و خوشبختی و سعادت، نیکی و نیکوکاری، راستی و درستی، و استحکام اخلاقی و خیرخواهی و مهربانی است. تنها ایمان و اعتقاد به معنویات و سپس نیکوکاری براساس آن اعتقادات مقدس است که قلب را آرام و رضایت خاطر را تامین می‌کند، و سعادت را میسر می‌سازد. پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: خداوند خوشی و آسایش را در دو چیز قرار داده است: یقین و رضایت خاطر (جلب رضایت الهی) و ناراحتی و رنج را در دو چیز قرار داده است: تردید و خشم و غضب. (اصول کافی، ج 2، ص 57) بنابراین منتهای سعادت این است که انسان در ناحیه عقل و فکر دارای محکم‌ترین یقین‌ها و اطمینان‌ها و در ناحیه احساسات و قلب دارای پاک‌ترین نیتها، و در ناحیه عمل دارای نیکوترین عمل‌ها باشد.
ادامه دارد