kayhan.ir

کد خبر: ۲۴۴۶۸۹
تاریخ انتشار : ۰۸ تير ۱۴۰۱ - ۲۰:۱۰
در عشق‌آباد انجام شد

رایزنی‌های دو و چندجانبه رئیسی با سران کشورهای ساحلی دریای خزر

رئیس‌جمهور دریای خزر را دریای همکاری دانست و اظهار داشت: همکاری‌های کشورهای ساحلی خزر به‌خصوص با توجه به تحولات بین‌المللی اهمیت فزاینده‌ای یافته است و این تعامل نه تنها موجب رونق اقتصادی و افزایش رفاه ملت‌های ما می‌شود، بلکه به تقویت صلح و ثبات منطقه‌ای و حل مسائل حوزه خزر صرفا از طریق کشورهای ساحلی می‌انجامد.
 
 
 
 
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی که دیروز چهارشنبه به منظور شرکت در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر در عشق‌آباد به ترکمنستان سفر کرده بود‌، طی سخنانی در این اجلاس با استقبال از ابتکارات ارائه‌شده از سوی رؤسای‌جمهور کشورهای ساحلی دریای خزر برای توسعه همکاری‌های اقتصادی در حوزه‌های مختلف گفت: جمهوری اسلامی ایران، دریای خزر را دریای صلح و دوستی و عامل پیوند و نزدیکی مردم منطقه می‌داند و برای همکاری‌های همه‌جانبه بر اساس احترام و منافع متقابل آمادگی خود را اعلام می‌دارد.
آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه امروز ما در شرایطی در ششمین نشست سران خزر در شهر عشق‌آباد حضور داریم که از نشست قبلی سران در عشق‌آباد در سال ۲۰۰۲ تاکنون راهی طولانی را پیموده‌ایم، افزود: با تدوین اسناد متعدد، مبانی حقوقی مناسبی برای همکاری و بهره‌مندی از مواهب این پهنه آبی ایجاد کرده‌ایم. زبان مشترکی برای تأمین منافع متقابل یافته‌ایم. چشم‌انداز روشنی برای ادامه راه به تصویر کشیده‌ایم. همه این دستاوردها نتیجه تلاش، درایت، دوراندیشی، جامع‌نگری و در نظر گرفتن حقوق و منافع متقابل کشورهای ماست.
رئیس‌جمهور کشورمان دریای خزر را میراث و سرمایه مشترک، کانون پیوند و دوستی و منشأ خیر و برکت برای بیش از ۲۷۰ میلیون نفر جمعیت کشورهای ساحلی آن دانست و گفت: دریای خزر پنج کشور را در آینه یک پهنه‌ واحد آبی انعکاس می‌دهد. همان‌گونه که پدران تمدن‌ساز و مادران فرهنگ‌پرور ما برای هزاران سال در این سواحل و مناطق از آرامش و نعمت برخوردار بوده‌اند، ملت‌های ما نیز به عنوان همسایگان ابدی حاشیه این دریا باید با نگاه بلندمدت به دریای خزر به عنوان دریای دوستی و همکاری بنگرند تا به مسئولیت خود در قبال نسل کنونی و نسل‌های آینده نیز عمل کرده باشیم.
نهاد‌سازی و برگزاری برنامه‌های مشترک فرهنگی- اجتماعی کشورهای ساحلی خزر حفظ شود
وی در ادامه تصریح کرد: از این منظر، همگرایی فرهنگی کشورهای ساحلی خزر یکی از اولویت‌های اساسی است که همکاری و دوستی را در بلندمدت تضمین و در دل ملت‌ها مستحکم می‌کند. جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد می‌دهد که با نهاد‌سازی و برگزاری برنامه‌های مشترک فرهنگی- اجتماعی این میراث معنوی حفظ و تقویت می‌شود.
آیت‌الله رئیسی در ادامه با اشاره به اینکه ما به عنوان کشورهایی که از طریق دریای خزر به هم پیوند خورده‌ایم و همسایه هستیم و با استفاده از قلمرو یکدیگر به دیگر کشورها و مناطق دسترسی پیدا می‌کنیم، در قبال این پهنه آبی و همچنین کشورهای ساحلی آن، حقوق و تکالیف زیادی داریم، تصریح کرد: حفاظت از محیط زیست شکننده، استفاده معقول از منابع زنده، فعالیت‌های مسئولانه برای بهره‌مندی از منابع معدنی دریای خزر با هدف توسعه اقتصادی و ارتقای رفاه و امنیت مردمان‌مان و احترام به حاکمیت، حقوق حاکمه و صلاحیت یکدیگر در این پهنه آبی، بخشی از این حقوق و تکالیف است.
منطقه دریای خزر را
 به عنوان «منطقه صلح و دوستی» حفظ کنیم
رئیس‌جمهور کشورمان اصل کلیدی مورد توافقِ «صلاحیت انحصاری و اجماعی کشورهای ساحلی» برای تصمیم‌گیری راجع به دریای خزر و حل و فصل مسایل آن را چراغ روشنگر و راهنمایی دانست که در پرتو آن، زمینه‌های همکاری و تأمین منافع متقابل کشورهای ساحلی خزر فراهم می‌شود.
رئیسی تصریح کرد: این امر، و همچنین براساس معاهدات قبلی، راه مداخلات طرف‌های ثالث و غیرساحلی خزر در مسایل مرتبط با دریای خزر یا ارتکاب تجاوز و سایر اقدامات علیه هر یک از کشورهای ساحلی را می‌بندد و می‌تواند از وقوع حوادث ناخوشایند احتمالی، جلوگیری نماید. لذا ضروری است ما به عنوان کشورهای ساحلی دریای خزر با تاکید بر همکاری‌های پنج‌جانبه و پرهیز از اقدامات یک‌جانبه و با اتکاء به ظرفیت‌های موجود و گسترش همکاری‌ها، منطقه دریای خزر را به عنوان «منطقه صلح و دوستی» حفظ کنیم و به منافع بلندمدت منطقه و کشورهای ساحلی و رعایت «اصل اتفاق آراء» در کلیه تصمیمات مربوط به دریای خزر، توجه جدی داشته باشیم.
رئیس‌جمهور کشورمان با اشاره به همکاری‌های خوب و سازنده‌ای بین کشورهای ساحلی دریای خزر در حوزه‌های مختلف به ویژه حمل‌ونقل، تجارت، مدیریت منابع زنده، حفاظت از محیط‌زیست، تأمین امنیت و مقابله با عوامل ناامنی و جرائم گفت: بدین منظور در طول سال‌های گذشته اسناد زیادی تدوین شده و مبنای همکاری قرار گرفته است.
رئیسی در ادامه به امضای کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر به‌عنوان سند مبین حقوق و تکالیف کشورهای ساحلی و اصول اساسی فعالیت در این دریا در نشست قبلی سران کشورهای ساحلی خزر پس از دو دهه مذاکره اشاره کرد و افزود: قطعاً اجرایی ‌شدن آن می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های بیشتر کشورهای ساحلی و همچنین فعالیت‌های گسترده‌تر در دریای خزر فراهم آورد. طبیعتا دستیابی به این نقطه مستلزم تحدیدِ حدود منصفانه مناطق اِعمال حاکمیت، حقوق حاکمه و صلاحیت کشورهای ساحلی درخصوص بخش‌های بستر و زیربستر دریا، سطح و ستون آب و همچنین فضای فوقانی دریای خزر است. 
رئیس‌جمهور کشورمان افزود: در این راستا نهایی شدن «موافقت‌نامه چگونگی ترسیم خطوط مبدأ» حائز اهمیت است و جمهوری اسلامی ایران همواره، ازجمله در اعلامیه تفسیری پس از امضای کنوانسیون، تصریح کرده است که این مسئله برای ایران به عنوان کشوری که دارای «شکل ساحل آن آشکارا در وضعیت نامساعدی» است، دارای اهمیت چشمگیر و تعیین‌­کننده است. امیدواریم با ادامه مذاکرات نمایندگان کشورهای ساحلی در آینده نزدیک، این موافقت‌نامه نیز نهایی شده و راه را برای تصویب کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر هموار کند.
آیت‌الله رئیسی در ادامه عدالت را یکی از بنیان‌های اساسی شکل‌دهنده سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد و گفت: بر این اساس برقراری روابط عادلانه به‌صورت دوجانبه و همچنین شکل‌دهی به نظم عادلانه چندجانبه جزو جهت‌گیری‌های اصلی سیاست خارجی ایران است. طبیعتا یکی از فواید نظم عادلانه، گسترش روابط دوستانه بین بازیگران به‌خصوص همسایگان است که تامین‌کننده منافع متقابل آنها نیز خواهد بود.
آماده‌ایم دسترسی کشورهای ساحلی خزر را
 به خلیج‌فارس و دریای عمان فراهم کنیم
وی با بیان اینکه در دوره اخیر و با رفع محدودیت‌های ناشی از پاندمی کرونا شاهد افزایش چشمگیر تعاملات سیاسی و اقتصادی بین ایران و کشورهای ساحلی دریای خزر بوده‌ایم‌، افزود: جمهوری اسلامی ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زیرساخت‌های مناسب خود آماده است زمینه ترانزیت و دسترسی کشورهای ساحلی دریای خزر به دیگر کشورها و مناطق به‌خصوص بنادر ایران در خلیج‌فارس و دریای عمان را از طریق قلمرو خود فراهم نماید. همچنین، همکاری در زمینه صادرات و سوآپ نفت و گاز، برق، مواد معدنی و محصولات کشاورزی از جمله مواردی است که در ماه‌های اخیر در دستورکار مذاکرات ما با کشورهای همسایه در دریای خزر بوده است و توافقات خوبی در این زمینه‌ها شکل گرفته است که نویددهنده دوران نوینی از همکاری‌های راهبردی می‌باشد.
آیت‌الله رئیسی دریای خزر را دریای همکاری توصیف کرد و گفت: این همکاری‌ها به‌خصوص با توجه به تحولات بین‌المللی اهمیت فزاینده‌ای یافته است. تعامل جمهوری اسلامی ایران با دوستان و همسایگان خود اصالت دارد و این تعامل و همکاری نه تنها موجب رونق اقتصادی و افزایش رفاه ملت‌های ما می‌شود بلکه به تقویت استقلال کشورها و صلح و ثبات منطقه‌ای و حل مسائل حوزه خزر صرفا از طریق کشورهای ساحلی می‌انجامد. این راهبرد کلان جمهوری اسلامی ایران، فارغ از تحولات بین‌المللی ادامه خواهد یافت.
اعلام آمادگی ایران 
برای برگزاری هفتمین اجلاس 
رئیس‌جمهور کشورمان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران از ابتکارات ارائه شده از سوی رؤسای‌جمهور محترم کشورهای ساحلی دریای خزر برای توسعه همکاری‌های اقتصادی در حوزه‌های حمل‌ونقل، سرمایه‌گذاری، گردشگری و دیگر اشکال فعالیت‌های اقتصادی استقبال و حمایت می‌نماید‌، تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران، همچنین دریای خزر را دریای صلح و دوستی و عامل پیوند و نزدیکی مردم منطقه می‌داند و برای همکاری‌های همه‌جانبه بر اساس احترام و منافع متقابل آمادگی خود را اعلام می‌دارد و به‌صورت خاص بر لزوم تقویت روابط فرهنگی و حفظ محیط‌زیست شکننده دریای خزر تاکید دارد.
آیت‌الله رئیسی همچنین ضمن اعلام آمادگی دولت جمهوری اسلامی ایران جهت برگزاری هفتمین اجلاس سران خزر تصریح کرد: امید است برپایی این اجلاس‌ها، رشد و توسعه روزافزون، امنیت، ثبات، رفاه، صلح و دوستی را برای مردم منطقه دریای خزر به ارمغان آورد. 
آمادگی داریم ظرفیت سوآپ گاز ترکمنستان  به آذربایجان را
 از مسیر کشورمان افزایش دهیم
رئیس‌جمهور کشورمان همچنین در حاشیه این اجلاس در دیدار «سردار بردی محمداف»، رئیس‌جمهور ترکمنستان با اشاره به ۳۰ ساله شدن روابط دوستانه و برادرانه میان دو کشور گفت: دولت سیزدهم اولویت ویژه‌ای برای گسترش روابط و همکاری‌ها با همسایگان دارد.
وی با بیان اینکه روابط تهران و عشق‌آباد بر پایه توسعه روابط همسایگی و براساس اعتماد متقابل و همکاری‌های گسترده به سرعت در حال گسترش است، افزود: اجرایی شدن تفاهم‌نامه‌ها و اسناد همکاری که در سفر اخیر جنابعالی به تهران به امضای دو کشور رسید، ارتقای سطح و گسترش همکاری‌های دو کشور را تسریع خواهد کرد.
رئیسی خاطرنشان کرد: تسهیل صدور روادید تجار و افزایش سفر بازرگانان دو کشور زمینه گسترش و افزایش بیش از پیش حجم روابط تجاری دوجانبه را فراهم می‌کند. همچنین با توجه به درخواست اخیر جمهوری آذربایجان، جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد که ظرفیت سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان را از مسیر کشورمان افزایش دهد.
رئیس‌جمهور کشورمان همچنین با ابراز امیدواری نسبت به اینکه در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر، تفاهمات و تصمیماتی در جهت بهره‌برداری بیشتر و بهتر از این ظرفیت برای همه کشورهای همسایه فراهم شود، گفت: بدون تردید رایزنی‌هایی از قبیل آنچه در متن و حاشیه این اجلاس اتفاق می‌افتد، می‌تواند به استفاده بهتر از ظرفیت‌های دریای خزر با مقاصد صلح‌آمیز، ضمن رعایت ملاحظات زیست‌محیطی و با تاکید بر ممانعت از حضور بیگانگان بینجامد.
«سردار بردی محمداف» رئیس‌جمهور ترکمنستان نیز در این دیدار از تلاش‌های آیت‌الله رئیسی برای ارتقای سطح روابط دو کشور قدردانی و بر اراده کشورش برای اجرای کامل تفاهم‌نامه‌ها و توافقات منعقدشده میان دو کشور تاکید کرد.
رئیس‌جمهور ترکمنستان دریای خزر را سرمایه‌ای مشترک برای ۵ کشور ساحلی دانست و اظهار داشت: باید با تلاش جمعی و همکاری، ضمن بهره‌برداری بهتر از ظرفیت‌های این نعمت خدادادی، در حفاظت از آن بکوشیم.
اشتراکات فراوان ترکمنستان و ایران
زمینه‌ساز ارتقای هرچه بیشتر سطح روابط
آیت‌الله رئیسی همچنین در دیدار با «قربانقلی بردی محمداف»، رئیس ‌مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان با اشاره به فرارسیدن سی‌اُمین سال برقراری روابط دیپلماتیک بین دو کشور گفت: روابط تهران و عشق‌آباد با تدابیر خردمندانه جنابعالی در سال‌های گذشته همواره روندی رو به گسترش داشته است.
وی با بیان اینکه دو کشور ظرفیت‌های مناسبی برای ارتقای سطح همکاری با یکدیگر دارند، اظهار داشت: دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجی برنامه ویژه‌ای برای توسعه روابط همسایگی دارد و روابط ایران و ترکمنستان در همین راستا بر پایه همکاری‌های گسترده و بر اساس اعتماد متقابل به سرعت در حال گسترش است.
قربانقلی «بردی محمداف» رئیس‌مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان نیز در این دیدار با قدردانی از تلاش‌های دولت ایران در چند ماه گذشته برای تحکیم و گسترش روابط با این کشور، تصریح کرد: دو کشور در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی از اشتراکات و ظرفیت‌ها فراوانی برخوردارند که زمینه مناسبی را برای افزایش و ارتقای هرچه بیشتر سطح روابط فراهم کرده است.
رئیس‌مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان خاطرنشان کرد: ترکمنستان به دنبال گشودن صفحه جدیدی در روابط با جمهوری اسلامی ایران است.
حضور رژیم صهیونیستی در هر محیطی
 تضعیف‌کننده امنیت آنجاست
آیت‌الله رئیسی بعدازظهر دیروز در ادامه برنامه‌های سفر به ترکمنستان، در دیدار الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان، یکی از مهم‌ترین مزایای برگزاری اجلاس‌های منطقه‌ای را دیدار و گفت‌وگوی مقامات کشورهای همسایه و ایجاد زمینه تفاهم بیشتر میان آنان دانست.
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه ظرفیت‌های موجود در دو کشور بسیار بیش از سطح فعلی روابط فیمابین است، گفت: باید با بهره‌گیری بهینه از این ظرفیت‌ها همکاری‌های دو کشور در عرصه‌های سیاسی،‌ اقتصادی، فرهنگی و تجاری را گسترش داد.
رئیسی با اشاره به سوابق روابط دو کشور افزود: جمهوری اسلامی ایران ثابت کرده که دوست روزهای سخت همسایگان است و هیچ‌گاه در سختی‌ها دوستان خود را تنها نمی‌گذارد.
رئیس‌جمهور در ادامه به توانمندی‌های سطح بالای کشورمان در زمینه خدمات فنی و مهندسی از جمله در عرصه انرژی و عمران اشاره کرد و اظهار داشت: توانمندی‌های فنی و خدماتی و نیز ظرفیت‌های ژئوپلیتیک و لجستیکی ایران از جمله در عرصه ترانزیت و حمل‌ونقل، زمینه‌های مناسبی برای گسترش همکاری‌های دو کشور و نیز توسعه تعاملات کشورهای ساحلی خزر هستند.
رئیسی در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه حضور رژیم اشغالگر قدس در منطقه تنش‌زا بوده و به هیچ وجه به نفع امنیت منطقه نیست، تصریح کرد: امنیت در منطقه صرفا با همکاری کشورهای منطقه و همسایگان خزر محقق می‌شود.
آقای «الهام علی‌اف» رئیس‌جمهور آذربایجان نیز در این دیدار با بیان اینکه پس از دیدار قبلی وی با رئیس‌جمهور کشورمان در حاشیه اجلاس اکو در عشق‌آباد ارتقای روابط دوجانبه تسریع شده است، خاطرنشان کرد: امیدوارم دیدار امروز ما نیز موجب تقویت روند گسترش روابط و ارتقای سطح همکاری‌های دو کشور شود.