حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان روز پنجشنبه (5 خردادماه) در مجمع جهانی اقتصاد در داووس در گفت‌وگویی با فرید زکریا درباره بحران اوکراین گفت: اتفاقی که در اوکراین رخ داد و حمله نظامی و جنگ علیه اوکراین را قویاً محکوم کردیم. حتی مقام معظم رهبری در عالی‌ترین سطح در جمهوری اسلامی ایران به‌صراحت و به‌صورت علنی اعلام کردند که ما مخالف جنگ هستیم.
امیرعبداللهیان در پاسخ به اینکه آیا روسیه را محکوم می‌کنید؟ گفت: همان‌طور که جنگ را علیه اوکراین اقدام نادرست می‌دانیم، علیه افغانستان، عراق، یمن و فلسطین نیز اقدام نادرستی می‌دانیم. درباره اوکراین یک واقعیت وجود دارد، آمریکا و ناتو اقدامات تحریک‌آمیز در منطقه انجام دادند. فکر می‌کنم مسبب این جنگ به اقدامات تحریک‌آمیزی برمی‌گردد که آمریکا و ناتو برای حضور خودشان و گسترش حضور نظامی‌شان و تحریک کرملین انجام دادند. لذا این ریشه واقع‌بینانه را باید موردتوجه قرار داد. امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: ما رفتار مبتنی بر استاندارد دوگانه نداریم. اوکراین، افغانستان و یمن و هر جا حقوق بشر نقض شود و هر جا جنگ و تجاوزی صورت بگیرد، مخالف آن هستیم و آن را محکوم می‌کنیم.
اخیراً ابتکار جدیدی را روی میز گذاشتیم
رئیس‌دستگاه دیپلماسی در پاسخ به پرسش دیگری درباره مذاکرات وین گفت: از ابتدای دور جدید گفت‌وگوها برای بازگشت طرف‌ها به برجام و تعهداتشان، ایران ابتکارات متعددی را روی میز گذاشته است و اخیراً یک ابتکار جدیدی را روی میز گذاشتیم ولی احساس می‌کنیم آقای بایدن دچار بی‌تصمیمی شده است. امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: امیدوارم طرف آمریکایی واقع‌بینانه برخورد کند. مهم‌ترین موضوع برای ما این است که ما باید در بازگشت همه طرف‌ها به برجام، از منافع اقتصادی برجام برخوردار شویم. باید عوامل فشار حداکثری ترامپ از میان برداشته شود. این چیزی است که از ابتدای رقابت‌های انتخاباتی آقای بایدن به آن اشاره کرد. نمی‌توان به برجام برگشت، ولی ایران از منافع اقتصادی محروم بماند و عوامل فشار حداکثری ترامپ باقی بماند. آقای بایدن باید یکی را انتخاب کند و باید تصمیم بگیرد. ما در رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار متعهدیم. برنامه هسته‌ای ما تماماً صلح‌آمیز است. این‌طرف آمریکایی است که باید تصمیم بگیرد، ما پنجره دیپلماسی را باز نگهداشتیم و امیدواریم در صورت نگاه واقع‌بینانه آمریکا بتوانیم به نقطه توافق برسیم.
وی یادآور شد: اما با کمال تأسف منافع ملی آمریکا توسط صهیونیست‌ها به گروگان گرفته شده و ادله زیادی در این زمینه هست.
به تضمین‌های اقتصادی آمریکا اطمینان نداریم
وزیر خارجه همچنین گفت: اگر به‌عنوان مسئول دستگاه دیپلماسی و تیم مذاکره در ایران بخواهم به شما بگویم صادقانه چه چیزی اکنون باعث مکث در مذاکرات شده است، ما نسبت به تضمین‌های اقتصادی هنوز به نقطه اطمینان از سوی آمریکا نرسیدیم. نسبت به این‌که آیا عامل فشارهای حداکثری ترامپ از میان برداشته می‌شود هنوز روی زمین و در عمل رفتار متفاوت از رفتار ترامپ در موضوع برجام از سوی بایدن ندیدیم.
موضوع FTO را طرف اسرائیلی علنی و بزرگ‌نمایی کرد
وی افزود: نباید مسائل را به یک موضوع تقلیل داد. موضوع FTO سطحی از گفت‌وگوهای ما و طرف آمریکایی به‌صورت غیرمستقیم است. اما قبل از این، موضوعات مهم‌تری مانده است، وقتی می‌گوییم بازگشت به برجام یعنی فعالیت اقتصادی و تجاری طبیعی ایران در مسیر اقتصاد بین‌الملل و تجارت جهانی. این برای ما مهم است و بارها به طرف آمریکایی این مسئله را گفتیم ولی متأسفانه موضوع FTO را طرف اسرائیلی علنی و بزرگ‌نمایی کرد و الان این موضوع به‌عنوان عامل اصلی مطرح می‌شود درحالی‌که به‌صراحت می‌گوییم عامل اصلی نفع ایران و مردم ایران از مزایای کامل اقتصادی برجام است.
رئیس‌دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره تحریم سپاه خاطرنشان کرد: از زمانی که در سپتامبر گذشته در نشست نیویورک بودم تا در نشست امنیتی مونیخ و در مسیر گفت‌وگوهای غیرمستقیم و تبادل پیام بین همکارم آقای باقری با انریکه مورا و تبادل پیام غیرمستقیم با رابرت مالی، بارها با این درخواست آمریکا مواجهیم که بیایید باهم گفت‌وگوی مستقیم کرده و مسائل باقیمانده را حل کنیم، ازجمله در مورد FTO.
وی ادامه داد: من گفتم اگر آقای بایدن که به ما پیام می‌دهد و می‌گوید من حسن نیت دارم در روی زمین، حسن نیت خود را نشان دهد. از من پرسیدند چگونه؟ گفتم اولاً شما به کل برجام نگاه کنید چه اتفاقی خواهد افتاد. ما دستاوردهای هسته‌ای صلح‌آمیز بزرگی را داریم که بخشی از این‌ها را باید متوقف کنیم، آمریکا درنهایت چه‌کار می‌کند؟ ما را تحریم کرده، اموال ما را بلوکه کرده و در بهترین حالت از جیب خودش که چیزی نمی‌خواهد به ما بدهد. دارایی‌های ما را که نگه‌داشته می‌خواهد رها کند و حق ما را که ستانده می‌خواهد در این تبادل و در قالب برجام به ما برگرداند. پس نمی‌خواهد هزینه بدهد، حتی در بهترین حالت برگشت به برجام آمریکایی‌ها انجام دهند.
همه عوامل فشار حداکثری ترامپ به دست بایدن تکرار می‌شود
امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: گفتیم اگر از گفت‌وگوی مستقیم حرف می‌زنید، اول ثابت کنید که تفاوت بین بایدن و ترامپ وجود دارد. ما شاهدیم که همه عوامل فشار حداکثری ترامپ به دست بایدن تکرار می‌شود. پس هنوز موضوعات مهمی باقیمانده است، ولی ما می‌خواهیم ساده‌‌سازی کنیم. ما می‌گوییم آقای بایدن حسن نیت دارید، ما آماده‌ایم، تضمین اقتصادی و برطرف کردن عوامل فشار حداکثری ترامپ، اگر این‌ها را حل کنید، این‌ها موضوعات اصلی است که باید بر آن تمرکز کنیم. اما در هیاهوی رسانه‌ای حرف‌های دیگری به درست یا غلط بعضاً مطرح می‌شود.
اسم یک فرد، سه بار در لیست تحریم‌های آمریکا آمده
درحالی‌که این فرد ۱۰ سال پیش فوت کرده!
وی با بیان اینکه «آمریکایی‌ها در بیش از ۴۰ سال گذشته شاخص‌های زیادی از بی‌اعتمادی را به نمایش گذاشتند.» گفت: همزمان با گفت‌وگوهای فشرده وین تحریم‌های جدید توسط تیم بایدن و با امضای بایدن علیه برخی مؤسسات و اشخاص ایرانی اعمال می‌شود. آن‌قدر آمریکایی‌ها در تحریم افراط کرده‌اند که گاهی اوقات اسم یک فرد سه بار در لیست تحریم آمده، درحالی‌که این فرد ۱۰ سال پیش فوت کرده است و الان وجود خارجی ندارد. یعنی یک جنون رفتاری اعمال تحریم را شاهدیم. درخصوص بازگشت روابط ایران و آمریکا به حالت طبیعی بر مبنای رفتار آمریکا قضاوت کرده و تصمیم می‌گیریم. اما مهم این است که برای هر گفت‌وگویی باید حداقلی از اعتماد بین طرفین به وجود بیاید.
اگر طرف آمریکایی واقع‌بینانه تصمیم بگیرد،
توافق در دسترس است
رئیس‌دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: ما در برجام به نقطه‌ای رسیدیم که اگر طرف آمریکایی واقع‌بینانه تصمیم بگیرد، توافق در دسترس است و این چیزی است که صهیونیست‌ها نمی‌خواهند و درنتیجه چنین داستان‌سرایی‌ها را می‌کنند.
بایدن راه بازگشت به برجام را می‌داند
فرید زکریا از امیرعبداللهیان پرسید چرا اجازه می‌دهید بحث سپاه شما را از رسیدن به توافق منصرف کند؟ که وی پاسخ داد: آمریکایی‌ها خیلی خوب می‌دانند اگر بخواهند به برجام برگردند چه‌کار باید انجام دهند. خیلی خوب می‌دانند. آقای بایدن خیلی خوب می‌فهمد که برای بازگشت به برجام چه‌کار باید بکند. به اعتقاد من مهم‌ترین مسئله این است که تحریم‌های اقتصادی ایران به نحو مؤثر برداشته شود. فشارهای حداکثری دوره ترامپ عواملش از میان برداشته شود، ما چیز زیادی در این مسئله نمی‌خواهیم؛ ولی تقلیل دادن این موضوعات اساسی و تمرکز به یک موضوع دیگر، به نظرم رفتار و واکنش درستی نیست.
حتماً گزینه‌های مختلفی را روی میز داریم
وزیر خارجه بیان کرد: اطلاعات زیادی داریم صهیونیست‌ها و رژیم اسرائیل سیاست خارجی آمریکا و منافع مردم آمریکا را به گروگان گرفته‌اند. آقای بایدن باید تصمیم بگیرد می‌خواهد وقت را تلف کند یا می‌خواهد شجاعانه به تعهدات آمریکا ذیل برجام برگردد... آقای بایدن به‌راحتی می‌تواند در رسیدن به توافق خوب و پایدار که به نفع همه طرف‌هاست، اقدام کند. اما اگر این اتفاق نیفتاد ما در ایران در ۴۰ سال این فشارها را تحمل کردیم و حتماً گزینه‌های مختلفی را روی میز داریم. گفتنی است امیرعبداللهیان روز پنجشنبه در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس در دیدار با «بورگه برنده» وزیر خارجه پیشین نروژ و رئیس‌داووس دیدار و درباره تحولات امنیتی و سیاسی جهانی رایزنی و گفت‌وگو کرد. همچنین امیرعبداللهیان و «بلاول بوتو زرداری» وزیر خارجه پاکستان طی نشستی درباره مسائل دوجانبه و تحولات امنیتی منطقه رایزنی کردند.