برخی فعالان صنفی فولاد ادعای جایگزینی روس‌ها در بازار فولاد ایران را مطرح کرده و پیگیر صادرات حداکثری این محصول بدون توجه به تنظیم بازار داخل هستند اما مدیران وزارت صمت گفتند که سیاست صادراتی این محصول تغییر نکرده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، رضا شهرستانی؛ عضو هیئت ‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در گفت‌‌وگو با یکی از رسانه‌ها، عنوان کرد: روسیه تخفیف‌های ۱۵ تا ۲۰ درصدی برای صادرات فولاد خود در نظر گرفته و با توجه به وضع عوارض سنگین صادرات ایران، قیمت این کشور نسبت به کشورمان ارزان‌تر شده است و به ‌همین‌ دلیل چین، افغانستان، تایلند و کره جنوبی که مشتریان بزرگ فولاد ایران بودند، این بار محصول مورد نیاز خود را به روسیه سفارش داده‌اند.
به بیان ساده، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد از وضع عوارض بر صادرات فولاد گلایه کرده است و با ادعای غیرواقعی «جایگزینی روس‌ها در بازار ایران» سعی کرده است، این موضوع را در پازل تخریب روابط ایران و روسیه تعریف کند.
بعد از انتشار این مصاحبه، موج رسانه‌ای در فضای مجازی با این محور که ایران در حال پیگیری منافع روسیه است نه منافع خودش، ایجاد شد درحالی که واقعیت چیز دیگری است.
در ماه‌های اخیر، مصوبه وضع عوارض پلکانی صادرات برای محصولات زنجیره فولاد تصویب شد، عوارض تعیین شده در این مصوبه، با قیمت جهانی فولاد شناور شده است.
بدین ترتیب اگر قیمت جهانی فولاد افزایش چشم‌گیری پیدا کند، طبیعتا تولیدکنندگان فولاد به سمت صادرات آن حرکت می‌کنند. در نتیجه بازار داخل با کمبود عرضه مواجه می‌شود. اما با وضع این مصوبه، شناور بودن عوارض با قیمت، عملا انگیزه صادرات فولاد ایران را تا حد مشخصی مدیریت می‌کند و مانع کمبود این محصول در داخل کشور می‌شود و برعکس.
در این‌باره، رضا محتشمی‌پور؛ معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صمت، درباره مصوبه وضع عوارض پلکانی این‌گونه توضیح داد: «بحران‌های خارجی نباید بر اقتصاد کشور تأثیر بگذارد، برای مثال قیمت میلگرد اوایل جنگ روسیه و اوکراین در مقاطعی از ۱۳ و ۱۴ هزار
تومان به ۱۸ هزار تومان رسید، بنابراین تأثیرات جنگ روی بازار دیده شد و انتظار این بود که تمهیداتی برای کاهش شدت این اثرات توسط دولت‌اندیشیده شود و این مصوبه در همین راستا ابلاغ شد کشوری که تولیدکننده فولاد است نباید بازار فولاد آن از نوسانات جهانی متأثر شود.»
صادرات ایران تغییر نکرده است
همچنین سیف‌الله امیری؛ مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت با رد شایعاتی مبنی بر کاهش صادرات فولاد کشور و تصاحب بازار صادراتی فولاد ایران توسط روسیه، گفت: «بازار فولاد ایران تحویل جایی نشده و همان بازارها را داریم و تغییری نیز در سیاست صادراتی نیز به وجود نیامده است. اگر دوستان سند و مدرکی دارند که این موارد موجب کاهش صادرات شده به ما اعلام کنند تا به آنها رسیدگی
شود.»
گفتنی است، در روزهای گذشته بحث جایگزینی نفت روسیه به جای ایران در چین در فضای مجازی مطرح شد. این ادعاها در حالی است که اساسا در فضای فشار تقاضا نسبت به عرضه، امکان رقابت و حذف نفت کشورها وجود ندارد.
طبق آمار رسمی اوپک نیز تولید نفت ایران در ماه گذشته (آوریل) نسبت به سه ماهه نخست سال 2022 نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش 36 هزار بشکه‌ای نیز داشته است. با توجه به ثابت بودن ظرفیت پالایشی ایران، این موضوع به معنای افزایش صادرات نفت ایران در ماه گذشته است.
 همچنین بلومبرگ در گزارشی عنوان کرده است که چینی‌ها از فرصت نفت ارزان روسیه برای پر کردن ذخایر استراتژیک خود استفاده می‌کنند و نفت روسیه جایگزین نفت هیچ کشوری در بازار چین نشده است.