سرویس خارجی-

 

با ادامه جنگ اوکراین، نگرانی‌ها درباره کمبود مواد غذایی در جهان و بروز قحطی جدی‌تر از همیشه بالا گرفته است. کارشناسان زیادی هستند که هشدار می‌دهند «جهان با بزرگ‌ترین بحران تاریخی خود برای تثبیت قیمت مواد غذایی مواجه است.» آنها از «یک طوفان کامل» در حوزه مواد غذایی و اقتصاد نام می‌برند که کشورهای زیادی را در دنیا درخواهد نوردید، مگر جنگ اوکراین فروکش کند.

روسیه و اوکراین روی هم رفته 25 درصد گندم جهان را تولید می‌کنند و تولید‌کننده اصلی دانه‌های روغنی نیز به شمار می‌روند. در ادامه این هشدارها وزیر توسعه اقتصادی و همکاری آلمان در بیانیه‌ای اعلام کرده به دلیل آسیب‌دیدگی زنجیره‌های تأمین و متوقف شدن تولیدات کشاورزی در سایه جنگ اوکراین، احتمال مواجه شدن با بدترین قحطی از زمان جنگ جهانی دوم بالاست. به گزارش المیادین او گفت که در حال حاضر همه‌گیری کرونا، خشکسالی و بحران اوکراین قیمت مواد غذایی را به بالاترین حد خود رسانده و جهان را با امکان وقوع بدترین قحطی از زمان جنگ جهانی دوم به وحشت‌انداخته است. نهاد «برنامه جهانی غذا» وابسته به سازمان ملل هم اعلام کرده بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در حال حاضر از گرسنگی حاد رنج می‌برند و پیش‌بینی‌ها بیانگر افزایش روز افزون این آمار است. این مقام آلمانی که با روزنامه آلمانی «بیلد» مصاحبه می‌کرد این را هم اضافه کرد که: «پیام ناخوشایندی است که با بدترین قحطی از زمان جنگ جهانی دوم و همچنین با میلیون‌ها قربانی تهدید می‌شویم. هزینه‌های جهانی غذا در حال حاضر یک سوم افزایش یافته و به بالاترین حد خود رسیده است.»

برنامه جهانی غذا نیز پیش‌بینی کرده جنگ اوکراین باعث افزایش هزینه‌های غذا و افزایش قحطی در سراسر جهان خواهد شد. بر اساس این گزارش آفریقا و خاورمیانه که عمدتاً متکی به واردات غلات ارزان هستند، ممکن است بیشترین آسیب را از تحولات کنونی در اوکراین ببینند و در حال حاضر نیز مجموع ۸۱۱ میلیون نفر در سراسر جهان در معرض خطر گرسنگی هستند. بنا بر اعلام برنامه جهانی غذا، بندر اودسای اوکراین که اکنون بخاطر درگیری‌ها بسته شده، هشت ماه پیش از شروع درگیری‌ها، میزبان انتقال و جابجایی غلات برای ۴۰۰ میلیون نفر در جهان بوده است.

فایننشال تایمز: رکود تورمی 1970 

تکرار می‌شود

همزمان روزنامه اقتصادی «فایننشال تایمز» نیز طی گزارشی از چشم‌انداز بروز شوک رکود تورمی در اقتصاد جهان طی سال جاری میلادی خبر داد و نوشت: «آمریکا از هر کشور دیگری بیشتر در معرض خطر رکود و تورم فزاینده قرار دارد...درنتیجه شوک بزرگی که کرونا و جنگ اوکراین بر اقتصاد جهان وارد کرده‌اند رکود تورمی در حال بازگشت است. 

نرخ تورم از پیش‌بینی‌ها فراتر رفته و در بسیاری از کشورها رکوردهای چندین ساله را شکسته است. این در حالی است که چشم‌انداز مالی جهان نیز رو به وخامت دارد. چشم‌انداز بازگشت رکود تورمی، سیاست‌گذاران را نگران کرده چرا که ابزارهای مالی چندانی برای مقابله با آن در دسترس ندارند. بالا بردن نرخ سود سپرده بانکی هم می‌تواند به تشدید مشکل تورم کمک کند. افزایش نرخ بهره تسهیلات هم رشد اقتصادی را سرکوب می‌کند.» این روزنامه اقتصادی معتبر در ادامه نوشته «بیشتر تحلیلگران از جمله اقتصاددان‌های صندوق بین‌المللی پول معتقد نیستند که شرایط وخیم دهه ۱۹۷۰ برمی‌گردد اما امروز نیز همچون دهه ۱۹۷۰ قیمت‌های بالای نفت کل سیستم مالی جهان را تحت تأثیر قرار‌داده و علاوه‌بر آن، شیوع کرونا فشار فزاینده‌ای را به شرکت‌ها و زنجیره‌های تأمین محصولات در سراسر جهان وارد آورده است. حتی پیش از آغاز جنگ اوکراین، قیمت کالاها در بسیاری از مناطق جهان مثل آمریکا، انگلیس و منطقه یورو رکوردهای چندین دهه را شکسته بود. شیوع کرونا زنجیره‌های تأمین محصولات را مختل کرده و تقاضا برای برخی اقلام را افزایش داده بود و دولت‌ها را بر آن داشته بود تا سیاست‌های مالی انبساطی را در سطحی گسترده به اجرا درآورند. جنگ اوکراین این مشکلات را تشدید کرده است. روسیه و اوکراین مقادیر فراوانی از بنزین، نفت، گندم و کود شیمیایی مورد نیاز جهان را تأمین می‌کنند و با درگیری اخیر باعث افزایش هزینه‌های انرژی و غذا در جهان به‌ویژه در اروپا شده‌اند».

«فایننشال تایمز» در ادامه تاکید می‌کند که «آثار و تبعات جنگ اوکراین را در همه جای جهان می‌توان مشاهده کرد و این جنگ فقط اقتصاد اروپا را تحت تأثیر قرار نداده است. انرژی و غذای گران به‌ویژه مردمان فقیر آفریقا و شرق مرکزی را تحت فشار قرار‌داده است. اما شوک مالی این جنگ بیش از همه در اروپا احساس می‌شود، به‌ویژه در کشورهایی که به نفت و گاز روسیه وابسته هستند. منطقه اروپا در برابر اختلالات زنجیره تأمین انرژی بسیار آسیب پذیر است. ۴۰ درصد گاز مصرفی اروپا از روسیه می‌آید. برخی تحلیلگران هشدار می‌دهند تحریم گاز روسیه می‌تواند اقتصاد آلمان و منطقه یورو را در یکی از عمیق‌ترین رکودهای سال‌های اخیر فرو ببرد. حتی با وجود تداوم صادرات گاز روسیه رشد اقتصادی منطقه یورو در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۲ بالغ بر ۰.۲ درصد کاهش یافت و نرخ تورم به ۷.۵ درصد رسید.‌اندرو کینینگهام اقتصاددان اروپایی هشدار می‌دهد سال ۲۰۲۲ سال رکود تورمی در اروپاست. به عقیده وی هزینه‌های بالای انرژی باعث رشد تورم در این منطقه می‌شود، درآمد خانوارها را تحلیل می‌برد و فعالیت‌های اقتصادی را کاهش می‌دهد.آلمان که وابستگی زیادی به انرژی وارداتی دارد و نظام اقتصادی صادرات محوری دارد بیشتر از همه آسیب می‌بیند.»

کاهش 50درصدی رشد اقتصادی آلمان

در بخش دیگری از این گزارش آمده، در پیش‌بینی‌های کارشناسی، رشد اقتصاد آلمان برای سال ۲۰۲۲ به نصف کاهش یافته و نرخ پیش‌بینی شده تورم سه برابر شده است. در خارج از اتحادیه اروپا نیز نظام اقتصادی انگلیس نیز تحت فشار انرژی گران قرار گرفته است. انتظار می‌رود اقتصاد این کشور بیشترین افت درآمدی را از دهه ۱۹۵۰ به این سو تجربه کند. هزینه‌های فزاینده واردات و کمبود نیروی کار فشار تورمی شدیدی را بر اقتصاد این کشور وارد می‌کند.آمریکا از هر کشور دیگری بیشتر در معرض خطر رکود و تورم فزاینده قرار دارد. نرخ تورم این کشور به ۸.۵ درصد رسیده است و انتظار می‌رود این رقم همچنان افزایش یابد. اقتصاد آمریکا به طور غیرمنتظره‌ای در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۲ کوچک شده است.

به‌اندازه نیاز خرید کنید

 همزمان از آلمان خبر می‌رسد با کمیاب شدن اقلام ضروری و مایحتاج مردم اتحادیه‌های خرده‌فروشی در این کشور از مردم می‌خواهند تنها به‌اندازه نیاز از فروشگاه‌ها خرید کنند. شبکه تلویزیونی وابسته به رادیو «بایرن»، موسوم به «بِ اِر ۲۴» گزارش داده: چندی است که یکسری مواد غذایی خاص در آلمان، با افزایش قیمت مواجه شده‌اند که به ویژه می‌توان به دو قلم کالای ضروری و پرطرفدار، یکی «آرد گندم» و دیگری «روغن آفتابگردان» اشاره کرد. عرضه این قبیل محصولات در حال حاضر، مثل قبل نیست و قفسه‌های مربوط به آنها در فروشگاه‌ها خالی است. این شرایط موجب شده است برخی‌ها به سمت «خرید‌های احتکاری و عصبی» رو آورند و هر چه در قفسه فروشگاه‌ها موجود است، بردارند. برخی از تامین کنندگان و عرضه کنندگان روغن نباتی، وارد توزیع سهمیه‌ای شده‌اند. به گفته اتحادیه خرده‌فروشی آلمان، در این تنگنا‌ها و مخمصه‌های کوتاه مدت، این طور خرید‌های بی‌رویه و احتکاری انجام دادن، یک رفتار غیراجتماعی و کاملا غیرضروری است. 

ناتوانی انگلیسی‌ها در تامین وعده غذایی

جنگ اوکراین تاثیرات خود را بر مردم انگلیس نیز نشان داده است. در همین رابطه روزانه بر اساس نتایج تحقیق یک بنیاد خیریه انگلیسی، شمار افرادی که در تأمین وعده‌های غذایی روزانه مشکل دارند، از آغاز سال جاری میلادی بیش از پنجاه درصد افزایش داشته است. به گزارش فارس، نتایج یک تحقیقات جدید نشان می‌دهد بیش از 2 میلیون شهروند انگلیسی قادر نیستند وعده‌های غذایی روزانه خود را تأمین کنند.به نوشته روزنامه «ایندیپندنت»، بر اساس تحقیقات انجام شده توسط «بنیاد خوراک» انگلیس، از هر هفت فرد بالغ در این کشور، یک نفر در خانه‌ای زندگی می‌کند که ساکنین آن حجم وعده غذایی خود را کاهش داده، از وعده غذایی صرف نظر کرده یا تمام روز متحمل گرسنگی است.