رسانه غربی: ایران مسیر خنثی‌‌سازی تحریم‌ها و بی‌نیازی از برجام را طی می‌کند
به گزارش فارس، وبگاه «پولیتیکو» به نقل از سناتور «باب منندز» رئیس‌کمیته روابط خارجی سنای آمریکا یکشنبه شب گذشته به وقت تهران ابراز تردید کرد که مذاکرات جاری با ایران به توافقی قابل اجرا منجر شود. منندز در یک برنامه تلویزیونی گفت: «من می‌خواهم دولت آمریکا بفهمد که به توافق نرسیدن با ایران، بهتر از یک توافق بد است.»
این قانونگذار آمریکایی افزود که در مورد مذاکرات فعلی مشکوک است، زیرا آن‌قدر طول کشیده که برخی از مفاد توافق اولیه، معروف به برجام، به هر حال در شرف پایان بوده و برخی دیگر به آن نقطه نزدیک می‌شوند. منندز گفت که جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک قدرت هسته‌ای ضروری است.
خروج اقتصاد ایران
از اتکای به برجام
خبرگزاری رویترز در گزارشی مدعی شده سه مقام آشنا با سیاست تهران گفتند مسئولان ایران که از افزایش قیمت نفت در پی حمله روسیه به اوکراین جسارت یافته‌اند، عجله‌ای برای احیای برجام با قدرت‌های جهانی به منظور کاهش تحریم‌ها ندارند. به ادعای این گزارش، در حالی که هدف نهایی هنوز احیای مجدد توافق و برداشته شدن تحریم‌هاست، مقامات ایرانی گفتند که افزایش درآمدها با افزایش قیمت نفت، دریچه فرصتی را برای ایران باز کرده و به اقتصاد آن فرصت چند ماهه تنفس داده است. در ادامه این گزارش آمده یک مقام ارشد ایرانی که از ذکر نامش خودداری کرد، افزود: برنامه هسته‌ای ما طبق برنامه پیش می‌رود و زمان به نفع ماست. طبق این گزارش، این مقام با بیان اینکه «اگر مذاکرات شکست بخورد، پایان دنیا نخواهد بود»، افزود: این واقعیت که اقتصاد ایران اکنون چندان متکی به احیای توافق نیست، اگر و زمانی که مذاکرات (وین) از سر گرفته شود، اهرم قوی برای مذاکره‌کنندگان ایران ایجاد می‌کند. به ادعای رویترز، وزارت خارجه ایران بلافاصله به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ نداد. به نوشته این رسانه انگلیسی، در پی بحران در اوکراین که نگرانی‌های عرضه را تشدید کرده، قیمت جهانی نفت خام همچنان بالاست و قیمت نفت خام برنت در ماه مارس به ۱۳۹ دلار در هر بشکه رسید که بالاترین قیمت از سال ۲۰۰۸ است.
به گزارش فارس، اخیراً «وال استریت ژورنال» گزارش داد صادرات نفت ایران در سال جاری در بحبوحه افزایش قیمت‌ها و کاهش عرضه انرژی که با درگیری نظامی بین روسیه و اوکراین تشدید شده، رشد کرده است. طبق گزارش این نشریه آمریکایی، صادرات نفت ایران در سه ماه اول سال به ۸۷۰ هزار بشکه در روز رسیده که ۳۰ درصد از میانگین ۶۶۸ هزار بشکه در روز سال ۲۰۲۱ بیشتر است. طبق این گزارش، این ارقام نشان می‌دهد که تلاش‌های ایران برای تقویت صادرات نفت در حالی که تهران مشغول مذاکره با قدرت‌های جهانی برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ است، موثر بوده است.
شیوه مضحک اروپایی
برای خروج از بن‌بست!
به گفته دیپلمات‌های غربی، مقامات اروپایی در حال آماده شدن برای اعمال یک فشار جدید به منظور نجات توافق هسته‌ای با ایران هستند. در این میان راه کار اروپا وقتی جالب توجه می‌شود که بدانیم پیشنهاد آنها فرستادن مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا برای خروج از «بن‌بست کنونی» در مذاکرات نه به واشنگتن بلکه به تهران است. این منابع گفتند «انریکه مورا» هماهنگ‌کننده مذاکرات وین، به همتایان ایرانی خود گفته که آماده است به تهران بازگردد تا راهی برای عبور از بن‌بست باز شود. طبق این گزارش، ایران تاکنون با دعوت از وی، به این پیشنهاد پاسخ نداده است. نکته اینجاست که ایران با مواضع کاملا روشن و واضح گفته و می‌گوید که اگر طرف‌های غربی به تعهدات برجامی خود بازگردند ایران نیز به تعهداتش باز می‌گردد اما آمریکا چنان که در گذشته نیز نشان داده می‌خواهد بدون عمل به تعهداتش امتیازگیری کند و در این میان اقدام اروپا برای فرستادن مذاکره‌کننده ارشدشان به تهران مضحک به نظر می‌رسد چرا که گره مذاکرات در غرب و در واشنگتن است.
در ادامه این گزارش آمده است: دیپلمات‌های غربی می‌گویند که می‌خواهند بار مسئولیت را بر دوش ایران بازگردانند و روشن کنند که مذاکرات ممکن است (بی‌نتیجه) پایان یابد، مگر اینکه ایران راهی برای عبور از بن‌بست ارائه دهد. ازسرگیری گفت‌وگوها طی تماسی در ۲۳آوریل بین وزیر امور خارجه ایران و (جوزپ بورل) همتای او در اتحادیه اروپا مطرح شد.
برلین:
توافق همچنان در دسترس است
سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان روز دوشنبه گذشته اعلام کرده است که برلین همچنان بر این باور است که توافق در مذاکرات وین برای لغو تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران امکانپذیر است. اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان درخصوص احتمال توافق در مذاکرات وین در حالی مطرح شده است که روز گذشته نیز، «ولادیمیر یرماکوف» مدیر بخش منع اشاعه و کنترل تسلیحات وزارت امور خارجه روسیه روز شنبه در مصاحبه با خبرگزاری «تاس» گفت: هیچ مانع غیرقابل عبوری در روند «تنظیم دقیق» توافق درخصوص احیای برجام دیده نمی‌شود. این دیپلمات روس تاکید کرد: نکته اصلی این است که همه طرف‌های درگیر باید از صلاح قضیه پیش بروند، نه وضعیت زودگذر سیاسی داخلی که همان‌طور که می‌دانید یک متغیر است. در این مورد، قطعاً منظور ما در درجه اول، همتایان آمریکایی ماست. امیدواریم بیانیه‌ها و تضمین‌های بالاترین سطح آنها در مورد تمایلشان برای بازگشت به برجام در شعارهای قبل از انتخابات باقی نماند.
سفر رئیس‌سازمان جاسوسی سیا
به عربستان
در حالی که دولت بایدن در تلاش است تا به بهبود روابط خود با «عربستان سعودی» بپردازد روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» روز سه‌شنبه در گزارشی نوشت که «ویلیام برنز» رئیس‌سازمان سیا ماه پیش در سفری از پیش اعلام نشده، به عربستان سعودی سفر و با «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان دیدار کرد. در حالی که جزئیات این دیدار هنوز به طور کامل مشخص نشده اما بر اساس گفته منابع آمریکایی و سعودی، موضوعاتی نظیر تولید نفت، حمله روسیه به اوکراین، برنامه هسته‌ای ایران و جنگ در یمن از جمله این موضوعات بوده‌اند. یک منبع آمریکایی درباره این دیدار گفت: «گفت‌وگوی خوبی بوده و این گفت‌وگو بهتر از تعامل‌های پیشین آمریکا با سعودی‌ها بوده است.»
عدم دستیابی به توافق بعید نیست
«لیندا توماس‌گرینفیلد» نماینده آمریکا در سازمان ملل روز سه‌شنبه گفت عدم دستیابی به توافق با ایران درخصوص برنامه هسته‌ای بعید نیست. همچنین «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بامداد پنجشنبه مدعی شد که واشنگتن برای سناریوی شکست مذاکرات وین آماده است. پرایس طی نشست خبری در واشنگتن گفت: «در دوره گذشته، ایران مراحل به دست آوردن مواد شکافت‌پذیر و غنی‌شده را تسریع کرد و این برای ما غیرقابل قبول است.» وی با بیان اینکه آمریکا به دنبال مذاکره در مورد بازگشت ایران به پایبندی به توافق هسته‌ای است، اظهار داشت: «ما به دنبال بازگشت همزمان به توافق هسته‌ای با ایران هستیم.»
این دیپلمات آمریکایی با ادعای اینکه برای سناریوی شکست مذاکرات نیز آماده هستند، اضافه کرد: «ما با متحدان خود برای سناریوی عدم توافق با ایران آماده می‌شویم و باید به تاکتیک‌های دیگری متوسل شویم.» پرایس در پاسخ به وضعیت مذاکرات رفع تحریم‌های ایران در وین نیز توضیح داد: «ما در مذاکرات وین درباره برنامه هسته‌ای ایران پیشرفت زیادی داشتیم، اما هنوز به توافق نرسیده‌ایم.» وی با بیان اینکه ایران باید به مکانیسم راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای خود پایبند باشد، تصریح کرد: «ما با اسرائیل در تماس هستیم و آنها را از تحولات مذاکرات با ایران مطلع می‌کنیم.»
رایزنی‌های تل‌آویو و واشنگتن
وبگاه خبری «آکسیوس» به نقل از یک مقام ارشد صهیونیست گزارش داد واشنگتن و تل‌آویو درباره راه‌هایی برای اعمال فشار بیشتر بر ایران بر اساس این سناریو که در آینده نزدیک بازگشتی به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ وجود ندارد، بحث کرده‌اند.
به گفته این مقام ارشد صهیونیست، گفت‌وگو بین «ایال هولاتا» مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا و دیگر مقامات ارشد در کاخ سفید در هفته گذشته عمدتاً بر روی ایران از جمله آماده‌‌سازی برای واقعیت احتمالی عدم بازگشت به توافق هسته‌ای، متمرکز بود.
به ادعای مقام مورد ذکر آکسیوس، «اسرائیل با پیش‌نویس توافق فعلی در مورد بازگشت آمریکا به برجام مخالف است، اما هولاتا و سالیوان در مورد چگونگی اعمال فشار بر ایران صحبت کردند تا برای مسئولان در تهران روشن کنند که ایران به توافق نیاز دارد و در عین حال، در صورت از سرگیری مذاکرات، به ایالات متحده مزیتی برای دستیابی به توافق بهتر بدهد.»
به گفته این مقام اسرائیلی، «دو مشاور امنیت ملی درباره چگونگی انجام این کار بدون اینکه ایران را به سمت تقویت برنامه هسته‌ای خود و غنی‌‌سازی اورانیوم تا ۹۰ درصد خلوص- سطح مورد نیاز برای تولید بمب اتمی- هل دهد، گفت‌وگو کردند».
افزایش یأس در آمریکایی‌ها
شبکه خبری العربیه که وابسته به حکومت آل‌سعود است در گزارشی به افزایش یأس در وزارت خارجه آمریکا به ویژه به دلیل ناکام ماندن سیاست‌گذاری این کشور در قبال ایران پرداخته است. بخش انگلیسی شبکه خبری العربیه نوشته «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا‌اندکی قبل از آنکه صلاحیتش در مجلس سنا به تأیید برسد به نمایندگان کنگره گفت که تلاش خواهد کرد با تشکیل یک جبهه متحد برای مقابله با ایران، روسیه و چین، اعتبار آسیب‌دیده دیپلماسی آمریکایی را بازیابی کند.
با وجود این، دیپلمات‌ها و منابع نزدیک به وزارت خارجه آمریکا از افزایش یأس در داخل این وزارتخانه به دلیل متمرکز شدن تصمیم‌گیری‌ها در دستان چند مقام معدود خبر داده‌اند. العربیه می‌نویسد: «با آنکه ایالات متحده توانسته جبهه غرب را در پس زدن حمله روسیه به اوکراین متحد کرده و رهبری کند، وزارت خارجه این کشور در متحد ساختن دنیا علیه ایران و چین آن‌قدر موثر عمل نکرده است.»
العربیه یادآوری کرده دو دیپلمات کهنه‌کار آمریکا که نمایندگان ویژه آمریکا در کشورهای آفریقایی بودند از سمت‌هایشان استعفا کرده‌اند. در حوزه چین، کشورهای حوزه خلیج‌فارس به دلیل عدم توجه آمریکا به خاورمیانه به دنبال عقد پیمان‌های اقتصادی و امنیتی با چین هستند. در بحث درخصوص مذاکرات هسته‌ای ایران هم ایالات متحده نتوانسته به وعده‌هایش عمل کند. العربیه نوشته در ماه‌های گذشته دست‌کم سه نفر از اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکا در مذاکرات وین از این تیم جدا شده‌اند. هدایت این تیم را «رابرت مالی»، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به عهده‌دارد.
توافق با ایران بر سر مسائل فراتر از برجام
غیرممکن است
یک رسانه آمریکایی گزارش داده مقام‌های دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا در محافل خصوصی تقریباْ اعتراف کرده‌اند توافق با ایران بر سر مسائل فراتر از برنامه هسته‌ای این کشور دیگر ممکن نیست. پایگاه خبری پولیتیکو به نقل از منابع آگاه به گزارش‌های غیرعلنی ارائه‌شده به کنگره درباره مذاکرات برجام نوشته اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکا در محافل خصوصی تقریباً به چنین چیزی اعتراف کرده‌اند.
گروهی از نمایندگان هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات در سنای آمریکا روز چهارشنبه قطعنامه غیرالزام‌آوری را به تصویب رساندند که از دولت بایدن می‌خواهد به اختلاف‌های فراتر از مسائل هسته‌ای شامل فعالیت‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران نیز رسیدگی کند.
پولیتیکو تصویب این قطعنامه را «نخستین شلیک هشدار» از سوی کنگره به سوی دولت بایدن درخصوص توافق هسته‌ای با ایران تعبیر کرده است. این پایگاه نوشته با آنکه این قطعنامه الزام‌آور نیست اما حامل پیامی نمادین از سوی قانون‌گذاران آمریکایی است مبنی بر اینکه هرگونه توافق هسته‌ای جدید با ایران بایستی از توافق حاصل‌شده در سال ۲۰۱۵ قوی‌تر باشد.
ادعای مذاکره و تصویب تحریم
سناتورهای آمریکایی بامداد پنجشنبه دومین طرح ضدایرانی خود را با هدف جلوگیری از احیای توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌های ظالمانه علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تصویب کردند. این طرح که با پیشنهاد «جیمز لنکفورد» سناتور جمهوری‌خواه ضدایرانی ارائه شده بود، با ۶۲ رأی مثبت و ۳۳ رأی منفی تصویب شد تا دولت آمریکا را مجاب کند هرگونه توافق هسته‌ای با ایران باید شامل «تمام فعالیت‌های شرورانه و مخرب» جمهوری اسلامی شود.
به نوشته رسانه‌های آمریکایی، طرح مذکور که اقدامی غیرالزام‌آور برای دولت آمریکا است، از کاخ سفید می‌خواهد تا زمانی که تهران یک‌سری از پیش‌شرط‌های دشوار از جمله محدود کردن فعالیت موشکی بالستیک را نپذیرفته، به توافق هسته‌ای بازنگردد. این طرح همچنین به دولت بایدن هشدار می‌دهد که حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست سازمان‌های تروریستی و لغو تحریم‌ها علیه آن را در هیچ توافق هسته‌ای جدیدی با ایران نگنجاند.