کمبود عجیب روغن نباتی در بازار
به گزارش خبرگزاری تسنیم، وضعیت روغن نباتی در روزهای اخیر کمی متفاوت شده است. مشاهدات میدانی نشان داد که قفسه روغن برخی فروشگاهها خالی از این محصول است اما در بعضی خردهفروشیها و فروشگاههای زنجیرهای قابل خریداری است. روغن نباتی همچنین در فروشگاههای اینترنتی نیز یافت میشود اما این فروشگاهها نیز محدودیت تعداد خرید را برای مردم گذاشتهاند. از طرفی روغن با قیمت مصوب در بازار کمتر مشاهده میشود اما عرضه روغنهایی با افزودنیهای مانند ویتامین D یا دیگر روغنها با قیمت بالاتری به فروش میرسد.
چرایی کمبود روغن خوراکی
کمبود روغن در حالی رخ داده است که تولید این محصول در کشور رکورد زده است. بیرشک؛ دبیر انجمن صنایع روغن نباتی چندی پیش گفت: طی
12 ماه سال 1400 بیش از 2.2 میلیون تن انواع روغن نباتی در کشور تولید و توزیع شد که این رقم در تاریخ 80 ساله صنعت روغن نباتی ایران بیسابقه است.
همچنین روابط عمومی انجمن صنفی صنایع روغن نباتی نیز اعلام کرد: ارز مورد نیاز 66 هزار تن روغن خام وارداتی بخش خصوصی در بنادر کشور از سوی دولت با نرخ 4200 تخصیص یافت؛ این امر میتواند تاثیرات مثبتی بازار مصرف ایجاد کند.
با وجود همه این اخبار خوب در صنعت روغن نباتی، اما بازار این محصول با تنشهایی همراه است که از دلایل این پدیده موارد متعددی را میتوان برشمرد. آخرین بار قیمت روغن در اردیبهشت سال گذشته افزایش یافته و تولیدکنندگان با توجه به افزایش 100 درصدی قیمت روغن خام در بازار جهانی، منتظر دریافت نرخ جدید بودند و به همین منظور برخی از آنها عرضه خود را در بازار کاهش دادهاند تا محصولات خود را با قیمت جدید به فروش برسانند.
درخواست افزایش قیمت روغن طی روزهای اخیر هم در سازمان حمایت و وزارت جهاد کشاورزی بررسی شده و منتظر تصمیم نهایی در ستاد تنظیم بازار است. از طرفی با توجه به اینکه خردهفروشان و بنکداران از افزایش قیمت این محصول خبردار شدهاند برخی از آنها توزیع خود را کاهش یا متوقف کردهاند.
سومین موردی که بسیار مورد اهمیت است، افزایش قاچاق روغن به کشورهای همسایه به ویژه پاکستان است. منفعت قاچاق روغن برای قاچاقچیان صرفه بیشتری پیدا کرده است زیرا علاوهبر اینکه در کشورمان روغن با ارز 4200 تومانی وارد و به صورت یارانهای توزیع میشود، قیمت جهانی این محصول در اثر همهگیری ویروس کرونا و جنگ اوکراین افزایش یافته است، ولی قیمت روغن نباتی در ایران طی یک سال اخیر تغییری نکرده است.
گفتنی است، سپردن بازار حساس مواد غذایی به بخش خصوصی و خصولتی و سیستم عرضه و تقاضا، موجب بروز احتکار با انگیزههای اقتصادی، سیاسی یا حتی امنیتی میشود و صرف نظارت دولت در این بخش کافی نیست.
سیستم عرضه و تقاضا در کالاهای رفاهی همچون خودرو به شرط خروج از انحصار داخلی و رقابتی شدن آن جواب میدهد اما عجیب اینکه هیچگاه چنین نشده و در کشوری که کالاهای رفاهی به سیستم بازار سپرده نمیشود، عدهای به نام عرضه و تقاضا، رهاسازی بازار را میخواهند تا آنچه بر سر مسکن و سرپناه مردم آمد بر سر ارزاق آنها هم بیاید!