اگر پوتین غرب را شکست دهد /نخستوزیر لهستان: تحقیر میشویم
جنگ اوکراین امروز در حالی وارد روز بیست و دوم خود میشود که در اقدامی غیر منتظره، روزگذشته سه مقام ارشد اروپایی به «کیف» رفتند. نخستوزیر لهستان که یکی از این مقامات بود در یک پیام از تبعات شکست احتمالی از روسیه ابراز نگرانی کرد و گفت از دست دادن اوکراین یعنی تحقیر شدگی، یعنی هیچ چیز در غرب مثل قبل نخواهد بود.
سرویس خارجی-
جنگ روسیه-اوکراین در حالی بیست و دومین روز خود را میگذراند که همچنان جنگ از طرفین کشته میگیرد و مذاکرات بینتیجه مانده و دورنمای روشنی نیز از پایان جنگ دیده نمیشود. جنگ از اینجا شروع شد که روسیه تلاش اوکراین را برای پیوستن به ناتو برنمیتابید؛ اما حالا «ولودیمیر زلنسکی» رئیسجمهور اوکراین از در بسته ناتو میگوید و ناامیدی از این سازمان. اینکه این جنگ چه تغییراتی در معادلات و حتی نظم فعلی جهان ایجاد میکند نیز چندان روشن نیست، اگر چه این تغییرات به اعتقاد بسیاری، حتمی است.
شاید فوریترین تغییری که این جنگ ایجاد کرد به صدر آمدن دغدغه امنیت در اروپا به جای بحث اقتصاد و همکاری است. این جنگ تاثیرات عمیقی را بر فکر کشورهایی نظیر آلمان، هلند، لهستان و بازیگران بالتیک از محیط پیرامون گذاشت و خواهد گذاشت. آلمان دیگر آلمان قبل جنگ نخواهد بود و شاهد چرخش بزرگ در سیاست خارجی این کشور پس از جنگ جهانی دوم خواهیم بود. بسیاری از این کشورها درصد بسیار بیشتری را از تولید ناخالص داخلی خود را صرف مسائل نظامی میکنند و خواهند کرد.
جنگ اوکراین میتواند تاثیرات بالقوهای بر نظم جهانی هم بگذارد و اگر چین نیز به جبهه روسیه بپیوندد این تاثیرات حالت بالفعل به خود خواهد گرفت و شکل و ماهیت نظام بینالملل را تغییر خواهد داد مگر اینکه غرب به فکر جدایی چین از روسیه بیفتد که لازمه آن هم واگذاری امتیازات مهم به چین در حوزه تجارت،تایوان و.. خواهد بود و همین کار جدایی چین از روسیه را بیش از پیش دشوار خواهد کرد.
این جنگ یک پرسش مهم را نیز پیش کشیده است. در مورد اعمال اهرم کم هزینهترِ تحریم نیز غرب با تعلل و تأخیر بسیار عمل کرد حتی پس از به رسمیت شناختن دو جمهوری جدایی طلب توسط «ولادیمیر پوتین» و 72 ساعت قبل از آغاز حمله نظامی نیز غرب به این اهرم چنگ نزد. چرا؟ به نظر میرسد که نظم کنونی هم در سطح ساختار(توزیع قدرت) و هم در سطح هنجارها و رژیمهای بینالمللیِ برآمده از آن با بحران جدی مواجه شده است و شاید به همین دلیل بود که پوتین در گام اول احتمال جنگ را در ذهن پروراند و درگام دوم آن را عملیاتی کرد.
سفر نخستوزیران اروپایی به اوکراین
باری، شاید مهمترین خبر از تحولات اخیر جنگ اوکراین این بود که سه مقام عالیرتبه اروپایی روز سهشنبه به پایتخت اوکراین سفر کردند تا با ولودیمیر زلنسکی ملاقات کنند. سفر «ماتئوش موراویتسکی» نخستوزیر لهستان، «پتر فیالا» نخستوزیر جمهوری چک و «یانز یانشا» نخستوزیر اسلوونی به منظور رساندن پیغام «حمایت صریح» اتحادیه اروپا از اوکراین و ارائه کمکهای مالی بیشتر انجام شده است و این سه نفر با قطار خود را به شهر کیف رساندهاند.
سه رهبر اروپایی عضو ناتو اولین رهبران خارجی هستند که از زمان آغاز حمله روسیه در ۲۰ روز پیش وارد پایتخت اوکراین شدهاند. این در شرایطی است که در «کیف» منع آمد و شد برقرار است و حملات موشکی به این شهر در طول امروز ادامه داشته است. «دنیس شمیهال»، نخستوزیر اوکراین، با تقدیر از «شجاعت دوستان واقعی اوکراین» گفته مذاکرات دیروز درباره «حمایت از اوکراین» و «تقویت تحریمها بر ضد تجاوز روسیه» انجام شده است.
نگرانی غرب از پیروزی پوتین
«ماتئوش موراویتسکی»، نخستوزیر لهستان که یکی از این مقامات ارشد اروپایی است در پیامی در حساب توئیتر خود نوشته: «اروپا باید درک کند که اگر اوکراین را از دست بدهد، دیگر هرگز مثل سابق نخواهد بود. دیگر اروپا نخواهد بود. بلکه نسخهای شکست خورده، تحقیر شده و رقت انگیز از سابق خودش خواهد بود. من یک اروپای قوی و مصمم میخواهم.»
به هر حال مشخص است که از اروپا بدون کمک آمریکا که میلی به درگیری بیشتر با روسیه ندارد، کار زیادی بر نخواهد آمد، به ویژه با توجه به اینکه هنوز بسیاری از کشورهای اروپایی وابستگی شدیدی به نفت و گاز روسیه دارند و در واقع از تنها سلاح غرب که تحریم است نیز بیبهرهاند. البته در مورد تحریمها، «فیلیپ پیلکینگتون» در مقالهای در هفتهنامه نیوزویک نوشته تحریمهای غرب علیه روسیه بر سر جنگ اوکراین، در نهایت به ضرر آمریکا و به نفع روسیه تمام خواهد شد.
زلنسکی: زیرساختهای اوکراین در حال نابودی است
رئیسجمهور اوکراین، روز سهشنبه گفت که زیرساختهای اوکراین از سوی روسیه در حال ویران شدن است. وی که به صورت مجازی برای پارلمان کانادا صحبت میکرد، گفت: «موشکهای کروز بر سر غیرنظامیان فرود میآید و زیر ساختهای اوکراین هر روز از سوی روسیه ویران میشود...آنچه که بر سر اوکراین میآید سبب شد تا دوستان واقعی خود را بشناسیم...شما میتوانید اقدامات بیشتری برای توقف روسیه و حمایت از اروپا انجام دهید.»
رئیسجمهور اوکراین همچنین در پیامی ویدئویی که بر روی صفحه تلگرام خود منتشر کرده بود بر تداوم مذکرات اوکراین با روسیه تأکید کرد و آن را حائز اهمیت خواند. او تأکید کرد که مذاکرات بین هیئت اوکراینی و روس باید ادامه داشته باشد، گرچه روند این مذاکرات پیچیده و دشوار است اما حائز اهمیت است.
«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه نیز روز چهارشنبه درخصوص مذاکرات این کشور با اوکراین توضیحاتی داد و گفت مذاکرات صلح آسان نیست، اما هنوز امید برای مصالحه وجود دارد: «برخی از فرمولبندیها برای توافق با اوکراین نزدیک به توافق هستند و وضعیت بیطرف کییف تحت بررسی جدی است». با این حال، او به رسانه «آربیسی» روسیه گفت که مسائل مهم دیگری نیز وجود دارد، از جمله استفاده از زبان روسی در اوکراین و آزادی بیان.
تحولات میدانی
نیروهای مسلح روسیه گزارشی از روند عملیات نظامی خود در این کشور اروپایی ارائه کردند و از ساقط شدن دو جنگنده «سوخو-25» اوکراین در منطقه «چرنیهف» خبر دادند. وزارت دفاع روسیه درخصوص روند تحولات در اوکراین اعلام کرد: «نیروهای مسلح روسیه دو جنگنده سوخو ۲۵ در منطقه چرنیهف و یک بالگرد میگ-۲۹ در منطقه «نوایابیکوفکا» و یک خودروی زرهی را ساقط کردند.»
از طرف دیگر تصاویر ماهوارهای منتشر شده از فرودگاه «خرسون» از حمله نیروهای اوکراینی به آنکه تحت کنترل نظامیان روسیه است حکایت دارد. در این تصاویر به نظر میرسد که چند بالگرد و خودروی نظامی طعمه حریق شدهاند. دفتر رئیسجمهوری اوکراین روز سهشنبه اعلام کرده بود که درگیریها در فرودگاه خرسون ادامه دارد. به گزارش یورو نیوز، وزارت دفاع روسیه روز چهارشنبه اعلام کرد درگیری در نزدیکی مناطق تحت کنترل جداییطلبان در شرق اوکراین در جریان است. سخنگوی وزارت دفاع روسیه هم گفت که ارتش این کشور از زمان آغاز «عملیات نظامی ویژه» ۱۱۱ فروند هواپیمای نظامی اوکراین، ۱۶۰ پهپاد و بیش از هزارتانک و دیگر خودروهای نظامی منهدم شده است.
ترامپ: پوتین چقدر عوض شده!
اما خبر دیگر از حواشی جنگ اوکراین آنکه «دونالد ترامپ» رئیسجمهور سابق ترامپ –که خیلی علاقه دارد تا از این بحران کلاهی برای خود بدوزد– در مصاحبه با «واشنگتن اگزمینر» که سهشنبه منتشر شد گفته فکر نمیکرد «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه به اوکراین حمله کند: «من فکر میکنم او [پوتین] تغییر کرده است. این یک چیز بسیار ناراحتکننده برای جهان است. او خیلی تغییر کرده است.» رئیسجمهور سابق آمریکا در ادامه ادعا کرد: «من با پوتین بسیار بسیار سختگیر بودهام. برای همین مورد انتقاد قرار گرفتم. در عین حال، با او خیلی خوب کنار آمدم. اما من با اکثر [سران جهان] خیلی خوب کنار آمدم.»
سخنرانی پوتین
رئیسجمهور روسیه نیز در سخنرانی دیروز خود گفت که «حضور نیروهای روسیه در نزدیکی کیف ربطی به قصد اشغال اوکراین ندارد. رژیم طرفدار نازی در کیف در آینده قابل پیشبینی میتوانست به سلاح هستهای دست یابد تا روسیه را هدف قرار دهد... تلاش میکنند، آثار فعالیتهای بیولوژیکی در اوکراین که با کمک آمریکا توسعه یافته بود را محو کنند.... عملیات نظامی روسیه در اوکراین تا پایان ادامه خواهد داشت... ما چارهای جز عملیات نظامی ویژه نداشتیم و قصد اشغال اوکراین را نداریم... ناتو تا مرزهای ما پیشروی کرد و ما چارهای جز عملیات نظامی نداشتیم اوکراین برای جنگ علیه ما و منطقه دونباس آماده میشد.»