مؤسسه واشنگتن:
آمریکا به تغییر موضع روسیه در قبال ایران امیدوار نباشد
یک مؤسسه آمریکایی با تأکید بر اینکه «روابط روسیه با غرب شاید به خطرناک‌ترین نقطه از زمان فروپاشی شوروی رسیده است» نوشت: آمریکا به تغییر موضع روسیه در قبال ایران امیدوار نباشد.
مؤسسه واشنگتن در یادداشتی به قلم آنا بورچفسکایا عضو ارشد این اندیشکده و مؤلف کتاب «جنگ پوتین در سوریه: سیاست خارجی روسیه و هزینه غیبت آمریکا» نوشت: اگرچه روسیه همواره نقش کلیدی در مذاکرات هسته‌ای چندجانبه با ایران ایفا کرده است، اما بالا گرفتن تنش در اوکراین سایه گسترده‌ای بر گفت‌وگوهای کنونی در وین انداخته است. هدف از این گفت‌وگوها احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است که در سال ۲۰۱۵ منعقد گردید و اکنون به مخاطره افتاده است. در بحبوحه تهدید جنگ علنی با کی‌یف، حوادث جاری در قزاقستان، و مداخلات گوناگون در خاورمیانه، روابط روسیه با غرب شاید به خطرناک‌ترین نقطه از زمان فروپاشی شوروی رسیده باشد. این امر چه تأثیری بر رویکرد رئیس‌جمهور ولادیمیر پوتین در قبال گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران دارد؟
پوتین می‌تواند با یک ایران هسته‌ای کنار بیاید
در ادامه مطلب آمده است: در حقیقت، در طول سال‌ها مذاکرات پرفراز و نشیب، بسیاری از تحلیلگران روسی به این جمع‌بندی رسیدند که پوتین در صورت نیاز می‌تواند با یک ایران هسته‌ای کنار بیاید... مسکو تا ماه سپتامبر ۲۰۱۳ کنترل نیروگاه هسته‌ای بوشهر را رسماً به ایران واگذار کرد. این نیروگاه توسط شرکت دولتی روسیه موسوم به «اتم‌استروی‌اکسپرت» احداث گردید و تا قبل از آن توسط شرکت مزبور اداره می‌شد.
پوتین اغلب برخلاف اهداف آمریکا عمل می‌کند
مؤسسه واشنگتن در ادامه افزود: عملکرد روسیه درخصوص فروش سامانه اس-۳۰۰ به ایران نشان می‌دهد که پوتین علی‌رغم شرکت در تلاش‌های دیپلماتیک تحت رهبری آمریکا، اغلب برخلاف اهداف آمریکا عمل می‌کند ـ و اینکه حسن نیت در قبال مسکو می‌تواند ساده‌لوحانه باشد.
در ادامه این گزارش آمده است: روسیه تصمیم رئیس‌جمهور ترامپ مبنی بر خروج از برجام در سال ۲۰۱۸ را صریحاً محکوم کرد و به‌طور علنی از تلاش‌های متعاقب اروپایی‌هایی جهت نجات برجام حمایت به عمل آورد. مسکو رسماً حامی گفت‌وگوهای جاری نیز است.
مسکو در حال کم‌اهمیت جلوه دادن نگرانی‌های غرب درباره نیات تهران است
مؤسسه واشنگتن نوشت: بااینکه هدف شرکت‌کنندگان در گفت‌وگوها بازگرداندن ایران به روند تبعیت از محدودیت‌های مهم هسته‌ای بود، مسکو یک‌بار دیگر مشغول کم‌اهمیت جلوه دادن نگرانی‌های غرب درباره نیات تهران است. برای نمونه، ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در اواخر ماه دسامبر ادعاها مبنی بر وقت‌کشی ایران در مذاکرات را رد کرد. به همین نحو، او در ماه فوریه ۲۰۲۱ در حمایت از ایران استدلال کرد که امتناع تهران از پایبندی به برجام با تعهدات این کشور ذیل پیمان عدم اشاعه هسته‌ای مغایرتی ندارد ـ وزارت امور خارجه آمریکا قبل از آن چنین تفکری را به‌طور مشروح به چالش کشیده بود. در همین حال، معاملات بازرگانی و دفاعی روسیه با تهران به نظر از زمان خروج آمریکا از برجام رشد داشته‌اند. به نوشته «تهران تایمز»، مجموع معاملات تجاری متقابل از 1/74 میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ به ۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ رسید. در اواخر ماه آگوست، خبرگزاری «تاس» روسیه گزارش داد که مبادلات تجاری طی شش‌ماهه اول سال ۲۰۲۱ در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۲۰ حدوداً ۴۰ درصد رشد داشته است. یک دلیل احتمالی آن است که روسیه پس از وضع مجدد تحریم‌ها توسط واشنگتن کمتر از شرکای تجاری دیگر از تحریم‌ها تأثیر گرفته است ـ برای مثال، غلات بخش اعظم صادرات روسیه به ایران را تشکیل می‌دهند و تحریم‌های آمریکا شامل این آیتم‌ها نمی‌شوند. بعلاوه، مسکو ظاهراً مایل است 32 فروند جنگنده سوخوی ۳۵ به ایران بفروشد، امری که موجب تقویت چشمگیر نیروی هوایی ایران خواهد شد.
نویسنده گزارش همچنین مدعی شد: بنابراین، روسیه علی‌رغم آنکه خروج واشنگتن از برجام را در ظاهر محکوم کرد، از پیامدهای منفی ناشی از تحریم‌ها عمدتاً در امان ماند ـ در حقیقت، روسیه توانست این تصمیم واشنگتن را نمونه دیگری از ماجراجویی‌های خطرناک آمریکا جلوه دهد. بااینکه پیوستن به چارچوب برجام در سال ۲۰۱۵ مزایای کوتاه‌مدتی برای مسکو به ارمغان آورد، احیای برجام در مقطع کنونی ممکن است لزوماً توأم با مزایای بیشتری نباشد. با وجود این، باقی ماندن در گفت‌وگوها تا هر زمان که ادامه یابند، می‌تواند به پوتین کمک کند تا نقش خود را به‌عنوان یک قدرت جهانی حفظ کند.
در ادامه مطلب آمده است: از آنجا که روسیه ظاهراً از احیای برجام چیز زیادی عایدش نمی‌شود، برای این کشور مقدور است که منتظر بماند و فراز و نشیب‌ها در روند دیپلماسی با ایران را به نظاره بنشیند. برعکس، غرب کماکان ایران را یک تهدید مهم قلمداد می‌کند. در نتیجه، پوتین می‌تواند از این واقعیت به‌عنوان اهرم فشار در دیگر صحنه‌ها بهره بگیرد و شاید حتی این پیام را ارسال کند که اگر واشنگتن درخصوص اوکراین با او راه بیاید، او نیز در ارتباط با ایران مثمرثمرتر واقع خواهد شد. اگر چنین چیزی اتفاق بیفتد، پذیرفتن حرف‌های پوتین آخرین کاری است که سیاست‌گذاران باید انجام دهند.
به گزارش مشرق، این اندیشکده آمریکایی در پایان تصریح کرد: شاید به لحاظ تئوری، مسکو بتواند گام‌های محکمی در جهت کاستن از نفوذ ایران در سوریه، توقف فروش سلاح به تهران، و/یا انتقاد از ایران درخصوص مسئله هسته‌ای بردارد و بدین ترتیب تغییر راستین در سیاست‌هایش را به نمایش بگذارد. اما متأسفانه، هیچ‌کدام از این سناریوها واقع‌بینانه نیستند. سیاست‌گذاران غربی شاید دوست دارند این‌طور باور کنند که روسیه حتی علی‌رغم اقداماتش علیه اوکراین می‌تواند در ارتباط با ایران مفید و مؤثر واقع شود، اما آنها باید تصویر بزرگ‌تر را در نظر بگیرند ـ موضع ضد غربی پوتین هیچ‌گاه به اروپا محدود نبوده است. بر همین اساس، واشنگتن و شرکایش باید بر روی تدوین یک راهبرد یکپارچه متمرکز شوند که نه‌تنها موضع مذاکراتی واشنگتن را در وین تقویت می‌کند، بلکه همچنین عزم و اراده سیاسی جهت دفاع مؤثر از نظم جهانی قاعده‌مند را در صورت نیاز به نمایش می‌گذارد.