در هشت ماهه اول امسال میزان فروش حواله ارزی صادرکنندگان 70 درصد و میزان فروش اسکناس ارز 200 درصد جهش کرده ‌اما با این وجود نرخ ارز به دلیل انتظارات تورمی و فعالیت‌های سوداگرانه رشد داشته است.
به گزارش خبرگزاری فارس، تغییرات قیمت ارز در هفته‌های اخیر شرایط و نگرانی‌هایی را برای مردم نسبت به آینده بازار ارز و تورم به‌وجود آورده است که جا دارد ابعاد تحولات بازار ارز را از زاویه‌ای دقیق‌تر بررسی کرد.
کاهش عرضه ارز یا نااطمینانی از تداوم عرضه در روزها و هفته‌های آینده و همچنین رشد قابل توجه تقاضای ارز از عوامل تغییرات قیمت قلمداد می‌شود. این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری تاکنون میزان عرضه اسکناس ارز به بازار حدود سه برابر شده و حجم فروش ارز در سامانه نیما که به فروش حواله ارزی اختصاص دارد و برای واردات مورد استفاده قرار می‌گیرد نسبت به مدت مشابه سال گذشته 69 درصد رشد کرده است.
درواقع در هشت ماهه سال 1400 رقمی بالغ بر 18 میلیارد و 100 میلیون دلار از ابتدای سال در سامانه نیما حواله ارزی به فروش رسیده در حالی که این رقم در هشت ماهه سال گذشته 10 میلیارد و 700 میلیون دلار بوده است.
تقاضای واقعی ارز در اقتصاد شامل ارز مورد نیاز برای واردات و ارز خدماتی (مسافرتی، دانشجویی، درمان و...) می‌شود. در هشت ماه امسال حجم کل واردات کشور معادل 32 میلیارد دلار بوده که
11 میلیارد دلار آن مربوط به کالاهای اساسی می‌شده و دولت منابع آن را تامین کرده است. بنابراین 18 میلیارد دلار از 21 میلیارد دلار باقی مانده دیگر در سامانه نیما تامین ارز شده و سه میلیارد دلار دیگر هم توسط صادرکننده با ارز خود صادرکننده تامین و وارد شده است.
بر اساس این گزارش، در هشت ماهه امسال میزان صادرات
31 میلیارد دلار و میزان واردات 32 میلیارد دلار بوده است و با توجه به اینکه میزان صادرات نفت خام در سال جاری روند رو به رشد داشته است، منابع ارزی کشور از ابتدای سال تاکنون پاسخگوی تقاضای ارزی کشور بوده است.
با توجه به درآمد کشور از محل صادرات غیرنفتی و صادرات نفت خام و کنترل واردات در سطح 32 میلیارد دلار و تعیین سهمیه برای ارز خدماتی (ارز مسافرتی، درمان، دانشجویی و...) و همچنین بستن حساب سرمایه کشور، کشور در حال حاضر با کمبودی در منابع ارزی مواجه نیست. با این وجود، با انتشار کوچکترین خبر درباره مذاکرات هسته‌ای ایران با کشورهای اروپایی بازار به سرعت واکنش نشان داده و نرخ ارز بالا و یا پایین می‌رود.
به نظر می‌رسد آنچه که در شرایط فعلی انتظارات تورمی و نگرانی برای حفظ ارزش دارایی وجود دارد و برخی دلالان و سفته‌بازان با سوءاستفاده از این التهابات بهره خود را می‌برند، این نااطمینانی نسبت به آینده بازار ارز توسط برخی سوداگران و فعالان رسانه‌ای- سیاسی تشدید می‌شود.
این رفتار سودجویان در کنار انتظار عمومی از موج افزایش نرخ ارز موجب شده با وجود تعادل نسبی در عرضه و تقاضای ارز التهاب در بازار پابرجا بماند و نرخ ارز گاهی اوقات در موقعیت افزایش قیمت قرار گیرد. در چنین شرایطی مدیریت انتظارات تورمی و کنترل نگرانی‌های مردم نسبت به آینده بازار ارز می‌تواند نقش بسیار موثری در مدیریت بازار و مهار نرخ‌ها داشته باشد چرا که اگر این دغدغه‌ها کاهش نیابد، هر چقدر عرضه ارز در بازار افزایش یابد، تاثیری در فروکش کردن نگرانی‌ها نخواهد داشت.