فلسفه استغفار پیامبر(ص)(پرسش و پاسخ)
پرسش :
اگر پیامبر اکرم (ص) معصوم بودند و هیچ گناهی از ایشان سر نمیزد، پس چرا روزی هفتاد بار استغقار مینمودند و فرمودند:«إِنَّهُ لَيُغانُ عَلي قَلْبي وَ إِنّي لَاَسْتَغْفِرُاللهَ بِالنَّهارِ سَبْعينَ مَرَّة– به درستی که قلب من زنگارآلود میگردد [از این رو] در هر روز هفتاد بار از خدا طلب مغفرت میکنم»؟!
پاسخ :
طلب مغفرت به معنای آمرزش معصیت و نافرمانی نیست، بلکه به معنای پوشاندن، سرپوش گذاشتن و ناپدید کردن است، لذا ضرورتی ندارد فقط کسانی که مرتکب معصیت و نافرمانی شدند، طلب مغفرت کنند.
زنگار قلب نیز حتماً معلول معصیت و نافرمانی نیست. بلکه حوادث و اتفاقات بسیاری قلب انسان را مکدر مینماید. به عنوان مثال فرض بفرمایید که کسی (آن هم در حد کمال ایشان) دقایقی مستقیم با خدا، معبود و محبوبش راز و نیاز میکند و دقایق دیگری را – به خاطر حضور در دنیا و انجام تکالیف و وظایف – به امور دیگری از جمله مصاحبت با کفار، مشرکین، منافقین و ... مشغول میگردد. هر چند این امور را هم به امر خدا و برای خدا انجام دهد و همه عبادت باشد، باز حالت قلب به هنگام راز و نیاز مستقیم با خدا و یا دریافت وحی، با حالت قلب به هنگام مواجهه با شرک، کفر، جهل، عناد و لجاج برخی از مردم و هم چنین جنگ، صلح، پیروزی، شکست، شنیدن خبر خوشحال کننده و یا تأسف و تأثرآور یکسان نیست و بدیهی است که هر کدام آثاری بر قلب میگذارد که الزاماً آن آثار، گناه و معصیت نیست. لذا ایشان روزی هفتاد بار استغفار مینمودند، یعنی از حق تعالی مسئلت مینمودند که تمامی آثاری که قلب را زنگارآلود میکند بپوشاند و ناپدید گرداند.