فایننشال تایمز: عربستان جهنم سرمایهگذاری خارجی است
محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در سال 2017 با رونمایی از سند چشمانداز 2030 به دنبال جذب سرمایهگذاران خارجی و اصلاحات اساسی در اقتصاد عربستان بود. اما پس از 4 سال وی نه تنها به اهداف خود نرسیده بلکه گزارشها از فرار سرمایهگذاران خارجی از عربستان حکایت دارد. به گزارش تسنیم، روزنامه انگلیسی «فایننشال تایمز» عربستان را جهنم سرمایهگذاران خارجی تحت رهبری «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی توصیف کرد. روزنامه مذکور در گزارشی شانس موفقیت طرحهای بن سلمان در چارچوب چشمانداز 2030 برای تنوع اقتصادی و جذب شرکتهای بزرگ خارجی درخصوص افتتاح دفتر مرکزی در این کشور را زیر سؤال برد.
بر اساس گزارش این روزنامه انگلیسی، سردرگمی بزرگی در کار وزارتخانههای مختلف عربستان وجود دارد، زیرا محمد بن سلمان اهداف این وزارتخانهها را به عنوان بخشی از برنامههای خود که در تضاد با یکدیگر هستند، قرارداده است. این روزنامه نوشت: «تناقض بزرگی در بیانیههای وزارت سرمایهگذاری عربستان وجود دارد که این وزارتخانه عربستان را بهشت سرمایهگذاران نشان میدهد، اما در واقع این کشور جهنمی برای آنها است؛ چراکه تاخیر در پرداختها و همچنین بوروکراسی وجود دارد که مانع کسب و کار میشود، همچنین در مورد محیط نظارتی و شهرت بن سلمان در کمپینهای سرکوبگرانهاش علیه بازرگانان نیز نگرانیهایی وجود دارد.»
این روزنامه تاکید کرد که عربستان همچنان با چالش بزرگی در جذب شرکتهایی مانند خودرو، هوانوردی، کالاهای مصرفی، بیوتکنولوژی، داروسازی و شرکتهای انرژی سبز مواجه است. این گزارش در ادامه به تشدید رقابت اقتصادی بین عربستان و امارات به ویژه درخصوص میزبانی از مقر شرکتهای بزرگ پرداخته است.
بر اساس گزارش روزنامه مذکور عربستان برای قانونی کردن مشروبات الکلی و گردشگری در دریای سرخ تلاش میکند و امارات نیز هفتههای کاری خود را از دوشنبه تا جمعه قرارداده و در حال انجام تغییراتی است.
یک گزارش بینالمللی قبلاً نقاط ضعف بسیاری را برای عربستان در جذب شرکتهای بینالمللی برای افتتاح دفتر مرکزی در عربستان نشان داده بود. شرکتهای خارجی سالهاست که ترجیح میدهند دفاتر منطقهای خود را در امارات مستقر کنند و پروژههای منطقهای خود را از این دفاتر هدایت و مدیریت کنند. با این حال، وزیر دارایی عربستان ضمن اذعان به مزیت رقابتی امارات به عنوان قطب تجاری منطقه، ابراز امیدواری کرد که دو کشور بتوانند از این پس رقابتی سالم را برای ایفای نقش مکمل در توسعه اقتصادی منطقه ایفا کنند.
در گزارش خبرگزاری فرانسه آمده است که شهرهای عربستان فاقد زیرساختهای کافی در بخشهای کلیدی مانند حملونقل و بانکداری است و برخی از وزارتخانهها از بوروکراسی ریشهدار رنج میبرند. رایان بوهل کارشناس امور خاورمیانه در شرکت مشاوره « استراتفور» اعلام کرد که ریاض از دبی و حتی ابوظبی از نظر آزادسازی اجتماعی، مسکن، آموزش و مکانهای تفریحی فاصله زیادی دارد. وی ادامه داد: «واقعیت سخت دیگر این است که در عربستان 19 میلیون شهروند عمدتا محافظهکار در سالهای آینده در مقایسه با امارات کمتر پذیرای آداب و رسوم اجتماعی غرب خواهند بود.» زیرساختهای مدرن دبی را به مقر منطقهای ترجیحی برای شرکتهای بینالمللی تبدیل کرده و امارات ثروتمند خلیجفارس، گشایش کسب و کار را در منطقهای که گرفتار بوروکراسی است، آسان کرده است. در حالی که فضای کسب و کار در دبی رونق داشت ریاض به دلیل سیاستهای سخت، تهدیدات امنیتی و فساد دچار تزلزل شد.
کارشناسان اقتصادی حوزه خلیجفارس بر این باورند که تحقق رویکرد عربستان مبنی بر تبدیل این کشور به قطب اقتصادی منطقه و راهاندازی دفاتر شرکتهای خارجی در سعودی با توجه به تصویر سنتی این کشور نزد فعالان حوزه اقتصادی و سرمایهگذاری نیازمند تغییر اساسی در برخی بخشها و گذشت سالهای طولانی است. عربستان به تازگی برای به حاشیه بردن و از دور خارج کردن امارات وارد حوزه جذب سرمایهگذاری خارجی شده است، بخشی که سالهاست مورد علاقه امارات بوده و در این زمینه نیز موفق عمل کرده است.