به گزارش خبرگزاری ایرنا، رئیس ‌کارگروه علمی جایزه مصطفی (ص) در ابتدای این مراسم با اشاره به روند اجرای چهارمین دوره برگزاری اعطای جایزه مصطفی (ص) گفت: فراخوان جایزه مصطفی در نیمه دوم سال ۲۰۱۹ منتشر و مورد استقبال حدود ۳۰۰ دانشمند برجسته و ۸۵۰ مرکز علمی قرار گرفت.
حسن ظهور افزود: پس از طی فرآیند بررسی، ارزیابی و داوری آثار در طول دو سال، بر اساس شاخص‌های اثر، تاثیر اثر و صاحبت‌ اثر، با اختصاص بیش از ۲۰هزار نفر- ساعت در حوزه‌های علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات با ۶۷ اثر، زیستی و پزشکی با ۱۹۷ اثر، نانو و کلیه زمینه‌های علم و فناوری با ۲۲۰ اثر داوری شد و ۱۱ اثر به مرحله نهایی راه یافتند، سرانجام پنج اثر، شایسته‌ تجلیل شناخته شد و امروز تجلیل از برگزیدگان جایزه مصطفی(ص) در ۲۰۲۱ در دو گروه زیر با حضور مسئولان و مهمانان داخلی و خارجی صورت گرفت.
ظهور یادآور شد: کارگروه علمی جایزه مصطفی(ص) بسیار مفتخر است که بستر احیای تاریخ علمی و فرهنگی جهان اسلام را از طریق معرفی مفاخر و چهره‌های موفق علم و فناوری فراهم آورد.
معرفی 2 دانشمند برگزیده
در گروه برگزیدگان جایزه مصطفی(ص) ۲۰۲۱
پروفسور «زاهد حسن» متولد کشور بنگلادش و پروفسور «کامران وفا» متولد ایران برگزیده این بخش از جایزه گروه برگزیدگان غیر مقیم کشورهای اسلامی بودند.
پروفسور زاهد حسن؛ هیجانی بزرگ در زمینه‌ حالت‌های خاصی از مواد توپولوژیک که در آن رفتار جمعی‌ الکترون‌ها مثل یک ذره‌ بنیادی منفرد یا «شبه‌ذره» عمل می‌کند را خلق کرد و آن زمانی به وجود آمد که این دانشمند، یکی از شبهِ‌ذره‌ها را به صورت تجربی در یک نیمه‌فلز توپولوژیک کشف کرد، فِرمیون وِیْل؛ یک فرمیونِ بی‌جرم! بی‌جرم بودن به این معنی است که این شبه‌ذره می‌تواند سریع‌تر از جریان‌های الکتریکی عادی در ماده حرکت کند و درنتیجه می‌تواند کاربردهای هیجان‌انگیزی مانند ترانزیستورهای فوق سریع، یا حتی انواع جدیدی از ادوات الکترونیکی کوانتومی و لیزری داشته باشد.
پروفسور کامران وفا. نظریه ریسمانِ وی مبتنی بر این فرض است که «جوهرهای بنیادی ماده، ذره‌های نقطه-مانند مثل الکترون‌ها نیستند، بلکه چیزهای بسط‌یافته‌ای شبیه ریسمان هستند. این دانشمند در تکامل نظریه ریسمان بر آن شد که «فشرده‌‌سازی‌های» جدیدی از نظریه ریسمان از جمله نظریه F را توسعه دهد. نظریه F به پژوهشگران کمک کرد همه‌ چیز را به صورت کاملا هندسی توصیف کنند. به این ترتیب آنها برای آنالیز روش‌های گوناگون فشرده‌‌سازی ابعاد اضافی در نظریه F و یافتن راه‌حل‌ها، عملا می‌توانند از تکنیک‌های جبری در مواجهه با مسئله‌های هندسی استفاده کنند.
معرفی 3 دانشمند برگزیده
مقیم کشورهای اسلامی جایزه مصطفی(ص)
پروفسور «محمد صایِغ» به شناخت سازوکار رَدِّ پیوند و فریفتن دستگاه ایمنی برای پذیرش پیوند، متمرکز است. مبحثی که در اصطلاح «مُدارایِ ایمنی‌شناختی» نامیده می‌شود. رَدِّ مُزمنِ پیوند در بلندمدت از طریق آسیب زدن به‌اندام پیوندی، از کار‌انداختن تدریجی را به دنبال دارد. این دانشمند راهکارهای درمانی اختصاصی برای پیشگیری یا توقف این فرایند ابداع کرد.
پروفسور «یحیی تَیَعْلاتی» به ثبت مشاهده‌ فرآیند «پراکندگی نور با نور» دست‌ یافته است. در جهانی که
۹۵ درصد از آن توسط انرژی و مادهِ تاریک تشکیل شده است و هنوز هیچ کس از ماهیت آن آگاه نیست؛ تمام دانش موجود تنها به ۵ درصد ماده متعارف محدود می‌شود. هدف از کاوش در زمینه پراکندگی نور با نور، جُست‌وجوی ذره‌های اَکسیُون‌مانند است که گزینه بسیار خوبی برای ماده تاریک هستند. این نتایج، چشم‌اندازِ وجود تک‌قطبی‌های مغناطیسی را ترسیم می‌کند، که فهم الکتروُدینامیک را متفاوت می‌سازد.
پروفسور «محمدْ اقبالْ چودْری»، معتقد است گیاهان دارویی که از عصر باستان بنیان طب سنتی بوده‌اند، در دوران معاصر به عنوان منبع داروهای جدید نقشی مرکزی بازی می‌کنند و بنابراین به شناخت عمیقی از اصول شیمیایی و فرایندهای زیست‌شناختی با موفقیت در کشف مولکول‌های جذاب با کاربردهای داروییِ بالقوه، دست یافته‌ است. سه دانشمند برگزیده مقیم کشورهای اسلامی جایزه مصطفی متولد کشورهای لبنان، مراکش و پاکستان و ساکن در کشورهای اسلامی هستند.
این جایزه هر دو سال یک‌بار به دانشمندان و پژوهشگران برتر جهان اسلام اعطا می‌شود و با شناسایی، معرفی و تقدیر شایسته از برترین‌های علم و فناوری در جهان اسلام، علم‌آموزی و پژوهش را در جوامع اسلامی ترویج و تشویق می‌کند.
جایزه مصطفی(ص) تاکنون سه دوره در سال‌های ۹۴، ۹۶ و ۹۸ برگزار شده و شاهد حضور صدها دانشمند برجسته از کشورهای مختلف جهان در آیین اعطای خود بوده است.
بازگشت ۲۶۰۰ نخبه ایرانی به کشور طی ۵ سال
معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری درحاشیه آیین اختتامیه چهارمین دوره جایزه مصطفی (ص) در جمع خبرنگاران درباره برنامه‌های بنیاد ملی نخبگان برای بازگشت نخبگان ایرانی، گفت: در پنج سال گذشته برنامه‌ای را برای بازگرداندن نخبگان ایرانی مقیم خارج در بنیاد ملی نخبگان اجرایی کردیم که تاکنون ۲ هزار و ۶۰۰ نفر از این نخبگان که از ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا فارغ‌التحصیل شده‌اند، در قالب این برنامه به کشور بازگشته‌اند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، سورنا ستاری افزود: حدود ۲۵ درصد از این تعداد نخبه ایرانی بازگشته به کشور در دانشگاه‌های کشور مشغول به فعالیت هستند، ولی بیشتر آنها در شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌هایی که بعضا خود آنها مؤسس بودند، مشغول به فعالیت شدند.