سربازی؛ گسترش تفکر بسیجی و کمک به رفع موانع تولید
امروزه از مقوله تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه داخلی به عنوان معیار و شاخصی برای اندازهگیری میزان سرعت و شتاب پیشرفت کشورها یاد میشود. مفهوم تولید به حدی با اهمیت است که مقام معظم رهبری (مد ظلهالعالی)
در پیامهای نوروزی چند سال اخیر خودشان توجه ویژهای به آن داشتهاند؛ حسب فرمایش ایشان مسیر حماسه اقتصادی از تولید ملی میگذرد و معتقدند که جهش و پیشرفت در تولید به عنوان یکی از ابزارهای اصلی قدرت به حساب میآید؛ به همین منظور ایشان عبارت «تولید، پشتیبانیها، مانعزداییها» را به عنوان شعار سال1400 انتخاب نموده و از دستاندرکاران این امر خواستهاند تا برای تحقق این شعار تلاش مضاعف داشته باشند.
نکته بسیار مهم در نامگذاری سال 1400 توجه به موضوع «مانعزدایی» است. حقیقت تلخ موجود در جامعه که الان به یک درد کهنه و قدیمی، تبدیل شده این است که عوامل و موارد زیادی به عنوان مانع، بر سر راه تولید قرار دارد که اجازهی شکوفاشدن به استعدادهای ناب متخصصان و تولیدکنندگان ایرانی را نمیدهد. مسیرهای پر پیچ و خم اداری برای دسترسی به مجوزهای قانونی، عدم برخورد قاطع با واردات و قاچاق کالاهایی که مشابه داخلی دارند، تاخت و تاز دلالها و واسطهها که ثمری جز ضرر برای تولیدکننده و مصرفکننده ندارند، عدم ثبات در نرخ ارز، طلا، خودرو و مسکن که سبب میشود به جای تولید، سرمایهها به این بخشها سرازیر شوند و برخی موارد دیگر را باید از موانع جدی برای رونق و جهش تولید دانست که اگر برطرف نشوند، تولید نیز احیا نخواهد شد. موارد ذکر شده، به علاوه مشوقها و تسهیلاتی که دولت میتواند در اختیار تولیدکنندگان قرار دهد را میتوان به عنوان «پشتیبانی» از امر تولید نیز در نظر گرفت که سبب تسهیل در تولید خواهد شد.
بدون شک خدمت سربازی فرصت مغتنمی است تا افراد پیش از ورود به فضای کسب وکار خود را برای حضور در این عرصه آماده کنند تا بتوانند در فرآیند تولید ملی کشور نقش مؤثری را ایفا کنند؛ در دوران سربازی علاوهبر اینکه افراد مهارتهای فنی و دانشی لازم جهت ورود به فضای کسب و کار را از طریق قرارگاههای مهارت-آموزی فرا میگیرند، با حضور در محیط سربازی تفکر جهادی و فرهنگ بسیجی در وجود آنها نهادینه خواهد شد. مولفههایی نظیر روحیه ایثارگری، مسئولیتپذیری، تعهد و صبر و پایداری مواردی هستند که جوانان با ورود به فضای مقدس خدمت سربازی با آنها بیشتر آشنا خواهند شد؛ از طرف دیگر با اینکه مدت زیادی از عمر قرارگاه مهارتآموزی کارکنان وظیفه نیروهای مسلح نمیگذرد، این نهاد توانسته اقدامات مثبتی را در زمینه مهارت آموزی سربازان انجام دهد؛ یکی از ویژگیهای مثبت این قرارگاه این است که سربازان آموزش دیده پس از پایان دوره آموزش رها نمیشوند و سامانه ماهرسان به مدت 2 سال در کنار سرباز بوده و او را حمایت و هدایت مینماید، هم چنین سربازان آموزش دیده پس از اتمام دوره مهارت آموزی میتوانند به منظور ایجاد اشتغال از بانکها و وزارت کار تسهیلات دریافت کنند. ذهنیتهای منفی ایجاد شده درخصوص خدمت سربازی در بین جوانان باعث شده تا آنها نسبت به این دوران طلایی حس خوبی نداشته باشند، اما بدون شک سربازی یکی از بهترین فرصتهای زندگی جوانان تلقی میشود که «یادگیری» مهمترین ویژگی و دستاورد آن است. سربازان در این دوره یاد میگیرند که چگونه از خود فرد مفیدتری برای جامعه بسازند و این یادگیری در وهله اول موجب سربلندی و پیشرفت خود سرباز میشود.
سربازی را باید به عنوان فرصتی تلقی کنیم که طی آن علاوهبر اینکه جوان سرباز مهارتهای نظامی و امنیتی لازم، نظم و انضباط و نحوه زندگی اجتماعی را یاد میگیرد، او را آماده ورود بهزندگی اجتماعی میکند. در همین راستا به این نتیجه میرسیم که مهارت آموزی متناسب با نیازهای جامعه و بازار کار و کمککننده به دولت برای ایجاد فرصت اشتغال و رفع موانع تولید را در کشور مورد توجه قرار دهیم.
امروز قریب به 45 درصد جوانان سرباز دارای تحصیلات دانشگاهی هستند و این موضوع تفاوتی اساسی در نگرش نیروهای مسلح و جامعه نسبت به سربازان ایجاد کرده است؛ چراکه جوانانی که با سطح دانش و فهم دانشگاهی وارد خدمت سربازی میشوند با سایر جوانان متفاوت هستند.
بخشی از مسائل سربازان دارای تحصیلات تکمیلی، از نگرش نامناسب به سرباز ناشی میشود. در نگاه رایج، سرباز، نیرویی است که رغبتی به فعالیت ندارد و از آنجا که ارتباط بلندمدتی با قوای نظامی ندارد صرف وقت و هزینه نیز برای وی منطقی نیست؛ اما در نگرش مطلوب، سرباز، زینت کشور است پس نهتنها به خودی خود ارزشمند است و باید به دقت از آن حفظ و نگهداری شود بلکه روزبهروز هم باید تلاش شود که این زینت، ارتقا یابد. تبعاً در نگاه مطلوب، سرباز، ارزشمند و بااعتبار است، شأن و جایگاهش رعایت میشود، وقت او هدر نمیرود، به مشکلات اقتصادیاش توجه میشود.
یکی از راههای کمککننده به رفع موانع تولید و کار توسط سربازان، انعطاف در آموزشها و برنامههای دوره سربازی بنا به اقتضائات است که با توجه به مشکلات اقتصادی حال حاضر در کشور مسئله افزایش تولید و اشتغال در کشور از اولویت اساسی برخوردار است. یکی از این اولویتها مسئله مهارتآموزی در میان سربازان است: سربازی میتواند برای نیروی جوان آماده به کاری که تجربه عملیاتی چندانی ندارد بستر مناسبی برای مهارتآموزی و ورود بهتر به بازار کار تلقی شود.
گذران سربازی در قالب اردوهای جهادی: جریان فرهنگی خدمت جهادی که در دهه اخیر در کشور به راه افتاده است نهتنها یادآور عقیده رهبر کبیر انقلاب اسلامی در خدمت به محرومان است بلکه بستر مناسبی برای پرورش نفس و انسانسازی است. سربازان متخصص و ماهر میتوانند خدمتگزاران و مشاوران خوبی برای مناطق محروم باشند و در نتیجه دو مولفه مهم گسترش تفکر بسیجی و رفع موانع تولید توسط سربازان در محیط سربازی علاوهبر اینکه باعث تقویت خودسازی در میان قشر جوان جامعه اسلامی میشود، میتواند زمینهسازی برای رشد و تعالی جامعه اسلامی شود و رسیدن به تمدن اسلامی که بستری برای حکومت مهدوی است را به ثمر رساند.
ستوان سوم وظیفه میثم قضاوی
جمعی نیروی زمینی سپاه