ایران در رسانههای جهان
سرویس سیاسی-
رسانههای بینالمللی و منطقهای روزانه اخبار و تحلیلهای مختلفی را درباره ایران منتشر میکنند. ترجمه گلچینی از این گزارشات و تحلیلها به معنای تایید محتوای آنها نبوده و صرفاً برای آشنایی مخاطبان با فضای رسانههای خارجی درباره کشورمان است.
الجزیره: معنای عضویت ایران
در سازمان همکاری شانگهای چیست؟
شبکه «الجزیره» در مطلبی نوشت: عضویت ایران در این سازمان موفقیتآمیز است، اما احتمالاً میزان این موفقیت در کوتاهمدت محدود خواهد بود. پیشنهاد ایران برای عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای پس از تقریباً 15 سال توسط اعضای دائم اتحادیه در روز جمعه تایید شد. پس از اتمام مراحل فنی و حقوقی که ممکن است تا دو سال به طول انجامد، ایران بطور رسمی به گروهی ملحق میشود که حدود یک سوم خاک جهان را در اختیار دارد و سالانه تریلیونها دلار کار صادراتی انجام میدهد.
دستاوردهای عمده سیاسی یا اقتصادی این عضویت یک طرف، اما اصلیترین سود ایران از این موفقیت در کوتاهمدت ممکن است به افزایش اعتبار و دیپلماسی محدود شود. اصلیترین رویکرد ایران در قبال سازمان همکاری شانگهای این است که این کشور به این سازمان بهعنوان یک کنسرت قدرتهای بزرگ غیرغربی و بهعنوان یک سازمان بینالمللی مدرن نگاه میکند و آن را در یک محیط ضد غربی یا ضدآمریکایی میبیند. این در حالی است که کشورهایی مانند پاکستان و هند شریک نزدیک ایالات متحده هستند و حتی روسیه و چین هرگز حاضر نشدهاند آشکارا ایالات متحده را در صحنه جهانی به چالش بکشند. ترکیبی از این دو سوءتفاهم و همچنین تصور ایران از خود بهعنوان یک هژمون طبیعی در غرب آسیا، این تصور را برای رهبران ایران بهوجود میآورد که با پیوستن ایران به سایر قدرتهای بزرگ ضد غربی و ایجاد ائتلافی قوی میتوانند هژمونی ایالات متحده را به چالش بکشد.
پذیرفتن ایران در این سازمان که تحت تحریمهای یکجانبه قرار دارد، بدان معناست که اعضای سازمان همکاری شانگهای این تحریمها را بهعنوان تحریمهای بینالمللی به رسمیت نمیشناسند و به همین دلیل درخواست ایران برای عضویت کامل را پذیرفتهاند. ایران چشم به دستاوردهای سیاسی و اقتصادی دارد بهویژه با چین که ایران در ماه مارس توافقنامه همکاری جامع 25 ساله با این کشور امضا کرد؛ و با روسیه، که ایران به دنبال گسترش توافقنامه همکاریهای قبلی با این کشور است. ایران میتواند دسترسی چشمگیری به منطقه آسیای میانه داشته باشد، که میتواند بهعنوان بازار صادرات کالاهای ایرانی در نظر گرفته شود. تحریمهای آمریکا در صورت تداوم میتواند مانعی بر سر راه دستیابی به این پتانسیلها باشد، اما مانع پیشرفت اقتصادی ایران نمیشود. ایران و قدرتهای جهانی شش دور مذاکره را در وین برای احیای برجام 2015 را انجام دادهاند که در صورت موفقیتآمیز بودن آن، تحریمهای آمریکا برداشته میشود.
سازمان همکاری شانگهای عمدتاً یک سازمان ژئوپلیتیک و امنیتی با زیرساختهای محدود برای پیگیری ادغام اقتصادی است؛ به عقیده «گرایوسکی» منافع اقتصادی مستقیم این سازمان حاشیهای است؛ اما کشورهای عضو میتوانند توافقنامههای دوجانبه را دنبال کنند.
اینتل نیوز: اقتصاد ایران کمتر از آن چیزی که واشنگتن میخواهد دچار مشکل شده است
وبگاه خبری «اینتل نیوز» در مطلبی نوشت: این یک فرض اشتباه است که ایران دارای اقتصاد کوچکی است. ایران این پتانسیل را دارد که یک بازیگر مهم اقتصادی و ژئوپلیتیک چه در منطقه و چه در سطح جهانی باشد. توهم بعدی این است که اقتصاد ایران برای رشد تلاش میکند؛ اینجا نیز به دست آوردن یک نتیجه واضح دشوار است؛ تولید ناخالص داخلی پس از لغو تحریمها در سال 2016 جهش بزرگی داشت ولی پس از آنکه آقای ترامپ بطور یکجانبه برجام را منحل کرد و تحریمها را در ماه مه 2018 اعمال کرد، این روند منفی شد، اما دادههای بانک جهانی نشان میدهد که رشد اقتصادی در سال 2020 با وجود تحریمهای ایالات متحده و تأثیر ویروس کرونا به 1.7 بازگشت. ممکن است 1.7 درصد بهنظر رشد قابل توجهی نرسد، اما با رشد تولید ناخالص داخلی منفی اقتصادهای توسعهیافته (یک سال و نیم پس از کرونا) به خوبی مقایسه میشود.
یافتن یک منبع از عملکرد برجسته ایران دشوار نیست: تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ایران تا یک دهه پیش بیش از
30 درصد بود. و علیرغم وقوع کرونا هنوز بالای 20 درصد است. ده سال پیش تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ایالات متحده 18 درصد بود، و هنوز هم پایینتر از ایران است، این برای تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در اتحادیه اروپا، عربستان سعودی و اسرائیل نیز صادق است. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص مهمترین محرک رشد تولید ناخالص داخلی پس از تغییر جمعیت و شهرنشینی است و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ایران تا حد زیادی تحت تأثیر تحریمها یا کرونا قرار نگرفته است. یک افزایش مهم برای تشکیل سرمایه ثابت ناخالص، نرخ پسانداز ملی است. نرخ پسانداز ناخالص ملی ایران حدود 38 درصد است (منبع: سیا). این را با اتحادیه اروپا (22 درصد)، انگلستان (13 درصد) و ایالات متحده (18 درصد) مقایسه کنید. از منظر نرخ پسانداز ناخالص ملی، ایران همتای چین (44٪)، سنگاپور (43٪)، سوئیس (35٪) و کره جنوبی (35٪) است. تولید ناخالص داخلی غیرنفتی ایران به محض از بین رفتن تأثیر کووید-19، باید مجدداًً با نرخ 3-4 درصد رشد کند.
بهنظر میرسد آمریکا، اسرائیل و گروه ای.3 (فرانسه، انگلیس و آلمان) بیش از حد برای جلوگیری از تبدیل شدن ایران به عضوی ثابت از «سینوسفر» دیر کردهاند؛ جایی که اقتصاد ایران با ادغام در آن و همبستگی با اقتصادهای قدرتمند همچون چین رونق خواهد گرفت.