دولت بـایدن راه ترامپ را می رود
از همان نخستین روزهای تشکیل دولت بایدن بلکه پیش از آن هم قابل پیشبینی بود که نامزد دموکراتهای آمریکا برغم فضا سازی جریان سیاسی رسانهای خاص در داخل کشور به سادگی چنته خود را از میراث تحریمی دولت ترامپ خالی نخواهد ساخت و تا بدعهدی برای آمریکاییها هزینه جدی نداشته باشد، تحریمها را برنخواهند داشت و ادعاهای وی مبنی بر بازگشت به توافق هستهای و رفع تحریمها خیلی زود رنگ باخت.
رهبر انقلاب در مناسبتهای مختلفی به مسئولان دولت قبل هشدار داده بودند که فریب سخنان شیرین بایدن را نخورید و از آنها خواستهاند که وعدههای انتخاباتی بایدن را جدی نگیرند؛ زیرا دشمنی آمریکا علیه ایران و حق مشروع ایران در استفاده از انرژی هستهای، پیوند مشترک تمام مسئولان آمریکایی است و هیچ استثنایی در این قاعده وجود ندارد.
اگر اوباما وارد مذاکره و امضای توافقنامه با ایران شد بدان معنا نیست که خصومت او علیه ایران نسبت به ترامپ کمتر است بلکه اوباما کمی زرنگتر از ترامپ بود؛ زیرا او از قدرت ایران کاملا آگاه بود و میدانست تمام گزینههای آمریکا علیه ایران عقیم میمانند.
امروز، پس از گذشت اینهمه مدت، بایدن در بازگشت به توافق هستهای تعلل میکند و تحریمهای دولت ترامپ را به عنوان اهرم فشار علیه ایران و در راستای باجگیری از این کشور در مسائل دیگری که ربطی به توافق هستهای ندارد، ادامه میدهد.
بایدن که از ماسک روباه استفاده میکند، تفاوت چندانی با ترامپ گرگصفت ندارد؛ در واقع همه آنها گرگهای درنده هستند که برخیشان تلاش میکنند پوستین روباه بپوشند و با مکر و حیله سیاستهای خبیثانه آمریکا را پیش ببرند و در این میان تنها سیاستمداران ساده و خوش باورند که فریب تظاهر به جلوههای ظاهری را میخورند.
از سوی دیگر نگاهی به مواضع و عملکرد تیم سیاست خارجی بایدن از جمله آنتونی بلینکن و جیک سالیوان علیه ایران نیز به خوبی نشان میدهد، انتظار تغییر رویکرد دولت بایدن در قبال ایران تا چه اندازه غلط و ناشی از سهلاندیشی و خوشخیالی بوده است. در همین راستا نشریه آمریکایی «نیوزویک» نیز چندی پیش در تحلیلی با عنوان «سیاست خارجی بایدن بیشتر از آنچه تصور میکنید به سیاست خارجی ترامپ شبیه است»، به تحلیل چند ماه گذشته از دوره بایدن به عنوان رئیسجمهور آمریکا و تفاوتهای حرف با عمل وی در عرصه سیاست خارجی پرداخته بود.
این در حالی است که رئیسجمهور جدید آمریکا در داخل نیز با چالشهای فراوانی روبروست. افشاگری رسانهها آمریکایی از جمله نیویورکپست، آکسیوس و پلتیکو درباره ماجرای فساد مالی هانتر بایدن و تضاد منافع در قراردادهای مالی پرمنفعت در خارج از کشور از سوی او همچنان یکی از مشکلاتی است که بایدن با آن دستبهگریبان
است.
هانتر بایدن پسر رئیسجمهور آمریکا متهم است در سال ۲۰۱۵ وقتی به هیئت مدیره شرکت انرژی اوکراینی Burisma میپیوندد، پدرش را که معاون اوباما بود، به یکی از مدیران ارشد این شرکت معرفی میکند. هانتر همچنین با موفقیت از نفوذ پدرش استفاده کرده بود تا مقامات دولت اوکراین را برای اخراج یک دادستان که درباره این شرکت تحقیق میکرد، تحت فشار قرار دهد. رسانههای آمریکایی همچنین به ایمیلی استناد میکنند که هانتر بایدن در آن میگوید سالانه ۱۰ میلیون دلار از یک میلیاردر چینی «صرفا بابت معارفه» دریافت کرده است، اما معلوم نیست چه کسانی در این معارفههای ادعایی حضور داشتند.
همچنین مقامات دولت بایدن از جمله بلنیکن، سالیوان و.. نیز از سوی رسانههایی همچون پولیتیکو و آکسیوس به انتصاب غیر قانونی اعضای خانواده خود در مناصب دولتی، سوءاستفاده از قدرت و موقعیت شغلی و همچنین تخلفات مالی گسترده متهم شدهاند. این موارد و مسائلی از این دست باعث شده میزان رضایت شهروندان آمریکایی از عملکرد این رئیسجمهور دموکرات به ۵۰ درصد کاهش یابد.
طبق اطلاعات منتشره از سوی موسسه گالوپ، در حال حاضر نیمی از مردم آمریکا (50 درصد) از عملکرد جو بایدن رضایت دارند، در حالیکه یک ماه قبل میزان محبوبیت رئیسجمهوری دموکرات 56 درصد بود. اکنون 45 درصد از شهروندان آمریکایی نیز عملکرد وی را تأیید نمیکنند. 5 درصد مردم نیز پاسخ به این سؤال برایشان سخت بود.
با این وجود، اکثر دموکراتهای آمریکا، حدود 90 درصد آنها، همچنان از جو بایدن حمایت میکنند. ولی شکاف حزبی در جامعه آمریکا همچنان حفظ شده و تنها 12 درصد از طرفداران جمهوریخواهان از رئیسجمهور حمایت میکنند. و میزان حمایت از وی در میان رایدهندگان آمریکایی بدون در نظر گرفتن علاقهمندی حزبی، برای نخستین بار به 48 درصد کاهش یافته است.
بر اساس آنچه گفته شد دولت بایدن در همین مدت زمان کمتر از یک سال، در سیاست خارجی همانند سیاست داخلی با چالشها و ناکامیهای عدیده روبرو شده است. تلاش بایدن این بود که با توجه به قطبیشدن سیاست در آمریکا، برجام مورد نظر آمریکاییها (تعمیم آن به مسائل موشکی و منطقهای) را به ایران قالب کند که با شکست مواجه شد و از سوی دیگر با خروج آمریکا از افغانستان و مدیریت ضعیف او بر این پروسه و همچنین مشکلات داخلی حل نشده، ماه عسل دولت بایدن خیلی زود به پایان رسید.
* امین رضایی