یک اقتصاددان گفت: به نظر می‌رسد دولت با یک بی‌مبالاتی عمدی در موضوع رشد کسری بودجه برخورد می‌کند و شاید خیال می‌کند وقتی آب از سر گذشت هر چقدر شد، مهم نیست.
حسین درودیان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس درباره وضعیت تورم در ماه‌های آینده اظهار داشت: ما به سمت یک تعادل تورمی سطح بالاتر نسبت به قبل حرکت کرده‌ایم. باتوجه به محدودیت‌های ارزی و تجاری و از طرفی با توجه به رشد نقدینگی و پایه پولی و کسر بودجه‌ای که در وضعیت فعلی در آن قرار داریم، باید یک مرتبه بالاتر تورمی را برای چند ماه آینده کشور انتظار داشته باشیم.
وی افزود: برای همین فکر می‌کنم هر چند انتظار می‌رفت که با تثبیت نرخ ارز در چند ماه گذشته، نرخ تورم فروکش کند؛ ولی به این دلیل که دولت بیش از حد بر روی گشایش‌های ارزی انتظار به جامعه پمپاژ کرده بود و گشایش‌های ارزی به طور معنی‌دار برای ما اتفاق نیفتاد، انتظار می‌رود فشار ملایمی روی نرخ ارز تا آخر سال داشته باشیم.
این اقتصاددان درباره عوامل تشدید تورم تصریح کرد: من باورم این است که نظام بانکی ما نیروی اصلی در رشد نقدینگی است. در این سال‌ها دولت تلاش کرد به میزان زیادی برداشت خود را از بانک مرکزی کم کند؛ ولی نقدینگی به همان سیاق گذشته رشد کرد. اگر رشد پایه پولی در اثر کسری بودجه از حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد فراتر رفت می‌توانیم از آن به عنوان کسری بودجه یاد کنیم و می‌شود پذیرفت که رشد نقدینگی را تشدید می‌کند. در واقع باید بگوییم کسری بودجه‌ای که رشد پایه پولی را تشدید می‌کند و از محل آن رشد نقدینگی افزایش می‌یابد، کسری بودجه بیش از 20 درصد است.
درودیان ادامه داد: رشد نقدینگی و پایه پولی را باید از هم جدا کرد. رشد درونزا؛ تابع شرایط و پرداخت‌های بانک‌ها، وضعیت نظام بانکی، سرمایه‌گذاری‌های نیمه‌کاره بانک‌ها و دارایی‌های منجمد بانک‌هاست که نقد نمی‌شود و تجدید و تمدید می‌شود و با اعداد جدید و تابع سودهایی که بانک‌ها به سپرده‌ها می‌دهند، استمهال می‌شود. اینها همه عوامل و نیروهایی است که ترازنامه بانک‌ها را منبسط می‌کند. ربطی به کسری بودجه دولت هم ندارد. کسری بودجه هم نباشد اینها بزرگ می‌شوند و رشد می‌کنند. لذا پایه پولی را دنبال خودش بزرگ می‌کند.
وی با اشاره به عامل اصلی تشدید تورم، گفت: فکر می کنم مسئله اصلی همین کسری بودجه بسیار بالاست که باید فکری برای آن کرد. به نظر می‌رسد دولت با یک بی‌مبالاتی عمدی در این موضوع برخورد می‌کند و نمی‌دانم شاید خیال می‌کند وقتی آب از سر گذشت هر چقدر شد، مهم نیست. پس مسئله اصلی این است که اول کسری بودجه مهار شود. صحبت از حدود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه است. این عدد به نسبت سایز اقتصاد ما خیلی بالاست. در نهایت همه مسیرها برای اینکه این را به نحوی کنترل کنیم و به نوعی تامینش کنیم باید بررسی شود که آثار و عواقب بسیاری برای اقتصاد دارد. پس موضوع اصلی کاهش کسری بودجه است.
راهکارهای مهار کسری بودجه
این اقتصاددان درباره راهکارهای کاهش کسری بودجه اظهار داشت: هزینه‌های دولت در بخش‌هایی که وجه توسعه‌ای ندارد باید لگام و مهاری روی آن زده شود. منظورم بخش‌هایی است که خدمات نهادی خیلی مهم مانند آموزش و بهداشت و این مسائل نیست. پس راه فوری این است. اما شاید بشود گفت تنها راهکار جدی موجود انتشار اوراق بدهی است که البته عرض کردم با توجه به شرایطی که در آن هستیم باید مراعات شود. این رعایت‌ها باید به ویژه در مورد سقف بدهی و اندازه بدهی به تولید ملی باشد.
درودیان هشدار داد: باید توجه کنیم این بدهی‌ها با یک نرخ بهره عملا افزایش در طول سال‌های آینده افزایش پیدا می‌کند و همینطور اندازه آن بیشتر و بزرگتر شده و درصد بیشتری از بودجه را برای برگرداندن آن باید استفاده کنیم. کما اینکه اعداد بازپرداخت اصل و بهره اوراق بدهی در مصارف بودجه دولت در یکی دو سال اخیر عدد بزرگی شده است.
وی تصریح کرد: در موضوع مهار کسری بودجه، نمی‌شود انتظار شعبده‌بازی داشت. اگر یک شکاف بزرگی بین دخل و خرج ما وجود دارد این موضوعی است که با مثلا اقدامات خارق‌العاده نمی‌شود اثرات مخرب آن را مهار و بلاموضوعش کرد.