وقتی آنتی‌بیوتیک‌ها از کار افتاده می‌شوند!
نزدیک به یک قرن است که بشر برای مقابله با عفونت به این داروی اعجاب‌آور تکیه دارد.
تا پیش از پیدایش آنتی‌بیوتیک‌ها در دهه‌های نخست قرن بیستم برای درمان عفونت راه‌حلی قطعی وجود نداشت. بیمار باید صبر می‌کرد تا سیستم ایمنی به طور طبیعی عفونت ایجاد شده را برطرف کند و گاه لازمه ریشه‌کن کردن عفونت، قطع عضو بود. بعد پنی‌سیلین کشف شد که موهبت بزرگی برای پزشکان بود. 100 سال به همین منوال پیش رفت و اکنون نگرانی جدی تازه‌ای در حال شکل‌گرفتن است. باکتری‌های خطرناک در حال ایجاد مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک‌های موجود هستند.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) در ماه آوریل از مقاومت دارویی در برابر آنتی بیوتیک‌ها به عنوان یک «تهدید بزرگ جهانی» نام برد.
این سازمان اعلام کرد: ما در معرض خطر بازگشت به قرون تاریک پزشکی هستیم. برگشتن به زمانی که عفونت‌ها دیگر قابل درمان نیستند و به طور بالقوه شاهد مرگ هزاران هزار نفر در اثر ابتلا به عفونت‌ها خواهیم بود.
و اکنون مطالعه تازه‌ای که در مورد میزان مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها چاپ شده مؤید رویه نامناسب استفاده از این داروهاست. نتایج این مطالعه که چهارشنبه گذشته در نشریه بیماری‌های عفونی لنست منتشر شد نشان می‌دهد که میزان آنتی‌بیوتیک فروخته شده در کلینیک‌ها و داروخانه‌های جهان از سال 2000 تا 2010 میلادی 36 درصد افزایش پیدا کرد. این اولین مطالعه برای بررسی مصرف آنتی‌بیوتیک در قرن بیست و یکم در جهان است. این مطالعه توسط مرکز سیاست‌گذاری، اقتصاد و دینامیسم بیماری‌ها انجام شده است.
به گزارش بی‌بی‌سی، در انگلیس مقاومت میکروب‌هایی مثل سل، «ایکولی» و «کلبسیلا» رو به افزایش است و سوزاک در 80 درصد موارد به آنتی‌بیوتیک اصلی برای درمان این بیماری یعنی تتراسایکلین مقاوم شده است.
به گفته پروفسور «پیتر تیلور» از کالج دانشگاه لندن آنتی‌بیوتیک نه فقط برای معالجه بیماران عفونی، بلکه برای ایجاد حفاظت در جریان عمل‌های جراحی عمده مثل جایگزینی مفصل ران و حفاظت برای بیمارانی که به خاطر سرطان تحت شیمی‌درمانی هستند، مصرف می شوند، از این‌رو اگر توانایی استفاده از آنتی‌بیوتیک از دست برود این عمل‌ها و درمان‌ها به ویژه شیمی‌درمانی عملا غیرقابل استفاده خواهند شد.
دسته‌ای از آنتی‌بیوتیک‌ها هستند که از آنها به عنوان آخرین راه چاره استفاده می‌شود اما مشکل اینجاست که حتی این دسته هم در خطر از دست دادن تاثیرشان هستند چون مصرف آنها هم از سال 2001 میلادی به این سو به شدت افزایش پیدا کرده است.
یکی از دلایل ایجاد مقاومت، مصرف اشتباه آنتی‌بیوتیک‌هاست. به گفته پزشکان، اتفاقی که می‌افتد این است که بعضی بیماران دو روز بعد از خوردن آنتی‌بیوتیک احساس می‌کنند کاملا خوب شده‌اند و تصمیم می‌گیرند دوره را کامل نکنند و این باعث می‌شود که میکروب قوی‌تر شود و دفعه بعد که به بیمار آنتی‌بیوتیک داده می‌شود، اثر نمی‌کند و عفونت خطرناک‌تر یا حتی گاه مرگبار می‌شود.
به علاوه پزشکان می‌گویند انتظارات بیماران باید تغییر کند. مردم باید آموزش ببینند که هر بیماری نیاز به دارو ندارد. مطالعه تازه نشان می‌دهد که سه‌چهارم افزایش مصرف آنتی‌بیوتیک در برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی روی داده کشورهایی که مردم توانایی مالی خریداری این داروها را دارند. یک مشکل دیگر این است که کارشناسان می‌گویند از سال 1987 میلادی هیچ دسته آنتی‌بیوتیک تازه‌ای تولید نشده و در خط تولید شرکت‌های داروسازی بزرگ تقریبا هیچ آنتی‌بیوتیک تازه‌ای نیست. در مطالعه اخیر استفاده آنتی‌بیوتیک در پرورش دام و طیور بررسی نشد. اما در دهه‌های اخیر مصرف آنتی‌بیوتیک علاوه بر پزشکی در کشاورزی هم افزایش چشمگیری داشته و آنتی‌بیوتیک‌ها در دامداری، پرورش مرغ و طیور، پرورش ماهی و آبزیان، تولید محصولات کشاورزی و در باغهای میوه استفاده می‌شود.
گزارش حاکی‌است که 80 درصد آنتی‌بیوتیک مصرفی در آمریکا در صنایع پرورش حیوانات است. مشکل این‌قدر برای بعضی جدی است که در انگلیس «سالی دیویس»، مشاور ارشد دولت در امور بهداشت و درمان در تلاش است تا سازمان ملل معاهده‌ای را به تصویب برساند تا براساس آن، استفاده از آنتی‌بیوتیک در صنایع پرورش حیوانات ممنوع شود.
آنان معتقدند: آنتی‌بیوتیک‌ها یک منبع طبیعی هستند درست مثل سوخت‌های فسیلی که با تمام شدن آنها، یافتن منابع تازه بسیار سخت و پرهزینه خواهد بود.