آثـار صلوات خـدا و پیامبـر بر انسـان
همانطوری که خدا و فرشتگان بر پیامبر(ص) صلوات میفرستند، همچنین بر مومنان است تا بر پیامبر(ص) و اهلبیت او صلوات بفرستند: إنَّ اللهَ وَ مَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیمًا؛ خدا و فرشتگانش بر پیامبر صلوات و درود مىفرستند؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید! بر او درود فرستید و به فرمانش به خوبى گردن نهید و تسلیم مطلق باشید.(احزاب، آیه 56)
این صلواتی که از سوی خدا و فرشتگان فرستاده میشود، صلوات خاصه است؛ همچنان که خدا بر صابرانی که در مصیبت صبر و استقامت میورزند و جزع و فزع نمیکنند، صلوات خاصه دارد: آنها که هر گاه مصیبتی به ایشان میرسد، میگویند: «ما از آنِ خدائیم؛ و به سوی او بازمیگردیم!»، اینها، همانها هستند که صلوات و رحمت خدا شامل حالشان شده و آنها هستند هدایتیافتگان!(بقره، آیات 156 و 157)
از نظر قرآن، همانطوری که بر مومنان است تا بر پیامبرش صلوات بفرستند، همچنین با شرایطی بر پیامبر(ص) است تا بر مومنان امت صلوات بفرستد؛ خدا در اینباره میفرماید: خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَهًًْ تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَکِّیهِمْ بِهَا وَ صَلِّ عَلَیْهِمْ إِنَّ صَلَاتَکَ سَکَنٌ لَهُمْ وَاللهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ؛ از اموال آنان صدقهاى بگیر تا به وسیله آن پاک و تزکیهشان سازى و برایشان صلوات بفرست (دعا کن)! زیرا صلوات و دعاى تو براى آنان سکونت و آرامشى است و خدا شنواى داناست. (توبه، آیه 103)
از این آیه به دست میآید صلوات پیامبر(ص) بر امتی که اهل صدقه به آن حضرت هستند، موجب آرامش آنان میشود.
البته خدا در جایی دیگر میفرماید که صلوات خاصه خدا و فرشتگان آثار مهمی دارد که از جمله آنها خروج انسان از ظلمات به سوی نور است: هُوَ الَّذِی یُصَلِّی عَلَیْکُمْ وَ مَلَائِکَتُهُ لِیُخْرِجَکُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَ کَانَ بِالْمُؤْمِنِینَ رَحِیمًا؛ اوست کسى که با فرشتگان خود بر شما صلوات و درود مىفرستد تا شما را از تاریکیها به سوى روشنایى برآورد و به مؤمنان همواره رحیم است.(احزاب، آیه 43)
بر این اساس نباید صلوات در هر شکل و قالبی از جمله دعا و نیایش را دستکم بگیریم، زیرا عامل مهم و تأثیرگذار در زندگی بشر است.