جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی به ریاست  محمدباقر قالیباف و با حضور 207 نفر از نمایندگان در حالی  آغاز شد که سؤال از وزیرخارجه در دستور کار قرار داشت. «محمدباقر قالیباف» در نطق پیش ‌از دستور خود در نشست علنی دیروز مجلس گفت: سند بودجه مهم‌ترین سند مالی دولت و سند تعیین‌کنندگی زندگی مردم در طول یک سال است. سرچشمه مشکلات اقتصادی کشور از کسری بودجه است و برای حل مشکلات و بازگرداندن ثبات اقتصادی و رفع التهاب بازار باید از اصلاح ساختار بودجه آغاز کرد.
وی افزود: با این وجود ذکر چند نکته در رابطه با رویکرد مجلس یازدهم درخصوص اصلاح ساختار بودجه ضروری است، هرچند برای مجلس از روز اول تلاش برای تعامل با دولت در مسیر رفع ایرادات لایحه بودجه بوده است، ولی مسئولان اجرایی باید توجه کنند که با ارائه اطلاعات ناقص نمی‌توان گره‌ای از مشکلات مردم باز کرد.
قالیباف خاطرنشان کرد: دولت در اظهارات رسانه‌ای تأکید می‌کند که معیشت مردم در اولویت است، ولی متأسفانه در عمل لایحه بودجه با محوریت تقویت معیشت مردم نوشته نشده است. اینجانب پس از اظهارات برخی مسئولان اجرایی علی‌رغم میل باطنی برای روشن شدن افکار عمومی درخصوص لایحه بودجه لازم می‌دانم چند نکته را عرض کنم.
وی ادامه داد: نمی‌شود در یک جنگ اقتصادی انتظار داشت، مردم در خط مقدم مقابله با دشمن بایستند و سختی بکشند. ولی برخی افراد در ساحل امن و آسایش روز به روز مرفه‌تر شوند. ما مسئولان باید از پوسته اطرافیان خود خارج شویم، فقط زعفرانیه را نبینیم، به قیزانیه هم نگاه کنیم و ببینیم سیاست‌های تبعیض‌آمیز ما چگونه عده‌ای از مردم را از حق خودشان محروم کرده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: بفهمیم که حقوق‌هایی که به نیمه ماه هم نمی‌رسد یعنی چه و متوجه شویم با یارانه زندگی کردن چه مفهومی‌ دارد. این روند توزیع تبعیض‌آلود امکانات باید ابتدا در بودجه تغییر کند و مردم در اولویت مسئولان قرار گیرند. یکی از موضوعات مهم در این توزیع تبعیض‌آمیز بحث نرخ ارز در بودجه سال 1400 است. نرخ ارز با دستور مسئولان تعیین نمی‌شود. نرخ ارز با عملکرد آنها و مجموعه سیاست‌های پولی و مالی تعیین می‌شود. بگذارید نرخ ارز در فضایی شفاف، قانونمند و طبق سازوکارهای اقتصادی تعیین شود. مردم عزیز دقت داشته باشند که مجلس تاکنون نرخ ارزی را تکلیف و تحمیل نکرده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: ما اجازه نمی‌دهیم منابع کشور صرف هزینه‌های بیهوده شود، قبلاً هم بنده عرض کرده‌ایم نرخ ارز به مدیریت دولت بستگی دارد و این نرخ روی هیچ کاغذی و پشت هیچ‌تریبونی تعیین نمی‌شود. به هر میزان که دولت تلاش کند نرخ واقعی ارز پایین بیاید، همان نرخ معیار مجلس خواهد بود.
وی افزود: مجلس شورای اسلامی در فرایند اصلاح ساختار بودجه به نفع مردم 5 رویکرد اصلی را مدنظر قرار داده است؛ رویکرد اول تقویت معیشت مردم از طریق حفظ قدرت خرید آنها، کاهش ریخت و پاش‌ها و جلوگیری از پر شدن جیب دلال‌ها و رانت‌خواران.
قالیباف خاطرنشان کرد: رویکرد دوم تأکید بر محرومیت‌زدایی با محوریت سیاست‌های ضد تبعیض است. مشکل ما کمبود امکانات نیست. مشکلات ما توزیع ناعادلانه و تبعیض‌آمیز امکانات است. از آغاز به کار مجلس یازدهم تلاش ما بر این بود تا محرومانی را که از دایره توجه مسئولان خارج شده بودند، به کانون توجهات و تصمیم‌گیری‌ها بازگردانیم. بسیاری از افراد مستضعف معتقدند اصلاً کسی آنها را نمی‌بیند چه رسد به اینکه تصمیمی ‌به نفع آنها در جهت محرومیت‌زدایی گرفته شود.
وی افزود: رویکرد سوم ما در اصلاح ساختار بودجه تأکید بر‌ اشتغال‌زایی، قوی کردن همزمان کارگران و تولیدکنندگان واقعی و تلاش برای تحقق عملی جهش تولید و تقویت صنایع دانش‌بنیان است. وقتی ما به فعالیت‌های ضدتولید و دلالی پاداش دهیم و به تولیدکننده و کارگر و کارآفرین سخت بگیریم، نتیجه‌ای بهتر از تعطیلی کارخانه‌ها و بیکاری کارگران نصیب‌مان نخواهد شد.
وی افزود: رویکرد چهارم ما تلاش برای رفع دغدغه‌های اصلی زندگی مردم به خصوص در حوزه بهداشت و سلامت خواهد بود. امروز ممکن است ابتلا به یک بیماری، خانواری را از طبقه متوسط به فقر مطلق برساند. ما باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که مردم جز درد بیماری، درد دیگری را تحمل نکنند. مجلس خود را متعهد می‌داند که بودجه را تا جای ممکن به نحوی تنظیم کند که آسیب‌پذیری خانوارها در برابر مشکلات با گسترش چتر حمایت بیمه‌ای، کاهش یابد. رویکرد پنجم ما، توجه به مسائل فرهنگی با تأکید بر سبک زندگی و اوقات فراغت غنی‌شده است.
دولت اعتماد مردم به بورس را احیا کند
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: در اینجا ذکر این نکته هم لازم است که بازار سرمایه سقوط شدیدی را تجربه کرده است و حتی صندوق پالایشی که شدیدا توسط دولت تبلیغ می‌شد تا 44 درصد زیان را به خریدارانش تحمیل کرده است و صندوق دارا یکم نیز در حالی که 35 درصد کمتر از ارزش واقعی‌اش معامله می‌شود، حتی هزینه فرصت پول خریدارانش را هم پوشش نداده است.
وی افزود: این وضعیت بازار سرمایه را هرگز قابل قبول نمی‌دانیم، دولت باید جداً در این خصوص پاسخگو باشد. نمی‌شود پشت ‌تریبون‌های رسمی ‌از مردم دعوت کرد تا همه‌چیز را به بورس بسپارند و بعد با سوءمدیریت در این بازار به اعتماد مردم ضربه بزنند و سرمایه آنها را کم‌ارزش کنند.
قالیباف در پایان گفت: مجلس نمی‌تواند نسبت به این‌گونه ضرر و زیان گسترده مردم در بورس بی‌تفاوت باشد. بر همین اساس وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس به کمیسیون اقتصادی احضار شده‌اند و در صورتی که سوءمدیریت آنها برای نمایندگان محترم مردم احراز شود، مجلس با آنها قاطعانه برخورد خواهد کرد و دولت باید هرچه سریع‌تر سرمایه اجتماعی و اعتماد مردم به بازار سرمایه را احیا کند.
نمی­‌دانستم شخص همراه مذاکره‌کننده کیست!
جواد کریمی ‌قدوسی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی دیروز در جلسه علنی مجلس و در طرح سؤال خود از محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه اظهار داشت: سؤال من در بحث مصاحبه شما که نه یک مورد بلکه موارد زیادی است ولی مصداقی از آن را بعد از شهادت حاج‌قاسم سلیمانی دارم که شما اعلام کردید ما همچنان آماده مذاکره با آمریکا هستیم؛ یک هفته قبل از آن هم در دوحه با «میگی برگمن» افسر رژیم صهیونیستی که عکس آن هم پخش شده است ملاقات کرده‌اید و این شهادت زیرساخت‌هایی را فراهم کرد که آن زیرساخت توافق جامعی بود که نماد آن برجام بود؛ همان برجامی که شما چند روز قبل هم خطاب به اروپایی‌ها اعلام کردید ایران برجام را زنده نگه داشته است.
«محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه در پاسخ به سؤال جواد کریمی ‌قدوسی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: مصاحبه‌ای که نماینده سؤال‌کننده به آن استناد کرده، مصاحبه‌ای بسیار محکم با مجله ‌اشپیگل آلمان است که در آن چیزی جز فرمایشات مقام معظم رهبری در سخنرانی چند روز قبل از این مصاحبه البته پیش از شهادت سردار سلیمانی نبوده است و ایشان در فرمایشات خود تأکید کرده بودند که اگر آمریکا توبه کند و به چارچوب 1+5 بازگردد با آمریکا مذاکره خواهیم کرد. آنچه من عرض کردم در پاسخ به یک سؤال بوده و علت آن نیز این بوده که آمریکا نتواند در یک بازی سیاسی ادعا کند ما به دنبال دیپلماسی بوده‌ایم و ایران به دنبال دیپلماسی نیست.
وی درباره ملاقات خود با طرف مذاکره‌کننده که در سؤال کریمی ‌قدوسی به آن‌ اشاره شد، گفت: این ملاقات نه یک هفته قبل از شهادت سردار سلیمانی بود بلکه یک سال و نیم پیش از آن بود و این ملاقات برای آزاد کردن یک سلیمانی دیگر به نام جناب آقای دکتر مسعود سلیمانی انجام شد.
وزیر امور خارجه، مسعود سلیمانی را یکی از دانشمندان بزرگ که یک سال اسیر آمریکا در بدترین شرایط بود، معرفی کرد و گفت: فردی که طرف مذاکره بنده بود شخص دیگری را همراه خود آورده بود که بعداً مشخص شد این آقا 10 سال قبل در رژیم صهیونیستی بوده است در حالی که ما فقط طرف ملاقات‌کننده خود را می‌شناختیم و این فرد در جلسات تنها یادداشت برمی‌داشت و بعد از جلسه مذاکره نیز عکسی با بنده گرفت.
وی افزود: خبرنگار‌ اشپیگل همچنین در مورد «اینستکس» از من سؤال پرسید که به او پاسخ دادم اساساًً اینستکس یک شرکت حسابرسی است که پس از یک سال و نیم خروج آمریکا از برجام اروپایی‌ها حتی نتوانستند اینستکس را راه‌اندازی کنند.
ضعف دیپلماسی اقتصادی
«محمدجواد ظریف» در ادامه جلسه علنی مجلس و در پاسخ به سؤال فرهاد بشیری نماینده پاکدشت درباره ضعف وزارت خارجه در دیپلماسی اقتصادی اظهار داشت: بحث دیپلماسی اقتصادی بحثی پیچیده است که نیازمند به همکاری همه ارکان کشور و دولت و مجلس شورای اسلامی برای موفقیت آن دارد.
در دوران وزارت خارجه من هم بر اساس پیشنهاد مجلس و همفکری که ما و کمیسیون اقتصادی مجلس قبلی داشتیم مقرر شد که معاونت اقتصادی در وزارت خارجه احیا شود که البته برای این کار ما کل ساختار وزارت خارجه را به هم ریختیم و ساختار این وزارت را از یک ساختار منطقه‌ای مجدداً به یک ساختار موضوعی بازگرداندیم تا بتوانیم یک معاونت اقتصادی داشته باشیم.
وی در توضیح بیشتر افزود: یکی از باسابقه‌ترین سفرا که در آفریقا، اروپا، آسیا و روسیه سابقه سفیر بودن دارد، به‌عنوان معاون اقتصادی انتخاب و در کنار آن نیز اقدامات انگیزشی برای سفرا در نظر گرفته شد تا بر اساس دستاوردهای اقتصادی ارزیابی شوند. طی 8 سال گذشته تلاش شد که جهت‌گیری وزارت امور خارجه از سیاسی و امنیتی بودن به سمت جهت‌گیری اقتصادی در کنار اقدامات سیاسی و امنیتی تغییر یابد.
ظریف در یک روز دو کارت زرد گرفت
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی مجلس و بعد از شنیدن پاسخ‌های محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه به سؤال جواد کریمی‌ قدوسی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس این پاسخ‌ها را قانع‌کننده تشخیص نداده و به وزیر خارجه کارت زرد نشان دادند.
همچنین سؤال فرهاد بشیری نماینده مردم پاکدشت در مجلس شورای اسلامی از وزیر امور خارجه در نشست علنی دیروز مورد بررسی وکلای ملت قرار گرفت که در نهایت پاسخ‌های ظریف به سؤال دوم نیز به رای نمایندگان گذاشته شد که با اکثریت آرا از پاسخ وزیر قانع نشدند.