دبیر ستاد توسعه فناوری نانو:
ایران پنجمین کشور اثرگذار در علم نانو است
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو گفت: در گزارش دانشگاه تکنولوژی جورجیای آمریکا، در زمینه اثر بخشی کشورها در بروز و ظهور نانو فناوری از ایران به عنوان پنجمین کشور با بیشترین میزان اثرگذاری در ظهور و بروز نانو فناوری نانو یاد شده است.
به گزارش ایرنا، سعید سرکار دیروز در مراسم افتتاحیه چهارمین دوره نانواستارتاپ که به صورت مجازی برگزار شد درخصوص وضعیت کشور در توسعه علم نانو اظهارداشت: بررسی کشور در این زمینه نیازمند شاخصهایی است. «نیروی انسانی متخصص»، «بنیه علمی»، «تعداد مقالات»، «توسعه فناوری»، «تعداد ثبت اختراعات»،«رسوخ فناوری» و «حجم اقتصاد» از جمله شاخصهایی است که میتوان وضعیت کشور را در این علم نوظهور با آن سنجید.
سرکار افزود: در برخی از این شاخصها در دنیا آمار شفاف و دقیقی وجود ندارد، نمونه آن را میتوان در حوزه تعداد و تنوع محصولات نانویی برشمرد.
وی ادامه داد: هر اقدامی در حوزه نانو تکنولوژی نیازمند نیروی انسانی متخصص و توانمند است. در سال ۲۰۰۱ شاید تنها ۱۰ نفر از اساتید کشور با این علم آشنا بودند؛ از این رو یکی از اقدامات این ستاد توسعه نیروی انسانی بود که با برنامهریزیهای جدی که در این زمینه صورت گرفت، در حال حاضر ۶۶ دانشگاه در دوره کارشناسی ارشد و ۲۲ دانشگاه در مقطع دکتری در گرایشهای مختلف نانو تکنولوژی دانشجو پذیرش میکنند.
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو یادآور شد: با برنامهریزی انجام شده، امروز بیش از ۳۷ هزار نفر نیروی انسانی متخصص از مقطع کارشناسی ارشد به بالا در کشور مشغول به فعالیت هستند. علاوهبر آن دو هزار نفر از اساتید دانشگاهی نیز در این حوزه فعالیت میکنند. حوزه نانو در کشور برخلاف برخی از فناوریها همزمان با دنیا آغاز به کار کرد.فناوریهایی مانند نانو بیوتکنولوژی و ICT با تاخیر زیاد در کشور توسعه یافت؛ از این رو در این علوم از دنیا عقب افتادیم، ولی در حوزه نانو به موقع اقدام شده است.
سرکار با اشاره به گزارش منتشر شده از سوی سازمان ملل در زمینه فعالیتهای کشور در حوزه نانو تکنولوژی، افزود: براساس این گزارش آمریکا در سال ۲۰۰۰ میلادی اقدام به انتشار سند نانو فناوری کرده است و پس از آن در سال ۲۰۰۱ کشور چین اقدام به انتشار این سند کرد. در سال ۲۰۰۲ ایران به عنوان سومین کشور منتشرکننده سند فناوری نانو اقدام به انتشار سند توسعه نانو کرد.
وی اظهارداشت: توسعه فناوری منوط به توسعه نیروی انسانی است. این حجم از نیروی انسانی و فعالیت دانشگاهها موجب رشد کیفیت مقالات علمی در این حوزه شده است؛ به گونهای که ایران در سال ۲۰۰۱ با انتشار ۱۰ مقاله ISI در رتبه ۵۷ جهانی قرار داشت و این تعداد انتشار مقاله در سال ۲۰۲۰ به ۱۲ هزار عنوان مقاله رسیده است.
دبیر ستاد فناوری نانو گفت: ۶ درصد از علم نانوی دنیا در جمهوری اسلامی ایران تولید میشود. از انتشار سالی ۱۰ مقاله به انتشار بیش از ۳۳ تا ۳۴ مقاله در روز رسیدهایم و نتیجه این عملکرد آن شده که ۲۵ درصد تولید علم کشور به حوزه نانو اختصاص دارد.
قرار گرفتن ایران در رتبه چهارم تولیدات علم نانو
سرکار تاکید کرد: در سه سال متوالی ایران پس از کشورهای چین، آمریکا و هند در رتبه چهارم تولیدات علمی قرار دارد. اگر بنیه علمی قوی نداشته باشیم، کپی کار خواهیم بود. اینکه گفته میشود فناوری در کشور بومی سازی شده، به معنای آن است که این فناوری در دنیا به بازار عرضه شده است و اکنون به دانش فنی آن رسیدهایم. اگر در لبه دانش حرکت کنیم، میتوانیم با خلاقیت خود محصولات جدیدی را به بازار عرضه کنیم. نمونههای موفقی در این زمینه داریم و در ستاد نانو با این رویکرد حرکت کردهایم.
وی با اشاره به راهاندازی کانون ثبت پتنت در ستاد توسعه فناوری نانو و حمایتهای معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از این کانون، ادامه داد: اکثر دانشجویان و اساتید به این مقوله توجهی ندارند و نتوانستیم فرهنگ ثبت اختراع را در کشور نهادینه کنیم. از این رو اکثر یافتههای ما در قالب مقاله منتشر میشود و در صورت افشای یافتههای علمی دیگر نمیتوان مالکیت معنوی آن را در اختیار داشت.
فعالیت ۳۰۰ شرکت دانش بنیان نانویی
و تولید ۷۱۵ محصول
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با اشاره به فعالیت ۳۰۰ شرکت دانش بنیان در حوزه نانو تکنولوژی با بیان اینکه این شرکتها ۷۱۵ محصول در این حوزه تولید کردهاند، اظهار داشت: محصولات این شرکتها دارای تاییدیه هستند و برخی از آنها به ۵۰ کشور دنیا صادر شده است.
سرکار تاکید کرد: به دانشجویان توصیه میشود برای رسالههای خود موضوعاتی را انتخاب کنند که پس از فارغالتحصیلی بتوانند با ایجاد شرکتی محصول فناورانه نیاز کشور را تولید کنند.
وی با اشاره به گزارش دانشگاه تکنولوژی جورجیای آمریکا، در زمینه اثر بخشی کشورها در بروز و ظهور نانو فناوری گفت: بر اساس این گزارش چین با پشت سر گذاشتن آمریکا بیشترین میزان اثرگذاری در بروز و ظهور فناوری نانو داشته و پس از آن کره جنوبی و هند قرار دارند و از ایران به عنوان پنجمین کشور با بیشترین میزان اثر گذاری در ظهور و بروز نانو فناوری نانو یاد شده است.
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو یادآور شد: بر اساس این گزارش در میان ۱۰۰ دانشگاه برتر در علم نانو سه دانشگاه از ایران و سه دانشگاه از آمریکا قرار دارند و اکثر دانشگاههای برتر این حوزه از کشور چین است.