عضو کمیسیون اقتصادی مجلس:
صادرات گاز مایع توسط وزارت نفت خامفروشی است
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار کرد: صادرات LPG خام فروشی محض است و باید از پروپان آن در واحدهای PDH برای تولید پروپیلن و پلی پروپیلن استفاده شود.
مجتبی توانگر در گفتوگو با خبرگزاری فارس با اشاره به ضرورت توسعه متوازن صنعت پتروشیمی در کشور گفت: صنعت پتروشیمی به دلیل دسترسی به خوراک فراوان، مزیت نسبی اقتصاد و صنعت ماست. در حال حاضر ضرورت سرمایهگذاری در زیرساختها و منابع نفتی و گازی مشترک و افزایش سرمایهگذاری در واحدهای بالادستی نفت و گاز و مجتمعهای پتروشیمی بیش از گذشته احساس میشود.
وی در ادامه افزود: با این حال زنجیره پتروشیمی متوازن نیست. حجم زیادی از خوراک صادر میشود، در حالی که باید مجتمعهایی با هدف افزایش ارزش افزوده در امتداد زنجیره آنها ایجاد شود. صادرات LPG خام فروشی محض است و باید از پروپان آن در واحدهای PDH برای تولید پروپیلن و پلی پروپیلن استفاده شود.
رئیس کمیته اقتصاد انرژی کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: تولید پلی پروپیلن به عنوان یکی از پرتقاضاترین مواد پتروشیمی در دهههای آتی میبایست در دستور کار وزارت نفت قرار گیرد. البته طرح فعلی وزارت نفت برای تولید پروپیلن از نظر مکانیابی و مطالعات اقتصادی دچار ضعف است و برنامهای برای تکمیل زنجیره پروپیلن در صنایع پاییندستی پتروشیمی برای آن دیده نشده است. همچنین ظرفیت تولید محصولاتی مانند پلی اتیلن ترفتلات یا همان PET که در تولید بطریهای آب معدنی و نوشابهها و صنایع نساجی کاربرد فراوان دارد، نیز نیازمند افزایش قابل ملاحظه است تا توازن کافی در بازار ایجاد شود.
توانگر یادآور شد: تمام تقاضای موجود در زنجیره پاییندستی پتروشیمی واقعی نیست و در برخی از مواد، بازی در دست دلالان است و با کمبودنمایی، از رانتهای گسترده سواستفاده میکنند. سیاستگذاری در این حوزه باید متمرکز بر تولیدکنندگان و بر اساس مکانیزم بازار باشد و هرگونه رانت احتمالی حذف شود.
وی بیان کرد: بررسیها نشان میدهد که یکی از دلایل کمبود برخی مواد اولیه یا عدم سرمایهگذاری کافی در توسعه زنجیره، ناشی از ضعف زیرساختها در بسیاری از پروژههایی است که با ملاحظات سیاسی و غیرفنی گزینش و مکانیابی شدهاند. به نظر بنده هلدینگهای پتروشیمی با توجه به گردش مالی بالای خود باید نقش موثری در توسعه داشته باشند. همچنین میتوان با ایجاد شیوههای امن و سودآور برای سرمایهگذاریهای خرد مردم در مجتمعهای جدید از این ظرفیت نیز برای تامین مالی پروژهها استفاده کرد. البته سابقه تاریخی پتروشیمیهای استانی، مردم را از سرمایهگذاری در ساخت پتروشیمیها دلسرد کرده است.
عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰ ادامه داد: البته مجتمعهای پتروشیمی بالادستی علاقهای به ورود برای تکمیل زنجیره ارزش افزوده ندارند. عمده محصولات آنها تنها یک مرحله فرایند را طی میکند که در بسیاری از پتروشیمیها از جمله واحدهای متانولی و اولفینی عملا پس از صادرات و خامفروشی محصولات تولید شده، این ماده خام در کشور مقصد فرآوری شده و با ارزش افزوده دو تا ده برابری مجددا به ایران صادر میشود.
توانگر تأکید کرد: وزارت نفت باید در مجوز خوراک برخی واحدهای پتروشیمی بازبینی کند و هماکنون موضوع لغو یا تغییر مجوز شرکتهایی که سالهاست مجوز خوراک گرفته اما اقدامی نکردهاند در حال بررسی کارشناسی است. این شرکتها خوراک کشور را حبس کرده و ارزش افزودهای از این بابت ایجاد نمیکنند. این موضوع نشاندهندهاشتباهات مکرر در تعیین اهلیت فنی و مالی را در زمان واگذاری است.