محبوب‌ترین کارها نزد خدای متعال
عن امیرالمومنین(ع) عن رسول‌الله(ص) انه قال: ما من شیء احب الی الله تعالی من الایمان به و العمل الصالح و ترک ما امر به ان یترکه.(1)
«امیرالمومنین(ع) از قول پیامبراکرم(ص) نقل می‌کنند که فرمود: هیچ چیزی پیش خدای متعال محبوب‌تر نیست از ایمان به خدا، انجام کار نیک (واجبات) و ترک گناه.»
***
-ما من شیء احب الی الله تعالی من الایمان به؛
[این روایت را امیرالمونین(ع) از قول پیامبر(ص) نقل می‌کند.] بعضی دنبال برخی از اعمال مستحبه و ذکر و ورد و مانند اینها هستند که البته خیلی هم خوب است که انسان متذکر بشود به اذکار و به‌خصوص از افرادی که صاحب مقامات معنوی باشند چیزی را تعلیم بگیرد اینها خیلی خوب است منتها اینها اساس کار نیست؛ اساس کار این سه چیزی است که اینجا بیان فرموده‌اند که اگراین پایه کار درست شد، بعد حالا انسان اضافه کند اذکار را، نوافل را، مستحبات را و مانند اینها را، خیلی خوب است اما اساس کار این است: یکی ایمان به خدا، که فرمود هیچ چیزی محبوب‌تر نیست پیش خدای متعال از ایمان به او؛ اول، ایمان؛ ایمان را قرص و محکم کند؛ باور به خدا - مبدأ - به معاد و به نبوت؛ اینها را در دل خودش راسخ کند که این رسوخ، هم از طریق تحکیم مبانی عقیدتی - استدلال و مانند اینها - می‌شود، هم از خود عمل صالح این [کار] می‌آید، از توجه به خدا و یاد خدا بودن و مانند اینها؛ این یک.
- و العمل الصالح؛
بعد، کار نیک؛ که اظهر مصادیق کار نیک هم عمل به واجبات است که انسان واجبات را - از عبادات و غیرعبادات - انجام بدهد.
- و ترک ما امر به ان یترکه؛
بعد، ترک گناه؛ ترک گناه مهم‌ترین کار است. اینکه آدم خدای نکرده مکرر مرتکب گناهان و کبائر و صغائر و همه‌جور [گناهی] بشود و این رشته فاسد را در زندگی خودش و در دل و جان خودش همین‌طور مستمرا ادامه بدهد. از آن طرف هم دائم از خدای متعال [معذرت بخواهد، فایده‌ای ندارد]. گفت:
سبحه برکف، توبه بر لب، دل پُر از شوق گناه
معصیت را خنده می‌آید ز استغفار ما(2)
این فایده‌ ندارد که انسان با دل پُر از شوق گناه و فکر گناه و انگیزه گناه و خدای نکرده با صدور گناهان، ذکر هم بگوید؛ این ذکر خیلی اثری نمی‌کند. مثل این است که انسان یک زهری را، یک سمّی را داخل بدن خودش بکند، از آن طرف هم غذای مقوی بخورد؛ این غذای مقوی فایده‌ای ندارد؛ آن سم، کار خودش را می‌کند.
* شرح حدیث در ابتدای درس خارج، 1398/3/24 به نقل از کتاب نسیم سحر.
____________
1- نوادر راوندی، ص180
2- منسوب به صائب و محمدجان قدسی