رضا الماسی
تقریبا حدود دو ماه دیگر تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا زمان باقی است، این در حالی است که دست ‌ترامپ در این مدت کوتاه از هر زمان دیگری برای پیشی گرفتن از رقیب دموکراتش خالی است. بسیاری از ناظران و کارشناسان سیاسی، آشکارسازی روابط دیپلماتیک امارات و رژیم صهیونیستی را جبران مافات ‌ترامپ در کارزار انتخاباتی ارزیابی می‌کنند.
دونالد ‌ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا جزء اولین کسانی بود که این توافق را رسانه‌ای می‌کرد. او در اولین ساعات توافق ننگین امارات و رژیم صهیونیستی در صفحه مجازی خود اعلام کرد که توافق بین محمد بن‌زاید ولیعهد ابوظبی و بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل برای عادی‌سازی کامل روابط صورت گرفته است.
‌ترامپ همچنین از یک توافق صلح تاریخی بین رژیم صهیونیستی و امارات سخن گفته و با بزرگنمایی این رویداد تلاش دارد تا از این مسئله نمدی برای کلاه خود در انتخابات چند ماه آینده ریاست جمهوری آمریکا ببافد. موج تبلیغاتی شبکه‌های وابسته به آمریکا در منطقه غرب آسیا و خود آمریکا بیانگر این
واقعیت است.
جزئیات توافق
رژیم صهیونیستی و امارات
حدود چند هفته قبل، مقامات ارشد آمریکا، امارات و رژیم صهیونیستی در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که توافقات لازم برای عادی‌سازی کامل روابط بین رژیم صهیونیستی و امارات صورت گرفته است و ظرف چند هفته آینده هیئت‌هایی از امارات و رژیم صهیونیستی برای امضای توافقنامه‌های دوجانبه درخصوص سرمایه‌گذاری،‌ گردشگری، پروازهای مستقیم، امنیت، ارتباطات، فناوری، انرژی، سلامت، فرهنگ، محیط زیست، راه‌اندازی سفارتخانه و سایر مسائل با یکدیگر دیدار خواهند کرد که البته این کار انجام شد و توافقاتی. هم حاصل شد.
در بیانیه مشترک آمریکا، امارات و رژیم صهیونیستی، درخصوص مهم‌ترین مفاد توافق عادی‌سازی روابط بین امارات و رژیم صهیونیستی آمده است:
ــ در نتیجه این پیشرفت دیپلماتیک و به‌درخواست رئیس‌جمهور ‌ترامپ، اسرائیل اعلام حاکمیت خود بر مناطق ذکرشده در طرح صلح ارائه‌شده از سوی رئیس‌جمهور ‌ترامپ را به حالت تعلیق در خواهد آورد و از این پس تلاش‌هایش را بر توسعه روابط با سایر کشورها در جهان عرب و جهان اسلام متمرکز خواهد کرد.
ــ امارات متحده عربی و اسرائیل به ‌‌سرعت همکاری‌های خود در زمینه درمان و ساختن واکسنی برای ویروس کرونا را توسعه و شتاب خواهند بخشید.
ــ اسرائیل و امارات متحده عربی برای راه‌اندازی یک برنامه راهبردی به‌منظور توسعه همکاری‌های دیپلماتیک، تجاری و امنیتی، با آمریکا همراه خواهند شد و یک چشم‌انداز مشترک را در زمینه تعهد به ارتقای ثبات منطقه از طریق دیپلماسی، افزایش همکاری‌های اقتصادی و امنیتی دنبال خواهند کرد.
همچنان که در خبرگزاری‌های داخلی و خارجی و رسانه‌ها منعکس شد، کاخ سفید نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که مسئولان اماراتی و رژیم صهیونیستی در به توافقاتی دست پیدا کرده‌اند. بر اساس اعلام کاخ سفید، رژیم صهیونیستی و امارات منحده عربی توافقنامه همکاری برای ساخت واکسنی برای ویروس کرونا امضا کرده‌اند.
بیانیه کاخ سفید می‌افزاید: «توافق بین اسرائیل و امارات شامل مسائل امنیتی و سرمایه‌گذاری و تبادل سفارتخانه‌ها و پروازهای مستقیم هم خواهد بود.»
اهداف آشکارسازی رابطه با رژیم صهیو نیستی
بسیاری از کارشناسان مسائل سیاسی، علت اصلی این آشکارسازی روابط را بهره‌برداری انتخاباتی ‌ترامپ ارزیابی می‌کنند. برای اطلاع بیشتر از ابعاد مختلف این توافقنامه به گفت‌وگو با برخی کارشناسان سیاسی می‌نشینیم.
آقای رحمان قهرمانپور، کارشناس مسائل آمریکا و پژوهشگر روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «در حال حاضر در انتخابات آمریکا سه موضوع اصلی مطرح است که سرنوشت انتخابات را تعیین خواهد کرد. موضوع اول بحث کرونا و نحوه مدیریت این موضوع از سوی ‌ترامپ است. مسئله دوم اختلافات نژادی است که در آمریکا وجود دارد. و مسئله سوم، بدتر شدن وضعیت اقتصادی آمریکاست.»
این پژوهشگر ارشد روابط بین‌الملل ادامه می‌دهد: «در کمپین‌های انتخاباتی هر دو طرف یعنی کمپین بایدن و ‌ترامپ، سعی می‌شود موضوعاتی که در آنها دست برتر وجود دارد، آنها به موضوعات اصلی تبدیل شوند چرا که مطالعات جدید نشان می‌دهد که در واقع انتخابات از یک زاویه، آن دیدگاهی است که کاندیداها نسبت به موضوعات حیاتی از نظر مردم وارد می‌شوند. آقای ‌ترامپ در این سه موضوع و مخصوصاًًً در موضوع اول امتیازش کمتر است و در این راستا دو راه‌حل پیش رو دارد. یا اینکه تا قبل از انتخابات واکسن کرونا کشف و تایید بشود و ‌ترامپ از آن بتواند استفاده تبلیغاتی کند یا اینکه اگر واکسن کرونا کشف نشد، کمپین ‌ترامپ بتواند موضوع اصلی را عوض کند. یعنی زمین دعوا را از بحث کرونا به بحث سیاست خارجی ببرد و ادعا کند که سیاست ‌ترامپ در این حوزه جواب داده است. از این نظر شاید کمپین ‌ترامپ فکر می‌کند می‌تواند پیروز شود. زیرا در موضوعات کرونا و اختلافات نژادی از بایدن عقب‌تر است. لذا ‌ترامپ اگر بتواند موضوع اصلی رقابت انتخاباتی را عوض کند شاید بتواند این چند درصدی که از بایدن عقب‌تر هست را جبران کند.»
قهرمانپور می‌افزاید: «از این زاویه می‌توان گفت که شاید آنها تلاش می‌کنند که با موضوعاتی مثل عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی با امارات و احتمالا در ادامه دیگر کشورهای حاشیه خلیج ‌فارس مثل بحرین و... بتوانند این موضوع را برجسته کنند و اگر بتوانند این کار را صورت بدهند تلاش خواهند کرد که به جای آنکه کرونا مسئله اصلی باشد، موضوع و مسئله اصلی انتخابات، سیاست خارجی بشود. در این صورت ‌ترامپ می‌تواند ادعا کند که در سیاست خارجی موفق‌تر عمل کرده است.»
آیا مسئله به همین سادگی است؟ کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به این سؤال اظهار می‌دارد؟ «واقعیت این است که کار برای ‌ترامپ خیلی آسان نیست. به این دلیل که شما در نظر بگیرید، روزانه به طور متوسط هزار نفر در آمریکا بر اثر ضعف مدیریت دولت در مسئله کرونا جان خود را از دست می‌دهند و این مسئله‌ای است که به طور خاص برای اقشاری همچون بازنشستگان که با سنین بالا در معرض خطر بیشتری هستند یک دغدغه جدی است. بنابراین به‌نظر می‌رسد که علی رغم تلاشی که کمپین ‌ترامپ برای تغییر اولویت موضوعات می‌کند، نظرسنجی‌ها فعلا نشان می‌دهد که دغدغه و اولویت اول رای‌دهندگان آمریکایی،
مسئله کروناست.»
توافقی از روی استیصال
از سه سال گذشته به این طرف امارات متحده مسیر جداگانه‌ای از سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج ‌فارس اتخاذ کرد. در طول این مدت عبدالله بن‌زاید وزیر خارجه امارات دو بار به اراضی‌ اشغالی سفر کرد و مقدمات برقراری رابطه بین تلاویو و ابوظبی را فراهم کرد. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی هم دو بار به امارات متحده سفر کرد و در مجموع از سه سال گذشته به این طرف مراودات و گفت‌وگوها بین مقامات اماراتی و رژیم صهیونیستی
آغاز شد.
دکتر حسن‌هانی‌زاده، کارشناس مسائل منطقه غرب آسیا در این‌باره به گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «دونالد ‌ترامپ در طول چهار سال گذشته نتوانسته دستاورد سیاسی قابل قبولی در جهان و منطقه داشته باشد، مخصوصاًًً طرح معامله قرن که با شکست مواجه شد و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، ‌ترامپ هیچ‌گونه برگ برنده‌ای ندارد و آمریکا شکست‌های بزرگی را متحمل شده است، چه در تقابل با ایران و چه در تقابل با چین و روسیه. لذا از رهگذر فشار به دولت امارات این توافق بین رژیم صهیونیستی و امارات حاصل شد تا به‌عنوان یک برگ برنده انتخاباتی برای ‌ترامپ محسوب شود.»
او در ادامه تصریح می‌کند: «امارات متحده عربی شرط برقراری رابطه با رژیم صهیونیستی را احداث یک نیروگاه اتمی‌در امارات اعلام کرده و از آنجایی که امارات یک کشور ضعیف و شکننده‌ای است و فاقد زیرساخت‌های لازم حاکمیتی می‌باشد، تصورش بر این است که از طریق تکیه بر لابی صهیونیستی و آمریکا بتواند حاکمیت خود را تثبیت نماید. بنابراین در چنین شرایطی و با توجه به اینکه رژیم صهیونیستی همچنان به سرکوب ملت فلسطین ادامه می‌دهد، این اقدام آنها درواقع ضربه‌ای به مبارزات ملت فلسطین تلقی می‌شود.»
هانی‌زاده اضافه می‌کند: «از سویی دیگر امارات متحده تلاشش بر این است که از رهگذر کشاندن پای رژیم صهیونیستی به آن سوی ساحل خلیج ‌فارس، نوعی تقابل فیزیکی و نظامی بین ایران و رژیم صهیونیستی در دو سوی ساحل خلیج ‌فارس به‌وجود آورد. در نتیجه، حضور رژیم صهیونیستی در خلیج ‌فارس نا امنی‌ها در منطقه را تشدید خواهد کرد. ضمن اینکه امنیت ملی کشورمان هم دچار مشکل خواهد شد. فلذا امارات در این‌باره باید پاسخگو باشد. تظاهرات جهانی که علیه امارات در کشورهای عربی و اسلامی به راه افتاده نشان می‌دهد که امارات مسیر پرخطری را دنبال می‌کند که در نهایت به نفع مقامات اماراتی نخواهد بود و همان سرنوشتی که انورسادات، رئیس‌جمهور اسبق مصر بعد از توافقنامه کمپ دیوید با آن مواجه شد برای محمد بن‌زاید ولیعهد امارات هم پیش‌بینی می‌شود. فلذا امارات و مقامات اماراتی دست به ماجراجویی خطرناکی زده‌اند که در نهایت به ضرر آنها تمام خواهد شد.»
دستِ باز انصارالله برای ضربه به امارات
یکی از چالش‌هایی که در طول 5 سال گذشته، امارات در جنگ یمن با آن رو‌به‌رو بوده، آسیب‌پذیری این کشور کوچک از ضربات سهمگین انصارالله یمن است.
دکتر‌هانی‌زاده در این خصوص توضیح می‌دهد: «مقاومت مردم یمن از ۵ سال تجاوز کرده و این مردم مقاوم با تکیه بر امکانات بومی‌خودشان علی‌رغم حملات سنگین عربستان و هم‌پیمانانش توانستند معادله را به نفع خودشان تغییر دهند و در حال حاضر ابتکار عمل میدانی در دست نیروهای انقلابی و انصارالله است. با توجه به اینکه احتمالاً امارات نیروهای صهیونیستی را در آینده وارد یمن جنوبی خواهد کرد، یک نوع تقابل جدی در آینده بین انصارالله و رژیم صهیونیستی و امارات به‌وجود خواهد آمد و انصارالله با توجه به اینکه از توان موشکی بالایی برخوردار است و می‌تواند آسیب جدی به امارات وارد کند، اگر امارات در آینده بخواهد از صهیونیست‌ها علیه مردم یمن استفاده کند، انصارالله می‌تواند تمام زیرساخت‌های اقتصادی و تاسیسات امارات را مورد هدف
قرار بدهند.»
این کارشناس مسائل غرب آسیا در پایان تأکید می‌کند: «حضور رژیم صهیونیستی در آن سوی ساحل خلیج ‌فارس یک حضور نامبارک و خطرناکی است که ممکن است امنیت دریانوردی در خلیج ‌فارس و تنگه هرمز را نا امن کند و حتی ایران و تمام محور مقاومت می‌توانند با استفاده از امکانات خود با حضور رژیم صهیونیستی در امارات و هر کشور دیگری در حوزه خلیج ‌فارس مقابله نماید.»