سرویس اجتماعی-

اعلام بازگشایی حضوری مدارس در سال تحصیلی جدید که با شیوع ویروس کرونا همراه شده تبدیل به نگرانی والدین و دانش‌آموزان و حتی معلمان و کادر آموزشی مدارس شده است.
پس از پایان سال تحصیلی گذشته و باتوجه به شرایط خاص موجود، مدیران آموزش و پرورش درباره بازگشایی مدارس و آغاز سال تحصیلی جدید شیوه‌های مختلفی را در نظر گرفته و اعلام کردند.
اولین شیوه، آموزش حضوری در مناطقی بود که بتوانند دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کنند. دومین شیوه تقسیم‌بندی دانش‌آموزان به گروه‌های زوج و فرد برای کاهش تراکم بود. سومین شیوه استفاده از آموزش مجازی و اپلیکیشن شاد، چهارمین شیوه استفاده از شبکه آموزش صدا و سیما و پنجمین شیوه تهیه بسته‌های آموزشی برای دانش‌آموزانی که به هیچکدام از شیوه‌های قبلی دسترسی ندارند. اما یکی از مهم‌ترین مسائل در این شیوه‌نامه‌ها، تأکید بر آموزش غیرحضوری دانش‌آموزان در مناطق قرمز بود.
در این باره، دهم شهریور ماه وزیر آموزش و پرورش در نشست خبری با اصحاب‌رسانه به بهانه آغاز سال تحصیلی، اظهار داشت: «تصمیم بر آن است که بازگشایی مدارس به جز در مناطقی که از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا قرمز اعلام شده، به صورت حضوری باشد.»
اما دیری نپایید که وزارت آموزش و پرورش نظرش را تغییر داد و پس از اعلام حضوری بودن مدارس از سوی وزیر در روز چهارشنبه، روز پنجشنبه 13 شهریور با ابلاغ بخشنامه‌ای اعلام کرد بازگشایی و آموزش مدارس در همه مناطق کشور حضوری خواهد بود و دستورالعملی را به این منظور در دسترس عموم قرار داد. با این حال، امروز که نخستین روز از سال تحصیلی جدید است، مشخص نیست که مدارس در مناطق مختلف به کدام شیوه آموزش‌ها را آغاز کرده‌اند.
در این باره وزیر آموزش و پرورش شامگاه 13 شهریور ماه در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما گفت: «در بسیاری از کشورها از حدود یک هفته قبل مدارس باز شده است. هیچ آموزشی جایگزین آموزش حضوری نخواهد شد بنابراین اصل بر آموزش حضوری است. بر اساس نظرات مسئولان بهداشتی تفاوت چندانی میان وضعیت‌های سفید، زرد و قرمز وجود ندارد و احتمال تبدیل یک وضعیت به وضعیت دیگر بسیار وجود دارد بنابراین پروتکل‌های بهداشتی به شکلی سختگیرانه باید رعایت شود. ۶۲درصد مدارس زیر ۱۰۰نفر، ۳۵درصد زیر ۳۵نفر و ۴۳درصد زیر ۵۰نفر جمعیت دانش‌آموزی دارند که در همه اینها می‌توانیم کلاس‌ها را برگزار کنیم و دانش‌آموزان به روال عادی به مدرسه بروند. همچنین ۳۸درصد مدارس بالای ۱۰۰نفر دانش‌آموز دارند که در این مدارس تقسیم‌بندی برای حضور دانش‌آموزان انجام خواهد شد.»
در این بین روش‌هایی همچون حضور دانش‌آموزان در مدرسه طی دو روز در ساعت‌های محدود، برگزاری کلاس‌ها در زمان حداکثر 35 دقیقه، تقسیم دانش‌آموزان کلاس به گروه‌های کوچک برای رعایت فاصله اجتماعی و تکمیل آموزش از طریق شاد و تلویزیون، عمده‌ترین راهکارهای اعلامی در کنار ابلاغ پروتکل‌های بهداشتی برای بازگشایی حضوری مدارس می‌باشد.
وزیر بهداشت: نگران پاییز هستیم
اما تصمیم به بازگشایی حضوری مدارس با تصمیم ستاد کرونا و تفاهم وزارت بهداشت و آموزش و پرورش در حالی است که سوم شهریور ماه، سعید نمکی وزیر بهداشت درباره روزهای پیش‌رو و آغاز فصل پاییز و زمستان عنوان کرد: «پیش‌بینی ما این است که در پاییز پیک کرونا و آنفلوآنزا را با هم داشته باشیم.»
علاوه‌بر این، سیما سادات لاری سخنگوی وزارت بهداشت، پنجشنبه گذشته درباره وضعیت شهرستان‌های کشور اظهارداشت: «طبق آخرین اطلاعات دریافتی از وضعیت بیماری کرونا در استان‌ها، در حال حاضر ۹۹ شهرستان در وضعیت قرمز و ۸۳ شهرستان در وضعیت هشدار بیماری قرار دارند، مابقیه شهرستان‌ها نیز در وضعیت زرد یعنی با خطر متوسط و سفید با خطر کم قرار دارند. هیچ نقطه سبز یعنی منطقه عاری از کرونا در کشور وجود ندارد. وضعیت اکنون بیماری در کشور نیز بازتاب رفتار ما طی هفته‌های گذشته است. هرگونه تغییر رفتار در برابر ویروس اثر خود را یک تا دو هفته بعد در موارد بستری و ۴ تا ۶ هفته بعد در تعداد موارد مرگ و میر نشان می‌دهد.»
حال مشخص نیست که طی یک هفته اخیر چه تغییر و تحولاتی در مدیریت بیماری کرونا در کشور رخ داده است که تصمیم به بازگشایی و آموزش حضوری در تمامی مناطق کشور گرفته شده است؟
نگرانی مدیران نظام سلامت از وضعیت شیوع کرونا در شهرستان‌های مختلف، همچنین همزمانی آنفلوانزا و کرونا در پاییز و زمستان مسئله‌ای است که بدون شک در شرایطی که آموزش و پرورش ارائه آموزش را حضوری کرده است، موجب نگرانی مضاعف والدین و دانش‌آموزان و معلم‌ها خواهد شد.
والدین با مدارس تماس بگیرند!
اما اظهارات متناقض مدیران آموزش و پرورش تنها به این ختم نمی‌شود.در این باره، علی باقر‌زاده رئیس‌مرکز هماهنگی حوزه وزارتی در خبر 21 پنجشنبه 13 شهریورماه شبکه اول سیما اظهار داشت: «از شنبه همه مدارس باز و کلاس‌ها دایر است. خانواده‌ها از طریق کانال‌های ارتباطی که با مسئولان مدرسه دارند می‌توانند از حضور یا عدم حضور در مدرسه در روز شنبه مطلع شوند. در غیر این صورت روز شنبه قبل از حرکت به مدرسه تماس بگیرند تا بدانند امروز کدام گروه از دانش‌آموزان باید به مدرسه بیاید.»
این اظهار نظر را می‌توان نمادی از برنامه‌ریزی و میزان آمادگی آموزش و پرورش برای بازگشایی مدارس دانست.
تمام این اظهارات و تصمیم‌ها که موجب نگرانی و سردرگمی والدین و دانش‌آموزان شده در شرایطی است که وزارت آموزش و پرورش طی حداقل سه ماه گذشته زمان کافی برای بررسی‌های دقیق و ارائه شیوه‌نامه مناسب و همراه کردن خانواده‌ها را داشته است اما مشخص نیست چرا این مدیران در فاصله دو روز مانده به بازگشایی مدارس تمامی شیوه‌نامه‌های گذشته را زیر پا گذاشته و با یک بخشنامه جدید آموزش‌ها را در تمامی مناطق حضوری کرده‌اند.
سؤالات و ابهامات خانواده‌ها
در این بین سؤالات و نگرانی‌های زیادی در روزهای اخیر ذهن خانواده‌ها را به خود مشغول کرده است که به بخشی از آنها ‌اشاره می‌کنیم.
1.خانواده‌ها می‌پرسند؛ چطور برای برگزاری چند ساعته جلسه کنکور با وجود آنکه داوطلبان افرادی بالغ بوده که توانایی مراقبت از خود را داشتند شاهد این همه نگرانی و تغییر زمان و ورود وزارت بهداشت و نمایندگان مجلس بودیم اما اکنون برای فرستادن دانش‌آموزان هفت - هشت ساله به مدارس شرایط عادی جلوه داده می‌شود؟!
2.تا همین چند روز قبل ستاد ملی کرونا در تصمیمی ناگهانی در آستانه ماه محرم برگزاری عزاداری حتی با وجود رعایت فاصله‌گذاری در مساجد و اماکن مسقف را ممنوع اعلام کرد، در شرایطی که حضور در مراسم داوطلبانه بود چطور اکنون برگزاری کلاس درس در محیط بسته بلامانع است؟!
3.هم‌اکنون در برخی استان‌ها از جمله در تهران طبق دستورالعمل‌ها کارمندان تابع دورکاری گردشی هستند، حال چطور دانش‌آموزان باید به مدرسه بروند؟! تصور کنید پدر یک دانش‌آموز به علت ترس از کرونا در خانه مانده و دورکاری کرده ‌اما آن دانش‌آموز باید به مدرسه برود!
4.تا همین چند روز قبل با اوج گیری مسافرت‌ها، از سوی مسئولان ستاد مقابله با کرونا اعلام می‌شد که افرادی که به مسافرت رفته‌اند تا یک هفته در اماکن عمومی حاضر نشوند، حال آیا دانش‌آموزانی که شب قبل از بازگشایی مدارس از مسافرت بازگشته و صبح شنبه به مدرسه می‌روند مشمول این توصیه نیستند؟
5. اگر در خانواده‌ای یک یا چند نفر مبتلا به کرونا باشند چطور می‌توان از خطرات حضور دانش‌آموزان خانواده که ممکن است ناقل باشند جلوگیری کرد؟ آیا خود اظهاری کفایت می‌کند؟
6. در شرایطی که طبق اعلام مسئولان وزارت بهداشت با نزدیک شدن به فصل پاییز و سرما نگرانی‌ها برای افزایش شیوع کرونا و ترکیب آن با شیوع آنفلوآنزا بیشتر می‌شود چطور می‌توان از دامن نزدن بازگشایی حضوری مدارس به این نگرانی اطمینان داشت؟
7.آیا با توجه به امکانات موجود کنترل کرونا در ورود به مدارس با دقت مناسب انجام خواهد شد؟
8.در شرایطی که یکی از نگرانی‌های عمده در ماه‌های اخیر شیوع کرونا در حمل‌ونقل عمومی بوده است حال با بازگشایی حضوری مدارس و ورود تعداد زیادی از دانش‌آموزان و معلمان و کادر آموزشی به اتوبوس و مترو و... و افزایش جمعیت مسافران نباید نگران افزایش احتمال شیوع از این طریق باشیم؟
9.برخی سرویس‌های مدارس در فاصله انتقال دانش‌آموزان و بازگرداندن آنها در سطح شهر مسافرکشی می‌کنند، چه نظارتی بر ضدعفونی کردن این خودروها در این فاصله کم است؟
10.وزیر آموزش و پرورش درباره بازگشایی مدارس به این موضوع استناد کرده‌اند که در کشورهای اروپایی هم مدارس در حال بازگشایی است اما چرا به اظهارات دیروز وزیر بهداشت نمی‌پردازند که گفته بود «دولت انگلیس فقط برای بخش سلامت بیش از 22 میلیارد دلار هزینه کرد و ما پس از حدود 7 ماه از یک میلیارد دلار تخصیصی(برای کرونا) کمتر از 30 درصد را گرفته‌ایم.»
11. آیا اینکه وزیر آموزش و پرورش می‌گوید «بر اساس نظرات مسئولان بهداشتی تفاوت چندانی میان وضعیت‌های سفید، زرد و قرمز وجود ندارد»، کشف جدیدی است که در فاصله دو سه روز به بازگشایی مدارس صورت گرفته یا آن زمان که ایشان و همکارانشان با صراحت می‌گفتند در مناطق قرمز کرونایی آموزش حضوری نخواهیم داشت هم همین نظر وجود داشته است؟
12. وزیر آموزش و پرورش که تصمیم به بازگشایی حضوری مدارس را تصمیم ستاد ملی کرونا می‌دانند چرا اعلام نمی‌کنند اگر قرار بود ستاد بگیرد، چرا پیش از این خودسرانه روش‌های مختلف غیرحضوری و حضوری و... در مناطق بر اساس میزان شیوع را رسانه‌ای می‌کردند؟
13.سؤال دیگر مردم این است که چرا با وجود فرصت سه ماهه از پایان سال تحصیلی قبلی تصمیم گیری درباره شیوه بازگشایی مدارس باید ب‌ دقیقه نود و بدون طی کردن مراحل آماده‌سازی روانی و انگیزشی خانواده‌ها و قانع کردن آنها موکول شود؟ طی این مدت نمی‌شد برای چنین ایامی که بسیاری از خانواد‌ها با ذهنی پر از سؤال و ابهام نگران فرستادن فرزندانشان به مدرسه هستند برنامه‌ریزی کرد؟
14. یک موضوع و شبهه جدی که در روزهای اخیر ذهن خانواده‌ها را به خود مشغول کرده این است که آیا میان اعلام حضوری شدن مدارس و استقبال نکردن خانواده‌ها از ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس غیر انتفاعی و پرداخت شهریه سنگین با تصور غیر حضوری بودن آموزش رابطه‌ای وجود دارد؟
15. همچنین مردم می‌پرسند چطور فلان مسئول اجرایی کشور که مدت هاست حضور میدانی در بین مردم و مراسمات رسمی نداشته و احتمالا بر خلاف سال‌های گذشته برای مراسم آغاز سال تحصیلی نیز در مدارس حاضر نمی‌شود برای حضور دانش‌آموزان در شرایط کرونایی در مدارس تصمیم گیری می‌کند؟
16. سؤال جدی از ستاد ملی مقابله با کرونا این است که آیا تناقضی در اعمال پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های خود نمی‌بیند؟ از نحوه برگزاری سختگیرانه مراسم محرم که خوشبختانه با همراهی هیئتی‌ها گذشت سخن گفتیم آیا به راستی وزیر بهداشت که می‌گوید «یقینا در مورد بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها هرچه سلامت عزیزان مان را تهدید کند، ممانعت می‌کنیم» و یا در جایی دیگر می‌گوید «نگرانم از اینکه با بی‌توجهی‌ها، شاهد موج جدیدی از بیماری باشیم» اکنون از بابت اوج گیری کرونا با حضوری شدن مدارس نگرانی ندارد؟
 اول سلامت، بعد آموزش
 در حالی که یکی از دلایل بازگشایی حضوری مدارس پیشگیری از افت تحصیلی بیان می‌شود باید گفت که از نظر بسیاری از خانواده‌ها در مرحله اول سلامت فرزندان آنها اهمیت دارد و حضور با استرس و نگرانی در مدارس خود می‌تواند به افت تحصیلی دامن بزند، تا جایی که برخی از نفرستادن فرزندان خود به مدرسه خبر می‌دهند.
در مورد آموزش مجازی هم هرچند انتقاداتی از جمله خطرات رها کردن دانش‌آموزان در فضای مجازی و یا عدم دسترسی همگان در مناطق مختلف و... مطرح است اما می‌شود با برنامه‌ریزی صحیح و رفع‌اشکالات موجود استفاده‌ای بهینه داشت. به کار گیری درست و جذاب و حرفه‌ای‌تر از ظرفیت تلویزیون برای آموزش دروس هم می‌تواند راهکار مناسبی برای جبران عدم حضور دانش‌آموزان در مدارس باشد.
 فرصت‌سوزی‌ای که دستمایه سوءاستفاده کنندگان می‌شود
اما متاسفانه این نوع تصمیم گیری‌ها از سوی دولت که در موارد مشابهی چون تصمیم گرانی بنزین و... مسبوق به سابقه است، اکنون نه تنها والدین و دانش‌آموزان و معلم‌ها را در شرایط بلاتکلیفی قرار داده است، بلکه فرصتی برای افراد فرصت‌طلب و معاند مهیا کرده تا با زیر سؤال بردن این تصمیم‌ها و سوء تدبیرها، به موج سواری پرداخته و این ضعف‌ها را به پای همه ارکان کشور بنویسند.
یک پیشنهاد
پیشنهاد می‌شود با توجه به نگرانی‌های موجود، آغاز سال تحصیلی به همان اول مهر موکول شود و در این مدت، بازگشایی حضوری مدارس یک بار دیگر به طور دقیق از سوی کارشناسان مورد بررسی قرار گرفته و با تصمیم مناسب موجب رفع و کاهش نگرانی خانواده‌ها شد. انتظار می‌رود مسئولان ستاد ملی کرونا و آموزش و پرورش با شنیدن دغدغه‌های خانواده‌ها و تلاش برای برطرف کردن آنها و همینطور اصلاح مشکلات آموزش مجازی از سوی وزارت ارتباطات و مسئولان دیگر مانع از آسیب دیدن فرزندان این سرزمین شوند.